ETV Bharat / bharat

Kukis demand MHA: ਮਣੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਕੁੱਕੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੀਤੀ ਮੰਗ

ਮਣੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਜਾਤੀ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਕੁੱਕੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਅੱਗੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤਹਿਤ ਕੂਕੀਜ਼ ਲਈ ਵੱਖਰਾ ਖੇਤਰ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। (Kukis demand MHA)

Kukis demand MHA
Kukis demand MHA
author img

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Oct 1, 2023, 7:24 AM IST

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਮਣੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਜਾਤੀ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਸਰਕਾਰ ਕੁੱਕੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਲਈ ਵੱਖਰਾ ਇਲਾਕਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ 'ਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਸਸਪੈਂਸ਼ਨ ਆਫ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ 'ਚ ਮੰਗਾਂ ਦਾ ਚਾਰਟਰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਮੁੱਦਾ ਹੈ। ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲਾ ਅਸਥਿਰ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਸਾਰੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਕੁੱਕੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਸਮੂਹਾਂ ਨੇ ਪੁਡੂਚੇਰੀ ਵਰਗੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦੇਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। (Kukis demand MHA)

ਮਣੀਪੁਰ ਵਿੱਚ 3 ਮਈ ਨੂੰ ਨਸਲੀ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕੁੱਕੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਚੁਰਾਚੰਦਪੁਰ, ਕਾਂਗਪੋਕਪੀ, ਚੰਦੇਲ, ਟੇਂਗਨੋਪਾਲ ਅਤੇ ਫੇਰਜ਼ੌਲ ਸਮੇਤ ਪੰਜ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਾਲੇ ਵੱਖਰੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੁੱਕੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦਾ ਸਮੂਹ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ 2008 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਇੱਕ ਐਸਓਯੂ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਕੁੱਕੀ ਨੇਤਾ ਹਾਓਕਿਪ ਨੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, 'ਸਾਡਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਲਈ ਵੱਖਰਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਬਣਾਉਣਾ ਹੀ ਮੌਜੂਦਾ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।'

ਹਾਓਕੀਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵੱਖਰਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਬਣਾਉਣਾ ਕੁੱਕੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਲਟਕਦੀ ਆ ਰਹੀ ਮੰਗ ਸੀ। ਕੁੱਕੀ ਸਮੂਹਾਂ ਨੇ 1 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਕੱਤਰ ਏ ਕੇ ਮਿਸ਼ਰਾ ਨਾਲ ਮੀਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਦਾ ਚਾਰਟਰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ (ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਕੁੱਕੀ ਸਮੂਹਾਂ - ਕੁੱਕੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਪੀਪਲਜ਼ ਫਰੰਟ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧ) ਦਰਮਿਆਨ ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਚਾਰ ਦੌਰ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।

KNO ਅਤੇ UPF 18 ਭੂਮੀਗਤ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੇ ਕੁੱਕੀ ਸਮੂਹ ਹਨ। ਪੁਡੂਚੇਰੀ ਮਾਡਲ ਦੀ ਆਪਣੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਠਹਿਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਇਕ ਹੋਰ ਕੁੱਕੀ ਨੇਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਲਈ ਵੱਖਰੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ, ਉਹ ਇਕਸਾਰ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਟੇਂਗਨੋਪਾਲ ਅਤੇ ਚੰਦੇਲ ਰਾਜ ਦੇ ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਕਾਂਗਪੋਕਪੀ ਇੰਫਾਲ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ।

