ETV Bharat / bharat

Krishna Vatika: ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਹਲਦਵਾਨੀ 'ਚ ਕਰੋ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਵਾਟਿਕਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ

ਅੱਜ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦਾ 8ਵਾਂ ਅਵਤਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਅਰਜੁਨ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਸ਼੍ਰੀਮਦ ਭਗਵਦ ਗੀਤਾ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਅੱਜ ਵੀ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਰਾਹ ਦਿਖਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਗਾਵਾਂ, ਪੌਦਿਆਂ, ਜੰਗਲਾਂ ਅਤੇ ਨਦੀਆਂ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਲਗਾਵ ਸੀ। ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਹਲਦਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਵਾਟਿਕਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਗ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਪੌਦੇ ਅਤੇ ਫੁੱਲ ਉਗਾਏ ਗਏ ਹਨ।

Etv Bharat
Etv Bharat
author img

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Sep 6, 2023, 10:42 PM IST

ਹਲਦਵਾਨੀ (ਉਤਰਾਖੰਡ) : ਦੇਸ਼ ਭਰ 'ਚ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਹਲਦਵਾਨੀ ਸਥਿਤ ਫੋਰੈਸਟ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਸੈਂਟਰ ਦੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਵਾਟਿਕਾ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਵਾਟਿਕਾ ਵਿੱਚ, ਤੁਸੀਂ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਰੁੱਖ ਅਤੇ ਪੌਦੇ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਵਾਟਿਕਾ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਚ : ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਜੰਗਲਾਤ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਹਲਦਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਵਾਟਿਕਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਪੰਜ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਅਲੋਪ ਹੋਣ ਦੇ ਕੰਢੇ ਹਨ। ਹਲਦਵਾਨੀ ਜੰਗਲਾਤ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਇੰਚਾਰਜ ਮਦਨ ਸਿੰਘ ਬਿਸ਼ਟ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਵਾਟਿਕਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਵਤ, ਕਦੰਬਾ, ਮੌਲਸ਼੍ਰੀ, ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕਮਲ ਅਤੇ ਵੈਜਯੰਤੀ ਮਾਲਾ ਲਗਾ ਕੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਦੀਆਂ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਰੁੱਖਾਂ ਅਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਤਾਂ ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੌਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲ ਸਕੇ।

ਸ੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਵਾਟਿਕਾ ਵਿੱਚ ਕਾਨ੍ਹ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਪੌਦੇ : ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਵਾਟਿਕਾ ਵਿੱਚ ਲਗਾਏ ਗਏ ਸਾਰੇ ਪੌਦੇ ਸ੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ’ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੌਦਿਆਂ ਦਾ ਵਰਨਣ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿਚ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਵੈਜਯੰਤੀ ਦੀ ਮਾਲਾ ਪਹਿਨੀ ਸੀ। ਇਹ ਮਾਲਾ ਵੈਜਯੰਤੀ ਦੇ ਪੌਦੇ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।

ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਰੁੱਖਾਂ, ਪੌਦਿਆਂ ਅਤੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਸ਼ੌਕੀਨ : ਬਗੀਚੇ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕਮਲ ਵੀ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪੌਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਫੁੱਲ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬਾਗ ਵਿੱਚ ਮੌਲਸ਼੍ਰੀ ਦਾ ਬੂਟਾ ਵੀ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰਾ ਸੀ। ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਮੌਲਸ਼੍ਰੀ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲੁਕੋਣ ਦੀ ਖੇਡ ਖੇਡਦੇ ਸਨ।

