ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ହେଉଛି ଏକ ଅବସ୍ଥା ଯେଉଁଥିରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଶରୀରରେ ରକ୍ତରେ ଶର୍କରା ସ୍ତର ବଢିଥାଏ । ଏହା ପ୍ରାୟତଃ ଆମ ଦୈନନ୍ଦିନ ଜୀବନ ସହ ଜଡିତ। ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତ ଚାପ ଶରୀରରେ ଏକ ନୀରବ ଘାତକ ପରି କାର୍ଯ୍ୟ କରେ । ଏହା ଏକ ଚିକିତ୍ସା ଅବସ୍ଥା ଯେଉଁଥିରେ ଶିରାରେ ରକ୍ତଚାପ ବହୁତ ବଢିଥାଏ । ଫଳରେ ଶରୀରର ଅନେକ ଅଙ୍ଗ ଯଥା ଯକୃତ, କିଡନୀ, ମସ୍ତିଷ୍କ ଏବଂ ହାର୍ଟ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଏ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ବିପି ଅଧିକ ହେତୁ ଆଖି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିପାରେ ।
ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପର ଅନ୍ୟତମ କାରଣ ହେଉଛି ଚାପ ୋ। ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ବିଶ୍ବାସ କରନ୍ତି ଯେ କୋରୋନା ଭୂତାଣୁ ଯୋଗୁଁ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପର ମାତ୍ରା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । COVID-19 ସଂକ୍ରମଣର ଗମ୍ଭୀରତା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ଅତ୍ୟଧିକ ନିର୍ଭରଶୀଳ । ଯଦି ଜଣେ କୋଭିଡ୍ ରୋଗୀ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ଏବଂ ମଧୁମେହ ରୋଗରେ ପୀଡିତ, ତେବେ ସଂକ୍ରମଣ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗମ୍ଭୀର ହୋଇପାରେ । ତେବେ ବିଶ୍ୱ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ଦିବସ ଅର୍ଥାତ୍ ବିଶ୍ୱରେ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ବୃଦ୍ଧି ସମସ୍ୟାକୁ ରୋକିବା ଏବଂ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପାଇଁ ପ୍ରତିବର୍ଷ 17 ମଇରେ ବିଶ୍ୱ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ । ବିଶ୍ବରେ ଏକ ବିଲିୟନରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରି ଏହି ସମସ୍ୟା ହୃଦରୋଗ, କୋରୋନାରୀ ଧମନୀ ରୋଗ ଏବଂ ଷ୍ଟ୍ରୋକର ଆଶଙ୍କା ବଢାଇଥାଏ ।
ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ (WHO) ଅନୁଯାୟୀ, ବିଶ୍ୱରେ 30ରୁ 79 ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରାୟ 1.28 ବିଲିୟନ ଲୋକଙ୍କର ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ରହିଛି । ଏହି ସଂଖ୍ୟାର ଦୁଇ ତୃତୀୟାଂଶ ସ୍ୱଳ୍ପ ଏବଂ ମଧ୍ୟମ ଆୟକାରୀ ଦେଶରେ ଅଛି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ପ୍ରାୟ 46 ପ୍ରତିଶତ ଲୋକ ଜାଣି ନାହାଁନ୍ତି ଯେ ସେମାନେ ଏହି ସମସ୍ୟା ସହ ସଂଘର୍ଷ କରୁଛନ୍ତି ।
