ਡੋਡਬੱਲਾਪੁਰਾ (ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਦਿਹਾਤੀ): ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਗ੍ਰਾਮੀਣ, ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਅਧੀਨ ਡੋਡਬੱਲਾਪੁਰਾ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਲਗਭਗ ਤਿੰਨ ਕਿ.ਮੀ. ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਦੇ ਮੁਕਤੀਧਾਮ (ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ) ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਪੰਜ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮ੍ਰਿਤਕਾਂ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਲਕਸ਼ਮੰਮਾ ਨਾਮ ਦੀ ਔਰਤ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਦੇਵੰਗ ਬੋਰਡ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨਾਲ 2001 ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਮੁਕਤੀਧਾਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ 60 ਸਾਲਾ ਲਕਸ਼ਮੰਮਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਉਮਾਸ਼ੰਕਰ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਸੱਤ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਲਕਸ਼ਮੰਮਾ ਦੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਕਸ਼ਮੰਮਾ ਨੇ ਇਕੱਲੇ-ਇਕੱਲੇ ਇਸ ਕੰਮ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲਈ ਸੀ। ਉਹ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਦੇ ਮੁਕਤੀਧਾਮ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਨੂੰ ਜਲਾਉਣ ਲਈ ਬਣੇ ਬਕਸੇ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਦੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਵਿੱਚ ਲਾਸ਼ ਰੱਖ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਲੱਕੜਾਂ ਰੱਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੜਨ 'ਚ ਕਰੀਬ ਪੰਜ ਤੋਂ ਛੇ ਘੰਟੇ ਲੱਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਲਕਸ਼ਮੰਮਾ ਲਾਸ਼ ਦੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੜ ਜਾਣ ਤੱਕ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਦੇਵਾਂਗ ਬੋਰਡ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ 6 ਰੁਪਏ ਮਾਸਿਕ ਅਤੇ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਪੈਸਿਆਂ 'ਤੇ ਲਕਸ਼ਮਾ ਦਾ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦਿਆਂ ਲਕਸ਼ਮੰਮਾ ਨੇ ਕਿਹਾ 'ਕੋਵਿਡ ਦੌਰਾਨ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਕਰਨਾ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਸੀ। ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਵੀ ਲਾਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਤੋਂ ਡਰਦੇ ਸਨ। ਅਜਿਹੇ ਸੰਕਟ ਦੌਰਾਨ, ਮੈਂ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਵਾਧੂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਮਾਸਕ ਪਾ ਕੇ ਇਹ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ 7 ਤੋਂ 10 ਲਾਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਲਕਸ਼ਮੰਮਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਥੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੱਲਦੀ ਹੈ ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਡਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਸ ਕੰਮ ਤੋਂ ਮੈਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਲਕਸ਼ਮੰਮਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਉਸ ਨੇ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਖੁਦ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਲਕਸ਼ਮੰਮਾ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਸੇਵਾ ਲਈ ਕਈ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ ਤਾਲੁਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਦੁਰਲੱਭ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- Smoking In Indigo Flight: ਕੁੜੀ ਨੇ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਟਾਇਲਟ 'ਚ ਪੀਤੀ ਸਿਗਰਟ, ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਹਿਰਾਸਤ 'ਚ ਲੈ ਕੇ ਕੀਤਾ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ
