ବୌଦ୍ଧ: ପଣାସଂକ୍ରାନ୍ତିରୁ 13 କିମ୍ବା 21ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଦଣ୍ଡ ଯାତ୍ରା ରବିବାର ଦିନ ଉଦ୍ଯାପିତ ହୋଇଛି । ଦଣ୍ଡ ଯାତ୍ରାରେ ଷୋଳ ଖାଡି ବାଦ୍ୟର ବ୍ୟବହାର ଓ ଷୋଳ ସୁଆଙ୍ଗ ନୃତ୍ୟ ପରିବେଶିତ ହୋଇଥାଏ । ଦଣ୍ଡ ଯାତ୍ରାକୁ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ମେରୁ ଯାତ୍ରା ବୋଲି ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ ।
ସୂଚନାମୁତାବକ, ପ୍ରାଚୀନ ଲୋକନୃତ୍ୟ ଦଣ୍ଡ ଯାତ୍ରାରେ ଉଭୟ ଲୋକନୃତ୍ୟ ସହ ଶୈବ-ଶାକ୍ତ ଉପାସନାର ପ୍ରତିଛବି ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ । ବୌଦ୍ଧ ଅଞ୍ଚଳରେ ଅଷ୍ଟମ ଶତାବ୍ଦୀ ବେଳକୁ ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମର ବ୍ୟାପକତାକୁ କମାଇବା ନିମନ୍ତେ ସୋମବଂଶୀ ଶାସକ ମାନେ ଶୈବ ଧର୍ମର ପ୍ରସାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଦଣ୍ଡ ନୃତ୍ୟ ର ପ୍ରଚଳନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।
ବୌଦ୍ଧରୁ ସତ୍ୟ ନାରାୟଣ ପାଣି, ଇଟିଭି ଭାରତ