ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଭାରତ ଆଜି ମହାକାଶ ଗବେଷଣା କ୍ଷେତ୍ର ବହୁ ଆଗକୁ ଚାଲିଯାଇଛି । ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-2 ପରୀକ୍ଷଣ ପାଇଁ ଭାରତ ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପରିଚୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି । ଖୁବଶୀଘ୍ର ଗଗନଯାନ ପ୍ରେରଣ କରିବାକୁ ଯାଉଛି । ଏ ସବୁର ଜନକ ହେଉଛନ୍ତି ବିକ୍ରମ ସାରାଭାଇ । ଯିଏ ଇସ୍ରୋ ତଥା ଭାରତୀୟ ମହାକାଶ ଗବେଷଣା କେନ୍ଦ୍ରର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା । ସେହି ମହାନ ବୈଜ୍ଞାନିକ ସାରାଭାଇଙ୍କ ଆଜି 101 ତମ ଜନ୍ମ ଜୟନ୍ତୀ ।
ବିକ୍ରମ ଅମ୍ବାଲାଲ ସାରାଭାଇ ଜଣେ ଭାରତୀୟ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନୀ ତଥା ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନ ଥିଲେ ଯିଏ ମହାକାଶ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଭାରତରେ ଆଣବିକ ଶକ୍ତି ବିକାଶରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲେ। ସେ ଜଣେ ବୈଜ୍ଞାନିକ, ଉଦ୍ଭାବକ, ସହ ଜଣେ ଶିଳ୍ପପତି ଦୂରଦୃଷ୍ଟି ସମ୍ପନ୍ନ ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ । ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ ଭାରତୀୟ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନୀ ମଧ୍ୟ ଭାରତର ମହାକାଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଜନକ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା। ତାଙ୍କୁ 1966 ମସିହାରେ ପଦ୍ମ ଭୂଷଣ ଏବଂ 1972ରେ ପଦ୍ମଭୂଷଣ (ମୃତ୍ୟୁ ପରେ) ସମ୍ମାନିତ କରାଯାଇଥିଲା।
ସାରାଭାଇ ଜଣେ ମହାନ ଅନୁଷ୍ଠାନ ନିର୍ମାଣକାରୀ ଥିଲେ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବହୁ ସଂଖ୍ୟକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । କେମ୍ବ୍ରିଜ ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଅଧ୍ୟୟନ ସାରିବା ପରେ ଅହମ୍ମଦାବାଦରେ ପଦାର୍ଥବିଜ୍ଞାନୀ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଲାବୋରେଟୋରୀ (PRL) ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାରେ ତାଙ୍କର ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ରହିଥିଲା ।
12 ଅଗଷ୍ଟ 1919ରେ ଗୁଜୁରାଟର ଅହମ୍ମଦାବାଦରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଏକ ସମ୍ଭ୍ରାନ୍ତ ପରିବାରରେ ସେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପିତା ଅମ୍ବାଲାଲ ସାରାଭାଇ ଜଣେ ଧନୀ ଶିଳ୍ପପତି ଥିଲେ ଏବଂ ଗୁଜୁରାଟରେ ତାଙ୍କ ଅନେକ ମିଲର ମାଲିକ ରହିଥିଲା । ଅମ୍ବାଲାଲ ଏବଂ ସରଲା ଦେବୀଙ୍କ ଅଷ୍ଟମ ସନ୍ତାନ ଥିଲେ ବିକ୍ରମ ସାରାଭାଇ ।
ସାରାଭାଇ ପ୍ରଥମେ ଭାରତ ରତ୍ନ ତଥା ପୂର୍ବତନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଏପିଜେ ଅବଦୁଲ କଲାମଙ୍କ ସାକ୍ଷାତକାର ନେବା ସହ ତାଙ୍କ ଭିତରେ ଥିବା ଗୁଣକୁ ଚିହ୍ନିପାରିଥିଲେ । ତେଣୁ ସାରାଭାଇଙ୍କ ସହଯୋଗରେ କଲାମ ଭାରତର ମିଶାଇଲ ମ୍ୟାନ ହୋଇପାରିଛନ୍ତି ।