ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ବିଶ୍ବର ଅନେକ ଦେଶରେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମହିଳା ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ । ଜାତି, ଭାଷା, ସାଂସ୍କୃତିକ, ଅର୍ଥନୈତିକ କିମ୍ବା ରାଜନୈତିକ ବିଭାଜନକୁ ଧ୍ୟାନ ନ ଦେଇ ମହିଳାଙ୍କ ସଫଳତା ପାଇଁ ଏହା ସ୍ବୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ଦିବସ । ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମହିଳା ମହିଳା ଦିବସ ବିକଶିତ ତଥା ବିକାଶଶୀଳ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ମହିଳାଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ନୂତନ ବିଶ୍ବସ୍ତରୀୟ ଦିଗ ଗ୍ରହଣ କରିଛି। ବଢୁଥିବା ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମହିଳା ଆନ୍ଦୋଳନ 4 ଟି ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ମହିଳା ସମ୍ମିଳନୀ ଦ୍ବାରା ମଜବୁତ ହୋଇଛି । ଏହି ସ୍ମୃତିଚାରଣକୁ ମହିଳାଙ୍କର ଅଧିକାର ତଥା ରାଜନୈତିକ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ପାଇଁ ଏକ ସମାବେଶରେ ପରିଣତ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଛି।
ପ୍ରଥମ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମହିଳା ଦିବସ 1911 ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ 19 ରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଉଦଘାଟନୀ ଉତ୍ସବରେ ରାଲି ତଥା ସଂଗଠିତ ବୈଠକ ଅଷ୍ଟ୍ରିଆ, ଡେନମାର୍କ, ଜର୍ମାନୀ ଏବଂ ସ୍ବିଜରଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଭଳି ଦେଶରେ ଏକ ବଡ଼ ସଫଳତା ଥିଲା। ମାର୍ଚ୍ଚ 19 ତାରିଖ ଚୟନ କରାଯାଇଥିଲା କାରଣ ଏହା ସେହି ଦିନ ପ୍ରୁସିଆନ୍ ରାଜା 1848 ମସିହାରେ ମହିଳାଙ୍କୁ ଭୋଟ୍ ଅଧିକାର ଦେଇଥିଲେ କିନ୍ତୁ ଏହି ପ୍ରତିଶୃତି ସେ ପାଳନ କରିବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଥିଲେ। ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମହିଳା ଦିବସ ତାରିଖ 1913 ରେ ମାର୍ଚ୍ଚ 8 କୁ ଘୁଞ୍ଚାଇ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ସେହିବର୍ଷ ମେକ୍ସିକୋ ସିଟିରେ ମହିଳାଙ୍କ ଉପରେ ପ୍ରଥମ ସମ୍ମିଳନୀ ମଧ୍ୟ ଡକାଯାଇଥିଲା। ମିଳିତ ଜାତିସଂଘ ସାଧାରଣ ସଭା ଏହା ପରେ ସଦସ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ରମାନଙ୍କୁ ମାର୍ଚ୍ଚ 8 କୁ 1977 ମସିହାରେ ଜାତିସଂଘର ମହିଳା ଅଧିକାର ତଥା ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଶାନ୍ତି ଦିବସ ଭାବରେ ଘୋଷଣା କରିବାକୁ କୁହାଗଲା । ଏହା ମଧ୍ୟ ବିଶ୍ବର ବିକାଶରେ ମହିଳାଙ୍କୁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ସମାନ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଇଥିଲା ।
ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ବାରା ମହିଳା ସଶକ୍ତିକରଣ-
- ମହିଳା ଅଧିକାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ସ୍ଥାୟୀ ଆୟୋଗ
- ଗ୍ଲୋବାଲ୍ ଏଣ୍ଟରପ୍ରାଇଜର୍ସିପ୍ ସମ୍ମିଳନୀ ମହିଳାମାନଙ୍କ ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଇଥିଲା
- ମାତୃତ୍ବ ଛୁଟି 26 ସପ୍ତାହ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବୃଦ୍ଧି
- ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ସୁରକ୍ଷିତ ମାତୃତ୍ବ ଅଭିଯାନ
- ପୁରୁଷ ଅଭିଭାବକ ବିନା ମୁସଲମାନ ମହିଳାମାନେ ହଜକୁ ଯିବାକୁ ଅନୁମତି
- ତିନ୍ ତାଲାକ ନିୟମ
- ବେଟି ବାଚାଓ ବେଟି ପଢାଓ ଯୋଜନା
- ଷ୍ଟାଣ୍ଡ ଅପ୍ ସ୍କିମ୍
- ମୁଦ୍ରା ଋଣ
- ଉଜ୍ବଳା ଯୋଜନା
- ମହିଳା ଶକ୍ତି କେନ୍ଦ୍ର ଯୋଜନା
- ସୁକନ୍ୟା ସମୃଦ୍ଧି ଯୋଜନା
- ମହିଳାଙ୍କ ପାଇଁ ଶୌଚାଳୟ
- ମହିଲା-ଇ-ହାଟ୍
- କାର୍ଯ୍ୟରତ ମହିଳା ହଷ୍ଟେଲ
- ମହିଳାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ତାଲିମ ଏବଂ ନିଯୁକ୍ତି ପ୍ରୋଗ୍ରାମକୁ ସମର୍ଥନ (STEP)
ବିଶ୍ବର ମହିଳାଙ୍କ ବିଷୟରେ ତଥ୍ୟ-
- ମହିଳାମାନେ ବିଶ୍ବରେ ପୁରୁଷଙ୍କ ତୁଳନାରେ 23 ପ୍ରତିଶତ କମ୍ ରୋଜଗାର କରନ୍ତି
- ଗତ ବର୍ଷ ମାର୍ଚ୍ଚ 2019 ମନଷ୍ଟର୍ ଦରମା ସୂଚକାଙ୍କ ସର୍ଭେ ଅନୁଯାୟୀ ଭାରତରେ ବର୍ତ୍ତମାନର ଲିଙ୍ଗ ଦରମା ବ୍ୟବଧାନ 19 ପ୍ରତିଶତରେ ପହଞ୍ଚିଛି, ଯେଉଁଠାରେ ପୁରୁଷଙ୍କ ତୁଳନାରେ ମହିଳା 46.19 ଟଙ୍କା କମ୍ ଆୟ କରିଥାନ୍ତି ।
- ବିଶ୍ବବ୍ୟାପୀ ମହିଳାମାନେ କେବଳ 24 ପ୍ରତିଶତ ସଂସଦୀୟ ଆସନ ଦଖଲ କରନ୍ତି ।
- ରୁୱାଣ୍ଡାରେ 63.8 ପ୍ରତିଶତ ମହିଳା ସାଂସଦ, ନେପାଳରେ 29.5 ପ୍ରତିଶତ, ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ 27.7 ପ୍ରତିଶତ, ଚାଇନାରେ 23.6 ପ୍ରତିଶତ ଅଛନ୍ତି।
- ବିଶ୍ବ ଅର୍ଥନୈତିକ ଫୋରମ୍ ଏବଂ ଲିଙ୍ଗ ଭିନ୍ନତା ରିପୋର୍ଟରେ ଚୀନ୍ (106), ଶ୍ରୀଲଙ୍କା (102), ନେପାଳ (101), ବ୍ରାଜିଲ୍ (92), ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ (85) ଏବଂ ବାଂଲାଦେଶ (50) ଠାରୁ ଭାରତ କମ୍ ରହିଛି। ପୁରୁଷ ଏବଂ ମହିଳାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସର୍ବାଧିକ ସମାନତା ଆଇସଲ୍ୟାଣ୍ଡରେ ଅଛି ।
ଭାରତରେ ମହିଳାମାନଙ୍କ ବିଷୟରେ ତଥ୍ୟ-
- 2006 ମସିହାରୁ ପରିସ୍ଥିତି ଆହୁରି ବିଗିଡି ଯାଇଛି ଏବଂ ତାଲିକାରେ ଥିବା 153 ଟି ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତ ହେଉଛି ଏକମାତ୍ର ଦେଶ ଯେଉଁଠାରେ ପୁରୁଷ ଏବଂ ମହିଳାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆର୍ଥିକ ପାର୍ଥକ୍ୟ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ରାଜନୈତିକ ପାର୍ଥକ୍ୟଠାରୁ ଅଧିକ।
