ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਚ ਅਜਿਹਾ ਮੋੜ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨਿਰਾਸ਼ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨ 'ਚ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਵਰਗੇ ਵਿਚਾਰ ਵੀ ਆਉਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਸੁਸ਼ਾਂਤ ਸਿੰਘ ਰਾਜਪੂਤ ਦੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਅੱਜ ਵੀ ਨਾ ਭੁੱਲਣਯੋਗ ਹੈ। ਇਸ 34 ਸਾਲਾ ਨੌਜਵਾਨ ਕਲਾਕਾਰ ਨੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰ ਲਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਫਿਲਮ ਇੰਡਸਟਰੀ ਅਤੇ ਨੇਟੀਜ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੜਕੰਪ ਮੱਚ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਹਮੇਸ਼ਾ ਖੁਸ਼ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਅਦਾਕਾਰ ਅਜਿਹਾ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਮਲਾਇਕਾ ਅਰੋੜਾ ਦੇ ਪਿਤਾ ਅਨਿਲ ਅਰੋੜਾ ਨੇ ਵੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰ ਲਈ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਇਸ ਅਚਾਨਕ ਕਦਮ ਤੋਂ ਮਲਾਇਕਾ ਬੇਹੱਦ ਦੁਖੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਘਟਨਾ ਬਾਰੇ ਸੁਣਨ ਵਾਲਾ ਹਰ ਕੋਈ ਹੈਰਾਨ ਹੈ। ਖਬਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਸੁਸ਼ਾਂਤ ਸਿੰਘ ਰਾਜਪੂਤ ਅਤੇ ਅਨਿਲ ਅਰੋੜਾ ਦੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਲਈ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਵਿਰੁੱਧ ਵਿਸ਼ਵ ਆਤਮ ਹੱਤਿਆ ਰੋਕਥਾਮ ਦਿਵਸ ਵੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖ਼ੁਦਕੁਸ਼ੀ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਖ਼ੁਦਕੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧੇ ਹਨ
ਡਾਇਗਨੌਸਟਿਕ ਐਂਡ ਸਟੈਟਿਸਟੀਕਲ ਮੈਨੂਅਲ ਆਫ਼ ਮੈਂਟਲ ਡਿਸਆਰਡਰਜ਼ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਖੋਜ ਨੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਲੱਛਣਾਂ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਧਿਐਨ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਅਚਾਨਕ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਵਰਗਾ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕਦਾ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਮੈਂਟਲ ਹੈਲਥ (NIH) ਅਨੁਸਾਰ , ਕੋਈ ਵੀ ਇਸ ਰਸਤੇ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਚੁਣਦਾ ਹੈ। ਵਿਅਕਤੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਬਾਰੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸੋਚਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਕੁਝ ਸੰਕੇਤਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਸਮਝ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੱਛਣਾਂ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਜਾਣੋ ਕੀ ਹਨ ਲੱਛਣ?
- ਅਕਸਰ ਮਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰਨਾ
- ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੋਸ਼ ਜਾਂ ਸ਼ਰਮ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ
- ਦੂਜਿਆਂ 'ਤੇ ਬੋਝ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ
- ਮਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣਾ ਜਾਂ ਖੋਜ ਕਰਨਾ
- ਦੋਸਤਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣਾ
- ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿਣਾ
- ਜ਼ਰੂਰੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇਣਾ ਜਾਂ ਵਸੀਅਤ ਬਣਾਉਣਾ
- ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ ਗੱਡੀ ਚਲਾਉਣਾ
- ਘੱਟ ਨੀਂਦ ਲੈਣਾ
- ਵਾਰ-ਵਾਰ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਜਾਂ ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ।
ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਅਜਿਹਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ:
ਲਗਾਤਾਰ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ: ਲਗਾਤਾਰ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਵਰਗੇ ਸਖ਼ਤ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। NIH ਅਨੁਸਾਰ, ਜੋ ਲੋਕ ਹਮੇਸ਼ਾ ਉਦਾਸ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਉਦਾਸੀ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਦੇ ਸਪਸ਼ਟ ਸੰਕੇਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਹੋਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਬਾਰੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾਵਾਦੀ ਸੋਚਦੇ ਹਨ।
ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੋਂ ਦੂਰੀ: ਇਹ ਅਕਸਰ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਨਤਕ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਦੂਰੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾਉਣਾ ਜਾਂ ਆਪਣੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਪੋਸਟਾਂ ਨੂੰ ਮਿਟਾਉਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਤਮਹੱਤਿਆ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੇ ਆਖਰੀ ਪਲਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਿਆਰਿਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਪਿਆਰਿਆਂ ਤੋਂ ਮਾਫੀ ਵੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਤੁਹਾਡਾ ਪਿਆਰਾ ਵਿਅਕਤੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਵੱਖਰੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ।
ਪੈਨਿਕ ਅਟੈਕ: ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਪੈਨਿਕ ਅਟੈਕ ਆਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੈਨਿਕ ਹਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਆਤਮਘਾਤੀ ਲੱਛਣ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕਿਸੇ ਜਾਣਕਾਰ ਨੂੰ ਪੈਨਿਕ ਅਟੈਕ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਪੈਨਿਕ ਅਟੈਕ ਕੀ ਹੈ?: ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਡਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨੂੰ ਪੈਨਿਕ ਅਟੈਕ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਅਚਾਨਕ ਘਬਰਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਪੈਨਿਕ ਅਟੈਕ ਵਰਗੀ ਸਮੱਸਿਆ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਪੈਨਿਕ ਅਟੈਕ ਦੇ ਲੱਛਣ:
- ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਸੀਨਾ ਆਉਣਾ
- ਬੇਚੈਨੀ
- ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ਼
- ਘੁੱਟਣ ਦੀ ਭਾਵਨਾ
- ਚੱਕਰ ਆਉਣਾ ਜਾਂ ਹਲਕਾ ਸਿਰਦਰਦ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣਾ
- ਠੰਢ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣਾ
- ਬੇਹੋਸ਼ੀ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣ ਕੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਅਜ਼ੀਜ਼ਾਂ ਜਾਂ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਕਦੇ-ਕਦੇ ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਕੇ, ਉਸ ਨੂੰ ਹੌਸਲਾ ਦੇ ਕੇ ਜਾਂ ਉਸ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਕੇ ਮਦਦ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-
