ବିଜୟୱାଡା: କହିବାକୁ ଗଲେ ମହାକାଶ ବା ଅନ୍ତରୀକ୍ଷ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟର ଏକ ଗନ୍ତାଘର । ଶୂନ୍ୟରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ, ଚନ୍ଦ୍ର, ଗ୍ରହ, ନକ୍ଷତ୍ରଙ୍କ ଆତ-ଜାତ ହୁଏ ସେଠାରେ । ଯାହାର ମୁକସାକ୍ଷୀ ପୃଥିବୀବାସୀ । ଆଜି ଏପରି କିଛି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟକର ଘଟଣା ଘଟିବାକୁ ଯାଉଛି ମହାକାଶରେ । ଦୀର୍ଘ 50 ହଜାର ବର୍ଷ ପରେ ବିରଳ 'ସବୁଜ ଧୂମକେତୁ'(Green Comet) ପୁଣି ଥରେ ପୃଥିବୀର ଅତି ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ହେବ, ଯାହା ଫଳରେ ଭାରତର ଆକାଶ ରାତିରେ ସବୁଜ ଆଲୋକରେ ଆଲୋକିତ ହୋଇଯିବ । ବିଶେଷ କରି ଫେବ୍ରୁଆରୀ 2 ରୁ 6 ତାରିଖ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ବିରଳ ଦୃଶ୍ୟ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି ।
ଏହି ଧୂମକେତୁ ଶେଷ ଥର ପାଇଁ 50,000 ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଅର୍ଥାତ୍ ହିମଯୁଗରେ ଦେଖା ଦେଇଥିଲା । କିଛି ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ମିଳିଥିବା ନୂତନ ଧୂମକେତୁ C/2022 E3 (ZTF) କୁ 'ସବୁଜ ଧୂମକେତୁ' କୁହାଯାଉଛି । ଅଧିକାଂଶ ଧୂମକେତୁ ହଳଦିଆ, ଧଳା କିମ୍ବା ନୀଳ ଆଲୋକ ବିକିରଣ କରିଥାନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଏହି ଧୂମକେତୁରୁ ସବୁଜ ଆଲୋକ ବିକିରିତ ହୋଇଥାଏ । ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏହି ଧୂମକେତୁ କାହିଁକି ସବୁଜ ଆଲୋକ ନିର୍ଗତ କରୁଛି ?
ଆମେରିକାର ସ୍ପେସ୍ ଏଜେନ୍ସି ନାସା ଜାନୁୟାରୀ 2023 ଆରମ୍ଭରେ ରିପୋର୍ଟ କରିଥିଲା ଯେ, ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ମାର୍ଚ୍ଚ 2022 ରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଗ୍ରୀନ୍ କମେଟ୍ ଅର୍ଥାତ୍ ସବୁଜ ଧୂମକେତୁ ବା ଲଞ୍ଜାତାରାକୁ ଜୁକି ଟ୍ରାନଜିଏଣ୍ଟ୍ ସୁବିଧାରେ ୱାଇଡ୍ ଫିଲ୍ଡ ସର୍ଭେ କ୍ୟାମେରା ସାହାଯ୍ୟରେ ଦେଖିବାକୁ ପାଇଥିଲେ । ସେହି ସମୟରେ ସବୁଜ ଧୂମକେତୁ ବୃହସ୍ପତି ଗ୍ରହର କକ୍ଷପଥରେ ଥିଲା । ସେତେବେଳେ ଏହାର ଉଜ୍ଜ୍ୱଳତା ବହୁତ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା । ଧୂମକେତୁଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ଫ୍ରିଜ୍ ଗ୍ୟାସ୍, ପଥର ଏବଂ ଧୂଳିରେ ନିର୍ମିତ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡିକ ତୁଷାରପାତ । ଧୂମକେତୁ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଚାରିପଟେ ଘୂରି ବୁଲନ୍ତି । ଏଗୁଡିକ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ନିକଟତର ହେଲେ, ଉତ୍ତପ୍ତ ହୋଇ ଗ୍ୟାସ୍ ଏବଂ ଧୂଳିର ଏକ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଧୂଆଁ ନିର୍ଗତ କରିଥାନ୍ତି ।
ସବୁଜ ଧୂମକେତୁ କ’ଣ ?
