ETV Bharat / sukhibhava

Frozen Shoulder: ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡର୍ ସମସ୍ୟା କଣ, ଜାଣନ୍ତୁ କେମିତି କରିବେ ଚିକିତ୍ସା - କାହିଁକି ହୁଏ ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡର୍

କାନ୍ଧର ଏକ ସମସ୍ୟା ଯେଉଁଥିରେ କାନ୍ଧ ଷ୍ଟିଫ୍ ଅର୍ଥାତ୍ କଠିନ ହୋଇଯାଏ ତାହାକୁ ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡର୍ କୁହାଯାଏ । ଏହି ଅବସ୍ଥାରୁ କିପରି ନିଜକୁ ରକ୍ଷା କରିବେ, ଜାଣନ୍ତୁ

Frozen Shoulder
Frozen Shoulder
author img

By

Published : Apr 29, 2023, 12:00 PM IST

ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡର୍, କାନ୍ଧର ଏକ ସମସ୍ୟା ଯେଉଁଥିରେ କାନ୍ଧ ଷ୍ଟିଫ୍ ଅର୍ଥାତ୍ କଠିନ ହୋଇଯାଏ । ଫଳରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଚଳପ୍ରଚଳ କରିବା କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡେ । ଏହି ଅବସ୍ଥାରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଅତି ସରଳ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିବାକୁ ପଡେ । ତେବେ ଏହି ରୋଗ ବାବଦରେ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ବିଶେଷଜ୍ଞ କଣ କହୁଛନ୍ତି, ଜାଣନ୍ତୁ...

ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡର୍ କଣ:-

ଜୟପୁରର ଅର୍ଥୋପେଡିକ୍ ପରାମର୍ଶଦାତା ଡକ୍ଟର ସଞ୍ଜୟ ରଥୀ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି ଯେ, ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡର୍ ଆଡେସିଭ୍ କ୍ୟାପସୁଲାଇଟିସ୍ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା । ଏହା କାନ୍ଧ ଗଣ୍ଠିର ସମସ୍ୟା । କାନ୍ଧରେ ତିନୋଟି ହାଡର ଗଣ୍ଠି ଅଛି, ହ୍ୟୁମରସ୍ ଯଥା ଉପର ବାହୁ ହାଡ, ସ୍କାପୁଲା ଯଥା କାନ୍ଧ ବ୍ଲେଡ୍ ଏବଂ କଲର୍‌ବୋନ୍, ଯାହାକୁ 'ବଲ୍-ଏଣ୍ଡ୍-ସୋକେଟ୍' ଗଣ୍ଠି କୁହାଯାଏ । କାନ୍ଧର ଗଣ୍ଠିକୁ ଘେରି ରହିଥିବା ଟିସୁକୁ ସୋଲ୍ଡର୍ କ୍ୟାପସୁଲ କୁହାଯାଏ । ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡରରେ, କାନ୍ଧରେ ଥିବା ସୋଲ୍ଡର୍ କ୍ୟାପସୁଲ୍ ଧୀରେ ଧୀରେ ମୋଟା ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ପ୍ରଦାହ ହେତୁ କଠିନ ହୁଏ, ଯାହା କାନ୍ଧର ଗତିବିଧିକୁ ପ୍ରତିବନ୍ଧିତ କରେ କିମ୍ବା ହ୍ରାସ କରେ । ଏହି ଅବସ୍ଥା ବେଳେବେଳେ ବହୁତ ଯନ୍ତ୍ରଣାଦାୟକ ହୋଇପାରେ ।

ଯେତେବେଳେ ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡର୍ ସମସ୍ୟା ଅଧିକ ଦେଖାଦିଏ, କାନ୍ଧ ସହିତ ଜଡିତ କୌଣସି କାମ କରିବା ରୋଗୀଙ୍କ ପାଇଁ କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡେ । ମୁଣ୍ଡ ଧୋଇବା, ଦାନ୍ତ ଘଷିବା, ପୋଷାକ ପିନ୍ଧିବା, ଗାଡି ଚଳାଇବା ଆଦି କାର୍ଯ୍ୟ କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡେ । ବେଳେବେଳେ ରୋଗୀ ମଧ୍ୟ ହାତ ବଢାଇ କୌଣସି ଜିନିଷ ଆଣିପାରନ୍ତି ନାହିଁ । ଏଥିପାଇଁ ସେମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିବାକୁ ପଡେ । ଡକ୍ଟର ସଞ୍ଜୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡର ସମସ୍ୟା ଗୋଟିଏ ଥରରେ ଗୋଟିଏ କାନ୍ଧରେ ଦେଖାଯାଏ, କିନ୍ତୁ ଏହା ଏକାସାଙ୍ଗରେ ଉଭୟ କାନ୍ଧରେ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ ।