ତେବେ ଚଳିତ ବର୍ଷର ବିଶ୍ୱ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ଦିବସର ଥିମ ରହିଛି 'ତୁମର ରକ୍ତଚାପ ମାପ ଏବଂ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କର'। ଏଥିସହ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ନେଇ ବିଶ୍ବ ସ୍ତରରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଏବଂ ଏହାକୁ ସଠିକ୍ ଭାବରେ ମାପ ଏବଂ ପରିଚାଳନା କରିବାର ଉପାୟକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା। ତେବେ କେଉଁ ଜିନିଷ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ବଢାଇଥାଏ ଏବଂ ଏହାକୁ କିପରି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିପାରିବେ, ଜାଣନ୍ତୁ
କେଉଁ ଜିନିଷ ରକ୍ତଚାପ ବଢାଇଥାଏ
1. ଲୁଣର ଅଧିକ ଖାଇବା
ଲୁଣ ଆମ ଖାଦ୍ୟରେ ସ୍ୱାଦ ବଢ଼ାଇ ଥାଏ । କିନ୍ତୁ ଅତ୍ୟଧିକ ଲୁଣ ଶରୀର ପାଇଁ କ୍ଷତିକାରକ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇପାରେ । ନ୍ୟାସନାଲ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ ଅଫ୍ ହାର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଖାଦ୍ୟରେ ଅଧିକ ସୋଡିୟମ୍ ହେଲେ ରକ୍ତଚାପ ବଢିଥାଏ । ଯଦି ଖାଦ୍ୟରେ ଲୁଣ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ରହିଯାଏ, ତେବେ ସୋଡିୟମର ପରିମାଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବାରେ ଲାଗେ । ଏହା ଶରୀରରେ ରକ୍ତଚାପ ବଢାଇଥାଏ ।
NIH ଅନୁଯାୟୀ, ଆମର କିଡନୀ ଦୈନିକ 120 କ୍ୱାର୍ଟରରୁ ଅଧିକ ରକ୍ତ ଫିଲ୍ଟର୍ କରେ । ସେମାନେ ବିଷାକ୍ତ ପଦାର୍ଥ ବାହାର କରନ୍ତି ଏବଂ ଶରୀରର କୋଷରୁ ଆବର୍ଜନା ବାହାର କରନ୍ତି, ଯାହା ଶରୀରରୁ ପରିସ୍ରା ମାଧ୍ୟମରେ ଯାଇଥାଏ । ଅତ୍ୟଧିକ ଲୁଣ ଖାଇବା ଦ୍ୱାରା କିଡନୀରେ ତରଳ ପଦାର୍ଥ ବାହାରିବା କଷ୍ଟକର ହୋଇଥାଏ, ଯାହା ରକ୍ତଚାପ ବଢାଇଥାଏ ।
2. କଫି
ହେଲ୍ଥ ହାର୍ବର୍ଡ ଅନୁଯାୟୀ, କଫି ଆମ ଶରୀରରେ ସର୍କରା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ କାମ କରେ । ଲୋକମାନେ ଏହାକୁ ଏକ ଶକ୍ତି ପାନୀୟ ଭାବରେ ଖାଆନ୍ତି । ଯେତେବେଳେ ଚିନି କଫି ସହିତ ମିଶ୍ରିତ ହୁଏ, ଏହା ଶରୀରରେ ରକ୍ତଚାପ ବଢାଇଥାଏ । କାରଣ କଫିନ୍ ହେଉଛି ଏକ ବୈସୋକନଷ୍ଟ୍ରିକ୍ଟର । ଯାହା ରକ୍ତକଣିକାର ଆକାର ହ୍ରାସ କରି ରକ୍ତଚାପ ବଢାଇଥାଏ।
3. ଧୂମପାନ
ଦିନରେ ଯେଉଁମାନେ ବାରମ୍ବାର ଧୂମପାନ କରନ୍ତି, ସୋମାନଙ୍କ ରକ୍ତଚାପର ବଢିଥାଏ । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଧୂମପାନ ହାର୍ଟରେ ଚାପ ବଢାଇବା ପାଇଁ କାମ କରିଥାଏ । ବାସ୍ତବରେ, ଧୂମପାନ ଦ୍ୱାରା ରକ୍ତବାହୀଗୁଡ଼ିକ ସଂକୁଚିତ ହୁଏ । ଏହି କାରଣରୁ ରକ୍ତଚାପର ସ୍ତର ଅଧିକ ହେବା ଆରମ୍ଭ କରେ ।
