ਭਾਗਵਤ ਗੀਤਾ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼
ਧਰਮ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਮਨ ਸੁਹਿਰਦ ਅਤੇ ਦਿਲ ਚੰਗਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੇ ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਫਲ ਦੀ ਚਾਹਤ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਚੰਗੇ ਕਰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਮਨੁੱਖ ਯੋਗੀ ਹੈ। ਜੋ ਚੰਗੇ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਉਹ ਸੰਤ ਕਹਾਉਣ ਦੇ ਲਾਇਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਕਿਸਮਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡੀ ਬੁੱਧੀ ਭੁਲੇਖੇ ਦੀ ਦਲਦਲ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਜਾਵੇਗੀ, ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਤੁਸੀਂ ਸੁਣੇ-ਸੁਣੇ ਸੁਖਾਂ ਤੋਂ ਨਿਰਲੇਪਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੋਗੇ। ਇਸ ਭੌਤਿਕ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਜੋ ਨਾ ਤਾਂ ਚੰਗੇ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ 'ਤੇ ਖੁਸ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਬੁਰਾਈ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਤੋਂ ਨਫ਼ਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਪੂਰਨ ਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਵਸਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡਾ ਮਨ ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਫਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਬਿਨਾਂ ਅਤੇ ਵੇਦਾਂ ਦੇ ਗਿਆਨ ਤੋਂ ਭਟਕਾਏ ਬਿਨਾਂ ਆਤਮ-ਬੋਧ ਦੀ ਸਮਾਧੀ ਵਿੱਚ ਟਿਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਦ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬ੍ਰਹਮ ਚੇਤਨਾ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਜੋ ਨਾ ਤਾਂ ਨਫ਼ਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਰਮ ਦੇ ਫਲ ਦੀ ਕਾਮਨਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਨਿਤਿਆ ਸੰਨਿਆਸੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਮਨੁੱਖ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਬੰਧਨਾਂ ਤੋਂ ਪਾਰ ਲੰਘ ਕੇ, ਦਵੈਤ-ਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਹੋ ਕੇ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੰਦਰੀਆਂ ਇੰਨੀਆਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਮਨ ਨੂੰ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਖੋਹ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਜੋ ਲੋਕ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਇੰਦਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਕੇ ਗਿਆਨ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਜਿਹੇ ਪੁਰਸ਼ ਜੋ ਗਿਆਨ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰਮ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਬੁੱਧੀ ਯੋਗ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਫਲਦਾਇਕ ਕਰਮ ਬਹੁਤ ਮਾੜੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਆਪਣੀ ਅਕਲ ਦੀ ਸ਼ਰਨ ਲੈ, ਫਲ ਦੀ ਕਾਮਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਭੀ ਹਨ। ਭਗਤੀ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੇ ਬਿਨਾਂ, ਮਨੁੱਖ ਕੇਵਲ ਸਾਰੇ ਕਰਮ ਤਿਆਗ ਕੇ ਖੁਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਪਰ ਭਗਤੀ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝਿਆ ਹੋਇਆ ਵਿਚਾਰਵਾਨ ਵਿਅਕਤੀ ਜਲਦੀ ਹੀ ਪਰਮ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਪਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।