କାରଣ:-

ଡକ୍ଟର ସଞ୍ଜୟ ରଥୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡର୍ ପାଇଁ ଅନେକ କାରଣ ଦାୟୀ ହୋଇପାରେ, ଯେପରିକି କୌଣସି ଆଘାତ, ମଧୁମେହ, ହରମନ୍ ଅସନ୍ତୁଳନ, ଷ୍ଟ୍ରୋକ୍, ହୃଦ୍‌ରୋଗ, ହାଇପୋଥାଇରଏଡିଜିମ୍ ଏବଂ ପାର୍କିନ୍ସନ୍ ରୋଗ ଇତ୍ୟାଦି । ବେଳେବେଳେ ଦୁର୍ବଳ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀ ଯୋଗୁଁ ଏହି ସମସ୍ୟା ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଯଦି ବ୍ୟକ୍ତି ଦୁର୍ଘଟଣା କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ କୌଣସି କାରଣରୁ ଅତ୍ୟଧିକ ସକ୍ରିୟ ଜୀବନଯାପନ କରୁନାହାଁନ୍ତି, ଅର୍ଥାତ୍ ସେ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି ହାତ ଏବଂ କାନ୍ଧ ସହ ଜଡିତ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁନାହାଁନ୍ତି, ତେବେ ଏହି ସମସ୍ୟା ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ ।

ସାଧାରଣତଃ ଏହି ସମସ୍ୟା 40 ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କ ଠାରେ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ । ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ପୁରୁଷଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ମହିଳାଙ୍କ ଠାରେ ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡର୍ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ । ଅନେକ ଲୋକ ଭାବନ୍ତି ଯେ, ଏହା ଏକ ପ୍ରକାର ଆର୍ଥ୍ରାଇଟିସ୍ । ମାତ୍ର ଏହା ଆର୍ଥ୍ରାଇଟିସ୍ ନୁହେଁ । ଆର୍ଥ୍ରାଇଟିସ୍ ସମସ୍ୟା ଶରୀରର ସମସ୍ତ ଗଣ୍ଠିରେ ଦେଖାଯାଏ, କିନ୍ତୁ ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡର୍ ସମସ୍ୟା କେବଳ କାନ୍ଧରେ ଦେଖାଯାଏ ଏବଂ ଏହି ସମସ୍ୟା ଉପଶମ ହୋଇପାରେ ।

ପରୀକ୍ଷା ଏବଂ ଚିକିତ୍ସା

ଶାରୀରିକ ପରୀକ୍ଷଣ ଯେପରିକି ଏମଆରଆଇ, ଏକ୍ସ-ରେ ଏବଂ ହାଡ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ପରୀକ୍ଷା ଇତ୍ୟାଦି ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡର୍ ପରୀକ୍ଷା ପାଇଁ କରାଯାଇଥାଏ । ଏହା ପରେ ଔଷଧ ଏବଂ ଫିଜିଓଥେରାପି ସାହାଯ୍ୟରେ ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଏ । କିନ୍ତୁ କେତେକ ବିଶେଷ କ୍ଷେତ୍ରରେ, ରୋଗୀଙ୍କ ଅବସ୍ଥା ଅନୁଯାୟୀ ଆର୍ଥ୍ରୋସ୍କୋପିକ୍ ସର୍ଜରୀ ମଧ୍ୟ କରାଯାଇପାରେ । ଏହାର ଚିକିତ୍ସାରେ, ଫିଜିଓଥେରାପି ଏବଂ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ଦ୍ବାରା ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ପଦ୍ଧତି ସହିତ ଘରେ କାନ୍ଧର ଯତ୍ନ ନେବା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ ।