4. ମଦ୍ୟପାନ
ଅତ୍ୟଧିକ ମଦ୍ୟପାନ ହୃଦ୍ରୋଗକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ । ଏହି କାରଣରୁ, ରକ୍ତଚାପ ସହ ଶରୀରରେ ମଧୁମେହ ଏବଂ କର୍କଟ ରୋଗ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ବଢିବାରେ ଲାଗେ ।
ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ଉପାୟ:
1. ନିୟମିତ ବ୍ୟାୟାମ ଆବଶ୍ୟକ
ଶାରୀରିକ ଭାବରେ ସକ୍ରିୟ ନ ହେଲେ ବି ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପର ଶିକାର ହୋଇପାରନ୍ତି । ତେବେ 30 ମିନିଟର ନିୟମିତ ବ୍ୟାୟାମ ଶରୀରରେ ରକ୍ତ ପ୍ରବାହକୁ ବଜାୟ ରଖିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ । ବ୍ୟାୟାମ ବ୍ୟତୀତ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଚାଲିବା, ପହଁରିବା, ସାଇକେଲ ଚଲାଇବା ଏବଂ ଏରୋବିକ୍ସ ମଧ୍ୟ କରାଯାଇପାରିବ ।
2. ସୁସ୍ଥ ଖାଦ୍ୟ ଖାଆନ୍ତୁ
ଖାଦ୍ୟରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଶସ୍ୟ, ଫଳ, ପନିପରିବା ଏବଂ କମ୍ ଚର୍ବିଯୁକ୍ତ ଦୁଗ୍ଧଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ । ସନ୍ତୁଳିତ ଚର୍ବି ଏବଂ କୋଲେଷ୍ଟ୍ରଲକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରନ୍ତୁ । ଯାହା ଦ୍ବାରା ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ହ୍ରାସ କରାଯାଇପାରିବ । ଚିନି ଏବଂ ଲୁଣର ଅଧିକ ସେବନକୁ ମଧ୍ୟ ଏଡ଼ାଇବା ଉଚିତ୍।
3. ମେଦବହୁଳତା ହ୍ରାସ କରନ୍ତୁ
ଯଦି ଓଜନ ଦିନକୁ ଦିନ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି, ତେବେ ଶରୀରରେ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପର ଆଶଙ୍କା ଥାଏ । ଓଜନ ହ୍ରାସ ହେବା ଦ୍ବାରା ଶରୀରରେ କୋଲେଷ୍ଟ୍ରଲ ହ୍ରାସ ହୁଏ, ଯାହା ଷ୍ଟ୍ରୋକ୍ର ଆଶଙ୍କାଙ୍କୁ ହ୍ରାସ କରିଥାଏ ।
4. ଚାପରୁ ଦୂରରେ ରୁହନ୍ତୁ
ଅତ୍ୟଧିକ ଚିନ୍ତା ଯୋଗୁଁ ରକ୍ତଚାପର ସମସ୍ୟା ବଢିବାକୁ ଲାଗେ । ଏହାକୁ ଏଡାଇବା ପାଇଁ, ଅଧିକାଂଶ ସମୟ ପ୍ରିୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରି ସମୟ ବିତାନ୍ତୁ । ନିଜକୁ ଆରାମରେ ରଖନ୍ତୁ ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ପରିମାଣରେ ଶୋଇଯାଆନ୍ତୁ, ଯାହାଫଳରେ ଶରୀରରେ ଥିବା ଟେନ୍ସନ୍ ମୁକ୍ତ ହେବା ଆରମ୍ଭ କରେ ।
(ପରାମର୍ଶ କେବଳ ସାଧାରଣ ସୂଚନା ଉପରେ ଆଧାରିତ । ଯଦି ଆପଣଙ୍କର କିଛି ପ୍ରଶ୍ନ ଅଛି ତେବେ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ସହିତ ପରାମର୍ଶ କରନ୍ତୁ)