ନାସା ବର୍ଷ ଆରମ୍ଭରେ ରିପୋର୍ଟ କରିଥିଲା ଯେ, C/2022 E3(ZTF) ଧୂମକେତୁ ସୌର ପ୍ରଣାଳୀ ଦେଇ ଯାଉଛି । ଆସନ୍ତା କିଛି ସପ୍ତାହ ମଧ୍ୟରେ ସବୁଜ ଧୂମକେତୁ ପୃଥିବୀ ନିକଟତର ହେବ । ସମସ୍ତ ଧୂମକେତୁ ପରି ସବୁଜ ଧୂମକେତୁ ମଧ୍ୟ ଧୂଳି, ପଥର, ବରଫ ଏବଂ ଗ୍ୟାସରେ ତିଆରି । ଏହା ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଚାରିପଟେ ଘୂରି ବୁଲୁଛି । ଏହା ଧାତୁ ଅପେକ୍ଷା ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଘୂର୍ଣ୍ଣନ କରୁଛି । ସବୁଜ ଧୂମକେତୁ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ନିକଟରେ ଧୀରେ ଧୀରେ ଗରମ ହୋଇ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଦେଖାଯାଉଛି ।
ସବୁଜ ଆଲୋକ କାହିଁକି ?
ଏହି ଧୂମକେତୁ ହଳଦିଆ, ନାଲି, ଧଳା କିମ୍ବା ନୀଳ ଆଲୋକ ବ୍ୟତୀତ କାହିଁକି ସବୁଜ ଆଲୋକ ବିକିରଣ କରୁଛି ତାହା ବଡ ପ୍ରଶ୍ନ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି । ସବୁଜ ଧୂମକେତୁରେ ଡାଏଟୋମିକ୍ କାର୍ବନ ଏବଂ ସିଆନୋଜେନ ଅଣୁ ରହିଥାଏ । ଯେତେବେଳେ ଏହି ଦୁଇଟି ଅଣୁ ସୂର୍ଯ୍ୟର ଅତିବାଇଗଣି ରଶ୍ମିର ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସେ, ସେତେବେଳେ ସେମାନେ ଚାର୍ଜ ହୋଇ ସବୁଜ ଆଲୋକ ନିର୍ଗତ କରନ୍ତି । ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ, ଆମେ ଖାଲି ଆଖିରେ ମଧ୍ୟ ଏହାର ସବୁଜ ଆଲୋକ ଦେଖିପାରିବା ।
ଖାଲିଆଖିରେ ଦେଖିବାରେ ବିପଦ ଅଛି କି ?
ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଏଥିରୁ ଆମ ପୃଥିବୀରେ କୌଣସି ପ୍ରକାରର ବିପଦ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ନାହିଁ । ବାସ୍ତବରେ, ସବୁଜ ଧୂମକେତୁ ପୃଥିବୀ ଠାରୁ 425 ଲକ୍ଷ କିଲୋମିଟର(264 ଲକ୍ଷ ମାଇଲ) ଦୂରତା ଦେଇ ଗତି କରିବ । 1997 ମସିହାରେ ହେଲ୍ ବଂପ୍ ନାମକ ଏକ ସବୁଜ ଧୂମ ପୃଥିବୀରୁ ଦେଖାଯାଇଥିଲା । ଏହା ପରେ, 2006 ରେ, ସବୁଜ ଧୂମକେତୁ ମ୍ୟାକନାଟ୍ ମଧ୍ୟ ଦେଖାଯାଇଥିଲା ।