ସାବଧାନତା

ଡକ୍ଟର ସଞ୍ଜୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ହାଡ, ମାଂସପେଶୀ ଏବଂ ଗଣ୍ଠି ସହ ଜଡିତ ଅନେକ ସମସ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । ଦୁର୍ଘଟଣା ବ୍ୟତୀତ, କୋମୋରାବିଟି ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରୋଗର ସଂଖ୍ୟା ବଢିବାରେ ଲାଗିଛି । ଏହି କାରଣରୁ ଶରୀରରେ ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ହ୍ରାସ, ହାଡ଼ ଏବଂ ମାଂସପେଶୀରେ ଦୁର୍ବଳତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥାଏ । ତେଣୁ ପ୍ରତିଟି ବ୍ୟକ୍ତି ସଚେତନ ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ ।

ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡର୍, କାନ୍ଧର ଏକ ସମସ୍ୟା ଯେଉଁଥିରେ କାନ୍ଧ ଷ୍ଟିଫ୍ ଅର୍ଥାତ୍ କଠିନ ହୋଇଯାଏ । ଫଳରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଚଳପ୍ରଚଳ କରିବା କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡେ । ଏହି ଅବସ୍ଥାରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଅତି ସରଳ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିବାକୁ ପଡେ । ତେବେ ଏହି ରୋଗ ବାବଦରେ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ବିଶେଷଜ୍ଞ କଣ କହୁଛନ୍ତି, ଜାଣନ୍ତୁ...

ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡର୍ କଣ:-

ଜୟପୁରର ଅର୍ଥୋପେଡିକ୍ ପରାମର୍ଶଦାତା ଡକ୍ଟର ସଞ୍ଜୟ ରଥୀ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି ଯେ, ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡର୍ ଆଡେସିଭ୍ କ୍ୟାପସୁଲାଇଟିସ୍ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା । ଏହା କାନ୍ଧ ଗଣ୍ଠିର ସମସ୍ୟା । କାନ୍ଧରେ ତିନୋଟି ହାଡର ଗଣ୍ଠି ଅଛି, ହ୍ୟୁମରସ୍ ଯଥା ଉପର ବାହୁ ହାଡ, ସ୍କାପୁଲା ଯଥା କାନ୍ଧ ବ୍ଲେଡ୍ ଏବଂ କଲର୍‌ବୋନ୍, ଯାହାକୁ 'ବଲ୍-ଏଣ୍ଡ୍-ସୋକେଟ୍' ଗଣ୍ଠି କୁହାଯାଏ । କାନ୍ଧର ଗଣ୍ଠିକୁ ଘେରି ରହିଥିବା ଟିସୁକୁ ସୋଲ୍ଡର୍ କ୍ୟାପସୁଲ କୁହାଯାଏ । ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡରରେ, କାନ୍ଧରେ ଥିବା ସୋଲ୍ଡର୍ କ୍ୟାପସୁଲ୍ ଧୀରେ ଧୀରେ ମୋଟା ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ପ୍ରଦାହ ହେତୁ କଠିନ ହୁଏ, ଯାହା କାନ୍ଧର ଗତିବିଧିକୁ ପ୍ରତିବନ୍ଧିତ କରେ କିମ୍ବା ହ୍ରାସ କରେ । ଏହି ଅବସ୍ଥା ବେଳେବେଳେ ବହୁତ ଯନ୍ତ୍ରଣାଦାୟକ ହୋଇପାରେ ।

ଯେତେବେଳେ ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡର୍ ସମସ୍ୟା ଅଧିକ ଦେଖାଦିଏ, କାନ୍ଧ ସହିତ ଜଡିତ କୌଣସି କାମ କରିବା ରୋଗୀଙ୍କ ପାଇଁ କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡେ । ମୁଣ୍ଡ ଧୋଇବା, ଦାନ୍ତ ଘଷିବା, ପୋଷାକ ପିନ୍ଧିବା, ଗାଡି ଚଳାଇବା ଆଦି କାର୍ଯ୍ୟ କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡେ । ବେଳେବେଳେ ରୋଗୀ ମଧ୍ୟ ହାତ ବଢାଇ କୌଣସି ଜିନିଷ ଆଣିପାରନ୍ତି ନାହିଁ । ଏଥିପାଇଁ ସେମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିବାକୁ ପଡେ । ଡକ୍ଟର ସଞ୍ଜୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡର ସମସ୍ୟା ଗୋଟିଏ ଥରରେ ଗୋଟିଏ କାନ୍ଧରେ ଦେଖାଯାଏ, କିନ୍ତୁ ଏହା ଏକାସାଙ୍ଗରେ ଉଭୟ କାନ୍ଧରେ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ ।

