ਬਾੜਮੇਰ: ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਾ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਮਿਗ-21 ਵੀਰਵਾਰ ਰਾਤ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਬਾੜਮੇਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ 'ਚ ਹਾਦਸਾਗ੍ਰਸਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਹਾਦਸੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਮਲਬਾ ਕਰੀਬ ਇੱਕ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਲੱਗ ਗਈ। ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਦੋਵੇਂ ਪਾਇਲਟਾਂ ਦੀ ਸਮਝਦਾਰੀ ਕਾਰਨ ਵੱਡਾ ਹਾਦਸਾ ਟਲ ਗਿਆ, ਪਰ ਦੋਵੇਂ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ। ਮਿਗ ਕਰੈਸ਼ ਦੀ ਘਟਨਾ ਨਾਲ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ 'ਚ ਦਹਿਸ਼ਤ ਫੈਲ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਰਟ ਆਫ ਇਨਕੁਆਰੀ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਾ ਇੱਕ ਮਿਗ-21 ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਰਾਤ ਕਰੀਬ 9 ਵਜੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਬੈਤੂ ਥਾਣਾ ਖੇਤਰ ਦੇ ਭੀਮਦਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹਾਦਸਾਗ੍ਰਸਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਹਾਦਸੇ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਅੱਗ ਵੀ ਲੱਗ ਗਈ। ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਦੋਵੇਂ ਪਾਇਲਟ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ। ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੂਰੇ ਪਿੰਡ 'ਚ ਦਹਿਸ਼ਤ ਫੈਲ ਗਈ। ਸੂਚਨਾ ਮਿਲਦੇ ਹੀ ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਫਾਇਰ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਸਮੇਤ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਟੀਮ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ।
ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ: ਹਾਦਸੇ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੀ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਮਿਗ-21 ਟ੍ਰੇਨਰ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਦੋ ਪਾਇਲਟ ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨੇ ਪਾਇਲਟਾਂ ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ 'ਤੇ ਸੋਗ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ। ਐਮਓਡੀ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਟਵੀਟ ਵਿੱਚ ਦੋਵਾਂ ਪਾਇਲਟਾਂ ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਨੂੰ ਸਲਾਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿੰਗ ਕਮਾਂਡਰ ਐਮ ਰਾਣਾ ਹੈ ਜੋ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੰਡੀ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਸੀ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਫਲਾਈਟ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਇੱਕ ਯੂਨੀਕ ਫੋਰਸ ਹੈ, ਜੋ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕੋਰਟ ਆਫ ਇਨਕੁਆਰੀ ਦੇ ਹੁਕਮ: ਹਾਦਸੇ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਕੋਰਟ ਆਫ ਇਨਕੁਆਰੀ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬਾੜਮੇਰ ਵਿੱਚ ਮਿਗ-21 ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਹਾਦਸਾਗ੍ਰਸਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਮੁਖੀ ਏਅਰ ਚੀਫ ਮਾਰਸ਼ਲ ਵੀਆਰ ਚੌਧਰੀ ਨਾਲ ਵੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਮੁਖੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘਟਨਾ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ।
ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਮਿਟਾ ਕੇ ਕਈ ਜਾਨਾਂ ਬਚਾਈਆਂ: ਦੋਵੇਂ ਪਾਇਲਟਾਂ ਨੇ ਬੁੱਧੀ ਅਤੇ ਅਦੁੱਤੀ ਸਾਹਸ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਕਾਇਮ ਕੀਤੀ। ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਮਿਗ ਅਸਮਾਨ 'ਚ ਅੱਗ ਦੇ ਗੋਲੇ ਵਾਂਗ ਬਣ ਕੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਪਾਇਲਟ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਥਾਂ 'ਤੇ ਉਤਾਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਡਿਪਟੀ ਸੁਪਰਡੈਂਟ ਜਗੁਰਾਮ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਪਿੰਡ ਦੇ ਉਪਰੋਂ ਲੰਘ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਅੱਗ ਲੱਗ ਗਈ। ਦੋਵੇਂ ਪਾਇਲਟਾਂ ਨੇ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਉਤਾਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸਾਗ੍ਰਸਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲੱਗ ਗਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਪਿੰਡ ਦੇ ਉੱਪਰ ਚੱਕਰ ਲਗਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਦਾਅ 'ਤੇ ਲਗਾ ਕੇ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਦੂਰ ਖਾਲੀ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਉਤਾਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸਾਗ੍ਰਸਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਜੇਕਰ ਜਹਾਜ਼ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰੈਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਤਾਂ ਵੱਡਾ ਹਾਦਸਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਸਮਝਦਾਰੀ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹਾਦਸਾ ਟਲ ਗਿਆ।
ਉਡਣ ਵਾਲੇ ਤਾਬੂਤ ਸਿਰਫ਼ ਕਹਿੰਦੇ ਹੀ ਨਹੀਂ: ਮਿਗ-21 ਨੂੰ ਰੱਖਿਆ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਫਲਾਇੰਗ ਕਫ਼ਿਨ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਮਿਗ 21 ਕਰੈਸ਼ ਡਰਾਉਣ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਹੈ। ਇੱਕ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਮੁਤਾਬਕ 1971-72 ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ 400 ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਹਾਜ਼ ਕਰੈਸ਼ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਹ ਰੂਸੀ ਮੂਲ ਦਾ ਹੈ, ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਬੈਠਣ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜਨਵਰੀ 2021 ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਲਗਭਗ 6 ਮਿਗ 21 ਜਹਾਜ਼ ਕਰੈਸ਼ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 5 ਪਾਇਲਟਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ ਹੈ। ਬਾੜਮੇਰ ਦੀ ਹੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ 2015 ਤੋਂ 2022 ਤੱਕ 4 ਮਿਗ-21 (ਬਾਈਸਨ ਵੀ) ਕਰੈਸ਼ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ 2022 ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਬਾਕੀ 3 ਵਾਰ ਪਾਇਲਟ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹੇ ਹਨ।
2015 ਤੋਂ ਬਾੜਮੇਰ ਵਿੱਚ MIG 21 ਦੇ ਕਰੈਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ
- 27 ਜਨਵਰੀ 2015: ਬਾੜਮੇਰ ਦੇ ਸ਼ਿਵਕਰ ਰੋਡ 'ਤੇ ਮਿਗ-21 ਹਾਦਸਾਗ੍ਰਸਤ ਹੋਇਆ
- 10 ਸਤੰਬਰ 2016: ਮਾਲੀ ਕੀ ਢਾਣੀ ਵਿੱਚ ਮਿਗ-21 ਕਰੈਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ
- 25 ਅਗਸਤ 2021: ਮਿਗ-21 ਬਾਇਸਨ ਮਾਤਸਰ ਭੂਰਟੀਆ ਵਿੱਚ ਕਰੈਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ
- 28 ਜੁਲਾਈ 2022: ਭੀਮਦਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਮਿਗ-21 ਬਾਇਸਨ ਕਰੈਸ਼
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ 'ਤੇ ਫਿਰ ਭੜਕੇ ਵਰੁਣ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ- ਸਾਡੇ ਬੇੜੇ 'ਚੋਂ 'ਉੱਡਣ ਵਾਲੇ ਤਾਬੂਤ' ਮਿਗ-21 ਨੂੰ ਕਦੋਂ ਹਟਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ?