ਕਦੰਬਾ ਦਾ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨਾਲ ਗੂੜ੍ਹਾ ਰਿਸ਼ਤਾ : ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਵੀ ਕਦੰਬ ਦੇ ਰੁੱਖ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਕਦੰਬ ਦੇ ਦਰੱਖਤ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜਮੁਨਾ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਗੋਪੀਆਂ ਨੂੰ ਲੁਭਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਮੱਖਣ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਸੀ। ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਉਹ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਮੱਖਣ ਚੋਰੀ ਕਰਕੇ ਖਾ ਲੈਂਦਾ ਸੀ। ਮੱਖਣ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਵਤ ਦੇ ਦਰੱਖਤ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਪੱਤਿਆਂ ਤੋਂ ਮੱਖਣ ਖਾਂਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਰੁੱਖ ਦੇ ਪੱਤੇ ਕਟੋਰੇ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੱਖਣ ਕਟੋਰੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ 'ਤੇ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਵਾਟਿਕਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰੋ: ਹਲਦਵਾਨੀ ਜੰਗਲਾਤ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ 'ਚ ਬਣੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਵਾਟਿਕਾ ਧਾਰਮਿਕ ਮਹੱਤਤਾ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਖਾਸ ਹੈ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬਨਸਪਤੀ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਹਲਦਵਾਨੀ ਦੇ ਜੰਗਲਾਤ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ 'ਤੇ ਆ ਕੇ ਮੁਫਤ ਵਿਚ ਲਾਭ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ਹਲਦਵਾਨੀ (ਉਤਰਾਖੰਡ) : ਦੇਸ਼ ਭਰ 'ਚ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਹਲਦਵਾਨੀ ਸਥਿਤ ਫੋਰੈਸਟ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਸੈਂਟਰ ਦੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਵਾਟਿਕਾ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਵਾਟਿਕਾ ਵਿੱਚ, ਤੁਸੀਂ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਰੁੱਖ ਅਤੇ ਪੌਦੇ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਵਾਟਿਕਾ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਚ : ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਜੰਗਲਾਤ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਹਲਦਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਵਾਟਿਕਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਪੰਜ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਅਲੋਪ ਹੋਣ ਦੇ ਕੰਢੇ ਹਨ। ਹਲਦਵਾਨੀ ਜੰਗਲਾਤ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਇੰਚਾਰਜ ਮਦਨ ਸਿੰਘ ਬਿਸ਼ਟ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਵਾਟਿਕਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਵਤ, ਕਦੰਬਾ, ਮੌਲਸ਼੍ਰੀ, ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕਮਲ ਅਤੇ ਵੈਜਯੰਤੀ ਮਾਲਾ ਲਗਾ ਕੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਦੀਆਂ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਰੁੱਖਾਂ ਅਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਤਾਂ ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੌਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲ ਸਕੇ।

ਸ੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਵਾਟਿਕਾ ਵਿੱਚ ਕਾਨ੍ਹ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਪੌਦੇ : ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਵਾਟਿਕਾ ਵਿੱਚ ਲਗਾਏ ਗਏ ਸਾਰੇ ਪੌਦੇ ਸ੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ’ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੌਦਿਆਂ ਦਾ ਵਰਨਣ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿਚ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਵੈਜਯੰਤੀ ਦੀ ਮਾਲਾ ਪਹਿਨੀ ਸੀ। ਇਹ ਮਾਲਾ ਵੈਜਯੰਤੀ ਦੇ ਪੌਦੇ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।

ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਰੁੱਖਾਂ, ਪੌਦਿਆਂ ਅਤੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਸ਼ੌਕੀਨ : ਬਗੀਚੇ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕਮਲ ਵੀ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪੌਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਫੁੱਲ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬਾਗ ਵਿੱਚ ਮੌਲਸ਼੍ਰੀ ਦਾ ਬੂਟਾ ਵੀ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰਾ ਸੀ। ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਮੌਲਸ਼੍ਰੀ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲੁਕੋਣ ਦੀ ਖੇਡ ਖੇਡਦੇ ਸਨ।

ਕਦੰਬਾ ਦਾ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨਾਲ ਗੂੜ੍ਹਾ ਰਿਸ਼ਤਾ : ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਵੀ ਕਦੰਬ ਦੇ ਰੁੱਖ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਕਦੰਬ ਦੇ ਦਰੱਖਤ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜਮੁਨਾ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਗੋਪੀਆਂ ਨੂੰ ਲੁਭਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਮੱਖਣ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਸੀ। ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਉਹ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਮੱਖਣ ਚੋਰੀ ਕਰਕੇ ਖਾ ਲੈਂਦਾ ਸੀ। ਮੱਖਣ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਵਤ ਦੇ ਦਰੱਖਤ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਪੱਤਿਆਂ ਤੋਂ ਮੱਖਣ ਖਾਂਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਰੁੱਖ ਦੇ ਪੱਤੇ ਕਟੋਰੇ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੱਖਣ ਕਟੋਰੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ 'ਤੇ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਵਾਟਿਕਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰੋ: ਹਲਦਵਾਨੀ ਜੰਗਲਾਤ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ 'ਚ ਬਣੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਵਾਟਿਕਾ ਧਾਰਮਿਕ ਮਹੱਤਤਾ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਖਾਸ ਹੈ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬਨਸਪਤੀ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਹਲਦਵਾਨੀ ਦੇ ਜੰਗਲਾਤ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ 'ਤੇ ਆ ਕੇ ਮੁਫਤ ਵਿਚ ਲਾਭ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.