କାରଣ:-

ଡକ୍ଟର ସଞ୍ଜୟ ରଥୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡର୍ ପାଇଁ ଅନେକ କାରଣ ଦାୟୀ ହୋଇପାରେ, ଯେପରିକି କୌଣସି ଆଘାତ, ମଧୁମେହ, ହରମନ୍ ଅସନ୍ତୁଳନ, ଷ୍ଟ୍ରୋକ୍, ହୃଦ୍‌ରୋଗ, ହାଇପୋଥାଇରଏଡିଜିମ୍ ଏବଂ ପାର୍କିନ୍ସନ୍ ରୋଗ ଇତ୍ୟାଦି । ବେଳେବେଳେ ଦୁର୍ବଳ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀ ଯୋଗୁଁ ଏହି ସମସ୍ୟା ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଯଦି ବ୍ୟକ୍ତି ଦୁର୍ଘଟଣା କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ କୌଣସି କାରଣରୁ ଅତ୍ୟଧିକ ସକ୍ରିୟ ଜୀବନଯାପନ କରୁନାହାଁନ୍ତି, ଅର୍ଥାତ୍ ସେ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି ହାତ ଏବଂ କାନ୍ଧ ସହ ଜଡିତ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁନାହାଁନ୍ତି, ତେବେ ଏହି ସମସ୍ୟା ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ ।

ସାଧାରଣତଃ ଏହି ସମସ୍ୟା 40 ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କ ଠାରେ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ । ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ପୁରୁଷଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ମହିଳାଙ୍କ ଠାରେ ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡର୍ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ । ଅନେକ ଲୋକ ଭାବନ୍ତି ଯେ, ଏହା ଏକ ପ୍ରକାର ଆର୍ଥ୍ରାଇଟିସ୍ । ମାତ୍ର ଏହା ଆର୍ଥ୍ରାଇଟିସ୍ ନୁହେଁ । ଆର୍ଥ୍ରାଇଟିସ୍ ସମସ୍ୟା ଶରୀରର ସମସ୍ତ ଗଣ୍ଠିରେ ଦେଖାଯାଏ, କିନ୍ତୁ ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡର୍ ସମସ୍ୟା କେବଳ କାନ୍ଧରେ ଦେଖାଯାଏ ଏବଂ ଏହି ସମସ୍ୟା ଉପଶମ ହୋଇପାରେ ।

ପରୀକ୍ଷା ଏବଂ ଚିକିତ୍ସା

ଶାରୀରିକ ପରୀକ୍ଷଣ ଯେପରିକି ଏମଆରଆଇ, ଏକ୍ସ-ରେ ଏବଂ ହାଡ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ପରୀକ୍ଷା ଇତ୍ୟାଦି ଫ୍ରୋଜେନ୍ ସୋଲ୍ଡର୍ ପରୀକ୍ଷା ପାଇଁ କରାଯାଇଥାଏ । ଏହା ପରେ ଔଷଧ ଏବଂ ଫିଜିଓଥେରାପି ସାହାଯ୍ୟରେ ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଏ । କିନ୍ତୁ କେତେକ ବିଶେଷ କ୍ଷେତ୍ରରେ, ରୋଗୀଙ୍କ ଅବସ୍ଥା ଅନୁଯାୟୀ ଆର୍ଥ୍ରୋସ୍କୋପିକ୍ ସର୍ଜରୀ ମଧ୍ୟ କରାଯାଇପାରେ । ଏହାର ଚିକିତ୍ସାରେ, ଫିଜିଓଥେରାପି ଏବଂ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ଦ୍ବାରା ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ପଦ୍ଧତି ସହିତ ଘରେ କାନ୍ଧର ଯତ୍ନ ନେବା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ ।

ସାବଧାନତା

ଡକ୍ଟର ସଞ୍ଜୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ହାଡ, ମାଂସପେଶୀ ଏବଂ ଗଣ୍ଠି ସହ ଜଡିତ ଅନେକ ସମସ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । ଦୁର୍ଘଟଣା ବ୍ୟତୀତ, କୋମୋରାବିଟି ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରୋଗର ସଂଖ୍ୟା ବଢିବାରେ ଲାଗିଛି । ଏହି କାରଣରୁ ଶରୀରରେ ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ହ୍ରାସ, ହାଡ଼ ଏବଂ ମାଂସପେଶୀରେ ଦୁର୍ବଳତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥାଏ । ତେଣୁ ପ୍ରତିଟି ବ୍ୟକ୍ତି ସଚେତନ ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.