ETV Bharat / health

ਸਾਵਧਾਨ! ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਣਾ ਇਨ੍ਹਾਂ 5 ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਬਣ ਸਕਦੈ ਕਾਰਨ - Side Effects of Mouth Breathing

Side Effects of Mouth Breathing: ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਣ ਦੀ ਆਦਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਕਈ ਖਤਰਨਾਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹੋ।

Side Effects of Mouth Breathing
Side Effects of Mouth Breathing (Getty Images)
author img

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : May 31, 2024, 4:08 PM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਜ਼ੁਕਾਮ ਦੌਰਾਨ ਨੱਕ ਬੰਦ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਣਾ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜ਼ੁਕਾਮ ਨਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਣ ਦੀ ਆਦਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਤਰਨਾਕ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਣ ਦੇ ਲੱਛਣ: ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਹ ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਂ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ, ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮੂੰਹ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਲੈ ਰਹੇ ਹੋ।

  1. ਖੁਸ਼ਕ ਮੂੰਹ।
  2. ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼।
  3. ਥਕਾਵਟ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।
  4. ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਕਾਲੇ ਘੇਰੇ।

ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਣ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ:

ਸਾਹ ਸਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ: ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਣ ਨਾਲ ਮੂੰਹ ਅਤੇ ਗਲਾ ਸੁੱਕਾ, ਖੰਘ ਅਤੇ ਖਰਾਸ਼ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਗੰਭੀਰ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨੀਂਦ ਅਧਰੰਗ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਦੰਦਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ: ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਣ ਨਾਲ ਮੂੰਹ ਖੁਸ਼ਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੰਦਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਸੜਨ ਅਤੇ ਮਸੂੜਿਆਂ ਦੇ ਰੋਗ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਝੁਰੜੀਆਂ: ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਣ ਨਾਲ ਚਿਹਰੇ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਵੱਧਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਣ ਨਾਲ ਕੰਨ ਦਰਦ, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਅਤੇ ਇਕਾਗਰਤਾ ਦੀ ਕਮੀ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ਦਮਾ: ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਣ ਨਾਲ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦਾ ਕੰਮ ਹੌਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਅਧਿਐਨਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਦਮੇ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਈ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਵੱਧ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ਦਿਲ ਲਈ ਖਤਰਾ: ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵੇਲੇ ਸਾਹ ਦੀ ਨਾਲੀ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਗਰਮ ਅਤੇ ਗਿੱਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਮੂੰਹ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਹਵਾ ਗਰਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਾਹ ਦੇ ਰਸਤਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਥਕਾਵਟ, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਇਕਾਗਰਤਾ ਦੀ ਕਮੀ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਜਨ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਵਰਗੀਆਂ ਗੰਭੀਰ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਜ਼ੁਕਾਮ ਦੌਰਾਨ ਨੱਕ ਬੰਦ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਣਾ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜ਼ੁਕਾਮ ਨਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਣ ਦੀ ਆਦਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਤਰਨਾਕ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਣ ਦੇ ਲੱਛਣ: ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਹ ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਂ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ, ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮੂੰਹ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਲੈ ਰਹੇ ਹੋ।

  1. ਖੁਸ਼ਕ ਮੂੰਹ।
  2. ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼।
  3. ਥਕਾਵਟ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।
  4. ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਕਾਲੇ ਘੇਰੇ।

ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਣ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ:

ਸਾਹ ਸਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ: ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਣ ਨਾਲ ਮੂੰਹ ਅਤੇ ਗਲਾ ਸੁੱਕਾ, ਖੰਘ ਅਤੇ ਖਰਾਸ਼ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਗੰਭੀਰ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨੀਂਦ ਅਧਰੰਗ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਦੰਦਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ: ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਣ ਨਾਲ ਮੂੰਹ ਖੁਸ਼ਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੰਦਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਸੜਨ ਅਤੇ ਮਸੂੜਿਆਂ ਦੇ ਰੋਗ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਝੁਰੜੀਆਂ: ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਣ ਨਾਲ ਚਿਹਰੇ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਵੱਧਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਣ ਨਾਲ ਕੰਨ ਦਰਦ, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਅਤੇ ਇਕਾਗਰਤਾ ਦੀ ਕਮੀ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ਦਮਾ: ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਸੌਣ ਨਾਲ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦਾ ਕੰਮ ਹੌਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਅਧਿਐਨਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਦਮੇ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਈ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਵੱਧ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ਦਿਲ ਲਈ ਖਤਰਾ: ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵੇਲੇ ਸਾਹ ਦੀ ਨਾਲੀ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਗਰਮ ਅਤੇ ਗਿੱਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਮੂੰਹ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਹਵਾ ਗਰਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਾਹ ਦੇ ਰਸਤਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਥਕਾਵਟ, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਇਕਾਗਰਤਾ ਦੀ ਕਮੀ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਜਨ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਵਰਗੀਆਂ ਗੰਭੀਰ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.