ਪੁਡੂਚੇਰੀ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਕੁੱਕੀ ਨੇਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯੂਟੀ (ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼) ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜੋ ਭੂਗੋਲਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਹ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਕੇਰਲਾ ਅਤੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਖਿੰਡੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਪੂਰਬੀ ਤੱਟ 'ਤੇ ਪੁਡੂਚੇਰੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪੱਛਮੀ ਤੱਟ 'ਤੇ ਮਾਹੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ 600 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਵਰਣਨਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਮਣੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਮੀਤੀ ਅਤੇ ਨਾਗਾ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੁੱਕੀਆਂ ਲਈ ਵੱਖਰਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਬਣਾਉਣ 'ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਪ੍ਰਗਟਾਇਆ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਮਣੀਪੁਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਐਨ ਬੀਰੇਨ ਸਿੰਘ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮਣੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਕੁੱਕੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਜਾਂ ਖੇਤਰ ਬਣਾਉਣ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਇਤਰਾਜ਼ ਦਰਜ ਕਰਵਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਮਣੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਜਾਤੀ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਸਰਕਾਰ ਕੁੱਕੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਲਈ ਵੱਖਰਾ ਇਲਾਕਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ 'ਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਸਸਪੈਂਸ਼ਨ ਆਫ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ 'ਚ ਮੰਗਾਂ ਦਾ ਚਾਰਟਰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਮੁੱਦਾ ਹੈ। ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲਾ ਅਸਥਿਰ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਸਾਰੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਕੁੱਕੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਸਮੂਹਾਂ ਨੇ ਪੁਡੂਚੇਰੀ ਵਰਗੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦੇਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। (Kukis demand MHA)

ਮਣੀਪੁਰ ਵਿੱਚ 3 ਮਈ ਨੂੰ ਨਸਲੀ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕੁੱਕੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਚੁਰਾਚੰਦਪੁਰ, ਕਾਂਗਪੋਕਪੀ, ਚੰਦੇਲ, ਟੇਂਗਨੋਪਾਲ ਅਤੇ ਫੇਰਜ਼ੌਲ ਸਮੇਤ ਪੰਜ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਾਲੇ ਵੱਖਰੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੁੱਕੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦਾ ਸਮੂਹ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ 2008 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਇੱਕ ਐਸਓਯੂ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਕੁੱਕੀ ਨੇਤਾ ਹਾਓਕਿਪ ਨੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, 'ਸਾਡਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਲਈ ਵੱਖਰਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਬਣਾਉਣਾ ਹੀ ਮੌਜੂਦਾ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।'

ਹਾਓਕੀਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵੱਖਰਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਬਣਾਉਣਾ ਕੁੱਕੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਲਟਕਦੀ ਆ ਰਹੀ ਮੰਗ ਸੀ। ਕੁੱਕੀ ਸਮੂਹਾਂ ਨੇ 1 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਕੱਤਰ ਏ ਕੇ ਮਿਸ਼ਰਾ ਨਾਲ ਮੀਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਦਾ ਚਾਰਟਰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ (ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਕੁੱਕੀ ਸਮੂਹਾਂ - ਕੁੱਕੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਪੀਪਲਜ਼ ਫਰੰਟ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧ) ਦਰਮਿਆਨ ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਚਾਰ ਦੌਰ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।

KNO ਅਤੇ UPF 18 ਭੂਮੀਗਤ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੇ ਕੁੱਕੀ ਸਮੂਹ ਹਨ। ਪੁਡੂਚੇਰੀ ਮਾਡਲ ਦੀ ਆਪਣੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਠਹਿਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਇਕ ਹੋਰ ਕੁੱਕੀ ਨੇਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਲਈ ਵੱਖਰੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ, ਉਹ ਇਕਸਾਰ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਟੇਂਗਨੋਪਾਲ ਅਤੇ ਚੰਦੇਲ ਰਾਜ ਦੇ ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਕਾਂਗਪੋਕਪੀ ਇੰਫਾਲ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ।

ਪੁਡੂਚੇਰੀ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਕੁੱਕੀ ਨੇਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯੂਟੀ (ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼) ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜੋ ਭੂਗੋਲਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਹ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਕੇਰਲਾ ਅਤੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਖਿੰਡੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਪੂਰਬੀ ਤੱਟ 'ਤੇ ਪੁਡੂਚੇਰੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪੱਛਮੀ ਤੱਟ 'ਤੇ ਮਾਹੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ 600 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਵਰਣਨਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਮਣੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਮੀਤੀ ਅਤੇ ਨਾਗਾ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੁੱਕੀਆਂ ਲਈ ਵੱਖਰਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਬਣਾਉਣ 'ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਪ੍ਰਗਟਾਇਆ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਮਣੀਪੁਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਐਨ ਬੀਰੇਨ ਸਿੰਘ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮਣੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਕੁੱਕੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਜਾਂ ਖੇਤਰ ਬਣਾਉਣ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਇਤਰਾਜ਼ ਦਰਜ ਕਰਵਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.