ETV Bharat / health

ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਇੰਨਾਂ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਉਦੇ ਹੋ ਪਹਿਚਾਣ? ਤਾਂ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ, ਲੱਛਣਾਂ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਕਰਕੇ ਤਰੁੰਤ ਕਰਵਾਓ ਇਲਾਜ - Color Blindness

author img

By ETV Bharat Health Team

Published : Aug 17, 2024, 2:48 PM IST

Color Blindness: ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਰੰਗ ਅੰਨ੍ਹਾਪਣ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਕੁਝ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।

Color Blindness
Color Blindness (Getty Images)

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਇਸ ਰੰਗੀਨ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਲ, ਹਰਾ, ਨੀਲਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਰੰਗ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕ ਅਜਿਹੇ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਸਾਰੇ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਦਾ ਕੋਈ ਪੱਕਾ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਅਤੇ ਸਹੀ ਉਪਾਅ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਕੀ ਹੈ?: ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਡਾਕਟਰ ਨੂਪੁਰ ਜੋਸ਼ੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਕੁਝ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ 'ਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਾਲ ਅਤੇ ਹਰੇ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ 'ਚ ਦਿੱਕਤ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਚ ਨੀਲੇ ਅਤੇ ਪੀਲੇ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ 'ਚ ਵੀ ਦਿੱਕਤ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਲਈ ਜਿੰਮੇਵਾਰ ਕਾਰਕਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਇਹ ਕਈ ਵਾਰ ਵਧਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਨਾਲ ਰੈਟੀਨਾ, ਆਪਟਿਕ ਨਰਵ ਜਾਂ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਸੱਟ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਬਿਮਾਰੀ ਜਾਂ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਕਾਰਨ: ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਲਈ ਕਈ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਖ਼ਾਨਦਾਨੀ ਜਾਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:-

ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ: ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਮੋਤੀਆਬਿੰਦ, ਮੈਕੂਲਰ ਡੀਜਨਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਮੋਤੀਆਬਿੰਦ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਆਪਟਿਕ ਨਰਵ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਕਿਸਮ ਦੇ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਆਪਟਿਕ ਨਰਵ ਜਾਂ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ।

ਖ਼ਾਨਦਾਨੀ: ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਮਾਂਦਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦਰ ਪੀੜ੍ਹੀ ਚਲਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਅਸਰ: ਕੁਝ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨਾਲ ਨਜ਼ਰ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਵਧਦੀ ਉਮਰ: ਵਧਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਨਾਲ ਦੇਖਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਵਿੱਚ ਦਿੱਕਤ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ: ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਦੀ ਅਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਮੁੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ।

ਪ੍ਰੋਟੈਨੋਪੀਆ: ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।

ਡਿਊਟਰੈਨੋਪੀਆ: ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਹਰੇ ਰੰਗ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।

ਟ੍ਰਾਈਟੈਨੋਪੀਆ: ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਨੀਲੇ ਅਤੇ ਪੀਲੇ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।

ਡਾ: ਨੂਪੁਰ ਜੋਸ਼ੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੁਭਾਵਕ ਹੈ ਕਿ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਦੀ ਅਸਮਰੱਥਾ ਪੀੜਤ ਦੇ ਕੰਮ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਸਵੀਰਾਂ, ਗ੍ਰਾਫ਼ ਅਤੇ ਰੰਗੀਨ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਕਾਦਮਿਕ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਪੇਸ਼ੇ ਵੀ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਰੰਗ ਅੰਨ੍ਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਚੁਣਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਪਾਇਲਟ, ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸ਼ੀਅਨ, ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ ਆਦਿ, ਕਿਉਂਕਿ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੇਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿੱਕਤ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਲਾਈਟਾਂ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨਾ, ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨਾ ਆਦਿ।

ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਸਹਾਇਤਾ: ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਦਾ ਕੋਈ ਪੱਕਾ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਕੁਝ ਉਪਾਅ ਇਸ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ 'ਚ ਕਲਰ ਫਿਲਟਰ ਗਲਾਸ ਕਾਫੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਖਾਸ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਐਨਕਾਂ ਹਨ, ਜੋ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮੋਬਾਈਲ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਉਪਲਬਧ ਹਨ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਜੇਕਰ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਅਤੇ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਬੱਚੇ ਵਿੱਚ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋ ​​ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਜ, ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਮਦਦ ਲਈ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਣ 'ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਨਿਯਮਤ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣਾ ਅਤੇ ਤੁਰੰਤ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਧਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਬੀਮਾਰੀ ਜਾਂ ਬੁਢਾਪੇ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਮਿਲਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਰਾਹਤ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਇਸ ਰੰਗੀਨ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਲ, ਹਰਾ, ਨੀਲਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਰੰਗ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕ ਅਜਿਹੇ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਸਾਰੇ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਦਾ ਕੋਈ ਪੱਕਾ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਅਤੇ ਸਹੀ ਉਪਾਅ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਕੀ ਹੈ?: ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਡਾਕਟਰ ਨੂਪੁਰ ਜੋਸ਼ੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਕੁਝ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ 'ਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਾਲ ਅਤੇ ਹਰੇ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ 'ਚ ਦਿੱਕਤ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਚ ਨੀਲੇ ਅਤੇ ਪੀਲੇ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ 'ਚ ਵੀ ਦਿੱਕਤ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਲਈ ਜਿੰਮੇਵਾਰ ਕਾਰਕਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਇਹ ਕਈ ਵਾਰ ਵਧਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਨਾਲ ਰੈਟੀਨਾ, ਆਪਟਿਕ ਨਰਵ ਜਾਂ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਸੱਟ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਬਿਮਾਰੀ ਜਾਂ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਕਾਰਨ: ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਲਈ ਕਈ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਖ਼ਾਨਦਾਨੀ ਜਾਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:-

ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ: ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਮੋਤੀਆਬਿੰਦ, ਮੈਕੂਲਰ ਡੀਜਨਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਮੋਤੀਆਬਿੰਦ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਆਪਟਿਕ ਨਰਵ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਕਿਸਮ ਦੇ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਆਪਟਿਕ ਨਰਵ ਜਾਂ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ।

ਖ਼ਾਨਦਾਨੀ: ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਮਾਂਦਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦਰ ਪੀੜ੍ਹੀ ਚਲਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਅਸਰ: ਕੁਝ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨਾਲ ਨਜ਼ਰ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਵਧਦੀ ਉਮਰ: ਵਧਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਨਾਲ ਦੇਖਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਵਿੱਚ ਦਿੱਕਤ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ: ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਦੀ ਅਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਮੁੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ।

ਪ੍ਰੋਟੈਨੋਪੀਆ: ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।

ਡਿਊਟਰੈਨੋਪੀਆ: ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਹਰੇ ਰੰਗ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।

ਟ੍ਰਾਈਟੈਨੋਪੀਆ: ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਨੀਲੇ ਅਤੇ ਪੀਲੇ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।

ਡਾ: ਨੂਪੁਰ ਜੋਸ਼ੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੁਭਾਵਕ ਹੈ ਕਿ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਦੀ ਅਸਮਰੱਥਾ ਪੀੜਤ ਦੇ ਕੰਮ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਸਵੀਰਾਂ, ਗ੍ਰਾਫ਼ ਅਤੇ ਰੰਗੀਨ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਕਾਦਮਿਕ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਪੇਸ਼ੇ ਵੀ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਰੰਗ ਅੰਨ੍ਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਚੁਣਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਪਾਇਲਟ, ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸ਼ੀਅਨ, ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ ਆਦਿ, ਕਿਉਂਕਿ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੇਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿੱਕਤ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਲਾਈਟਾਂ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨਾ, ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨਾ ਆਦਿ।

ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਸਹਾਇਤਾ: ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਦਾ ਕੋਈ ਪੱਕਾ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਕੁਝ ਉਪਾਅ ਇਸ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ 'ਚ ਕਲਰ ਫਿਲਟਰ ਗਲਾਸ ਕਾਫੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਖਾਸ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਐਨਕਾਂ ਹਨ, ਜੋ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮੋਬਾਈਲ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਉਪਲਬਧ ਹਨ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਜੇਕਰ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਅਤੇ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਬੱਚੇ ਵਿੱਚ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋ ​​ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਜ, ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਮਦਦ ਲਈ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਣ 'ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਨਿਯਮਤ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣਾ ਅਤੇ ਤੁਰੰਤ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਧਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਬੀਮਾਰੀ ਜਾਂ ਬੁਢਾਪੇ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕਲਰ ਬਲਾਈਡਨੈੱਸ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਮਿਲਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਰਾਹਤ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.