- ମୋଦୀ ସରକାରରେ ମହିଳାଙ୍କ ଅବସ୍ଥା ସୁଧୁରିଛି। ଆଜି 23 ଟି କ୍ୟାବିନେଟ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟରେ 6 ଜଣ ମହିଳା ଅଛନ୍ତି। କେନ୍ଦ୍ର କ୍ୟାବିନେଟ ମନ୍ତ୍ରାଳୟରେ ମହିଳାଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା 5 ପ୍ରତିଶତ ଥିଲା, ଯାହା 2014 ରେ 26 ପ୍ରତିଶତକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। 3 ରୁ ଜଣେ ଶାରୀରିକ କିମ୍ବା ଯୌନ ହିଂସା ଅନୁଭବ କରିଛନ୍ତି ।
- NCRB 2019 ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ, 2018 ରୁ 2019 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମହିଳାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଅପରାଧ 7.3 ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି ।
- 2019 ରେ ମୋଟ 4,05,861 ମହିଳାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଅପରାଧ ମାମଲା ପଞ୍ଜିକୃତ ହୋଇଛି, ଯାହା 2018 ରେ 7.3 ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି।
2020ରେ ଖବରରେ ଥିଲେ ଏହି ମହିଳା-
- ମେରି କମ୍: ଉତ୍ତର ପୂର୍ବ ଭାରତର ଗର୍ବ । ଜଣେ ଅଲିମ୍ପିକ୍ ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀ, ସେ ବିଶ୍ବ ଆଟେଣ୍ଡାଣ୍ଟ ବକ୍ସିଂ ଚାମ୍ପିଅନସିପର 5 ଥର ବିଜେତା ଏବଂ 6 ଟି ବିଶ୍ବ ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ପଦକ ଜିତିଥିବା ଏକମାତ୍ର ମହିଳା ବକ୍ସର ।
- କମଲା ହାରିସ୍: ଦେଶର ଦ୍ବିତୀୟ ଶକ୍ତିଶାଳୀ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଅଧିକାର କରିଥିବା ପ୍ରଥମ ଆମେରିକୀୟ ମହିଳା କମଲା ହାରିସ୍ ସଫଳତା ହାସଲ କରିଛନ୍ତି। ଭାରତୀୟ ପୃଷ୍ଠଭୂମିର ହାରିସ ସକରାତ୍ମକତା ଭାବନା ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ ।
- ମିନଲ୍ ଭୋସଲେ: କୋଭିଡ-19 ପରୀକ୍ଷଣ କିଟ୍ ତିଆରି କରିଥିବା ପ୍ରଥମ ମହିଳା ଭାବରେ ମିନଲ୍ ଭୋସଲେ ମନୋନୀତ ହୋଇଥିଲେ । କୋଭିଡ-19 ମାମଲା ଗୁଡ଼ିକର ବୃଦ୍ଧି ସମୟରେ, ଭାଇରୋଲୋଜିଷ୍ଟ ଭୋସଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଦଳ ମାର୍ଚ୍ଚରେ ଭାରତର ପ୍ରଥମ ପରୀକ୍ଷଣ କିଟ୍ ବିକଶିତ କରିଥିଲେ ।
- ଗୀତାଞ୍ଜଳି ରାଓ: TIME ପତ୍ରିକା 2020ରେ 15 ବର୍ଷ ବୟସ୍କା ଭାରତୀୟ-ଆମେରିକୀୟ ଗୀତାଞ୍ଜଳି ରାଓଙ୍କୁ ସର୍ବପ୍ରଥମ ‘କିଡ୍ ଅଫ୍ ଦି ଇୟର’ ଭାବରେ ବାଛିଥିଲା । ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ପାଇଁ ସେ ନିଜର ସୃଜନଶୀଳ ଦକ୍ଷତାକୁ ସାଇବର ଏବଂ ଜଳ ପ୍ରଦୂଷଣ ଭଳି ସାମାଜିକ ସମସ୍ୟାର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲେ।
ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ଇଟିଭି ଭାରତ
