ଲକ୍ଷ୍ନୌ: ୧୯୪୭ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ମାସ ୧୫ ତାରିଖ । ଏହି ଦିନ ଭାରତୀୟଙ୍କୁ ବ୍ରିଟିଶଙ୍କ ଗୁଲାମିରୁ ମିଳିଥିଲା ଆଜାଦି । ଏହାରି ମଧ୍ୟରେ ବିତିଯାଇଛି ୭୪ ବର୍ଷ । ଆଜି ଦେଶ ସ୍ବାଧୀନତାର ୭୫ତମ ବର୍ଷକୁ ପାଳନ କରୁଛି । ଦେଶର ଏହି ଗୌରବଶାଳୀ ଇତିହାସକୁ ଭାରତର କୋଣ ଅନୁକୋଣରେ ପହଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ ସରକାର ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି 'ଅମୃତ ମହୋତ୍ସବ' । ଏହାରି ମାଧ୍ୟମରେ ଅନେକ ବିପ୍ଲବୀଙ୍କ କାହାଣୀ ସମ୍ପର୍କରେ ଅବଗତ ହେଉଛନ୍ତି ଦେଶବାସୀ । ଏହି କାହାଣୀଗୁଡି଼କ ମଧ୍ୟରେ ରହିଛି ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ ଧର୍ମନଗର ବାରଣାସୀରେ ଥିବା ଅଦ୍ଭୁତ ମନ୍ଦିର । ଯାହାକି 'ଭାରତ ମାତା' ମନ୍ଦିର ନାମରେ ବେଶ ଜଣାଶୁଣା ।
ଭାରତମାତା ମନ୍ଦିର ଦେଶ ବିଦେଶରୁ ଅନେକ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କୁ ଏଠାକୁ ଆକୃଷ୍ଟ କରିଥାଏ । ଏହା ଏକ ମନ୍ଦିର, କିନ୍ତୁ ଭିତରକୁ ପ୍ରବେଶ କରିବା ପରେ ଏଠାରେ କୌଣସି ମୂର୍ତ୍ତି କିମ୍ବା ଦେବତାଙ୍କର ଫଟୋ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ ନାହିଁ । କାରଣ ଏଠାରେ ରହିଛି ମାକ୍ରାନା ମାର୍ବଲରେ ନିର୍ମିତ ଅଦ୍ଭୁତପୂର୍ବକ ୩D ମାନଚିତ୍ର । ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ କାଶି ବିଦ୍ୟାପୀଠ ପରିସରରେ ରହିଛି ଏହି ଭବ୍ୟ ମନ୍ଦିର । ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଶ୍ବରେ ଅଖଣ୍ଡ ଭାରତର ଏହି ମାନଚିତ୍ର ଏଠାରେ ରହିଛି । ଏଥିରେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନ, ବାଲୁଚିସ୍ତାନ, ପାକିସ୍ତାନ, ବାଙ୍ଗଲାଦେଶ, ବର୍ମା(ବର୍ତ୍ତମାନର ମିଆଁମାର), ସିଲନ(ବର୍ତ୍ତମାନର ଶ୍ରୀଲଙ୍କା) ଆଦି ଭାଗକୁ ମାର୍ବଲରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ।
ବାରଣାସୀରେ ରହିଥିବା ଏହି ମନ୍ଦିରର ନିର୍ମାଣ ଶୈଳୀ ବେଶ ଆକର୍ଷଣୀୟ । ନିର୍ମାଣରେ ଲାଲ ପଥର, ମାକ୍ରାନା ମାର୍ବଲ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ନିର୍ମାଣ ସାମଗ୍ରୀ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଛି । ବାବୁ ଶିବ ପ୍ରସାଦ ଗୁପ୍ତା ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କଠାରୁ ଅନୁମୋଦନ ନେବା ପରେ 1917 ମସିହାରେ ଏହି ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ୧୯୧୭ ମସିହା ଅବିଭକ୍ତ ଭାରତ ଆଧାରରେ ଏହି ମାନଚିତ୍ର ନିର୍ମାଣ ହୋଇଥିଲା । ସମୁଦ୍ରଗର୍ଭଠୁ ଆରମ୍ଭ କରି ପାହାଡ଼ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମସ୍ତ ସ୍ଥାନକୁ ଏଠାରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି । ଏଥିରେ ୨ଟି ବଡ଼ ନଦୀ ଓ ୮୦୦ ଛୋଟ ନଦୀ ସମେତ ୪୫୦ ପାହାଡ଼ର ଶିଖରକୁ ଦର୍ଶାଯାଇଛି । ଏହି ମନ୍ଦିରରେ କେବଳ ଭାରତ ମାତାଙ୍କ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଧ୍ବଜ ମଧ୍ୟ ଲଗାଯାଇଛି ।
୧୯୨୪ ମସିହାରେ ମନ୍ଦିରର ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ ଶେଷ ହୋଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଇଂରେଜଙ୍କ ରାଜୁତି ଯୋଗୁଁ ଖୋଲିପାରିନଥିଲା ମନ୍ଦିରର ଦ୍ବାର । ପ୍ରାୟ ୧୨ ବର୍ଷ ପରେ ୧୯୩୬ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବରରେ ଜାତିର ପିତା ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ଏହି ମନ୍ଦିରର ଉଦଘାଟନ କରିଥିଲେ । ବାରଣାସୀରର ସବଜିମଣ୍ଡି ଅଞ୍ଚଳରେ ଥିବା ଏହି ମନ୍ଦିରଟି ଦେଶପ୍ରେମୀ ଓ ରାଷ୍ଟ୍ରବାଦୀଙ୍କର ପ୍ରମୁଖ ସ୍ଥଳ ଥିଲା । ଏହି ମନ୍ଦିରରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ସମେତ ରହିଛି ଅନେକ ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀଙ୍କ ଫଟୋ, ଯାହାକି ପରାଧୀନ ଭାରତର କାହାଣୀ ବଖାଣିଥାଏ ।
୧୯୧୭ ମସିହା ଶେଷ ଭାଗରେ ବାବୁ ଶିବ ପ୍ରସାଦ ଗୁପ୍ତା ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ବିପ୍ଳବୀମାନେ ବ୍ରିଟିଶଙ୍କ କବଳରୁ ଲୁଚିବା ପାଇଁ ଏହି ମନ୍ଦିରର ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିଲେ । ସେହି ସମୟରେ ବିପ୍ଳବୀମାନେ ପାଠ ପଢିବା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ଅସୁବିଧାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଥିଲେ । ଏହି ମନ୍ଦିରରେ ଉଭୟ ଧନୀ ଗରିବ ଶ୍ରେଣୀର ବିପ୍ଳବୀମାନେ ଆସି ପାଠ ପଢୁଥିଲେ । ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ସ୍ଥାନରେ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ଭିଡ଼ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ । ଦେଶ ବିଦେଶରୁ ଅନେକ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଏକମାତ୍ର ଅଖଣ୍ଡ ଭାରତର ମାନଚିତ୍ର ଦେଖିବା ପାଇଁ ଏଠାକୁ ଆସିଥାନ୍ତି ।
ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ଇଟିଭି ଭାରତ
