ETV Bharat / bharat

ଦେଶର ବଡ ଦୁର୍ନୀତିର ମହାଖୁଲାସା କରିଛି RTI - RTI

ଆରଟିଆଇ ଅଧିନରେ ଅନେକ ଦାବି କରାଯାଇଛି । ରାସ୍ତା, ଡ୍ରେନ୍ ଏବଂ କୋଠା ଇତ୍ୟାଦି ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ସାମଗ୍ରୀର ଯାଞ୍ଚ ପାଇଁ ଦାବି ।ଯେକୌଣସି ସାମାଜିକ ବିକାଶ କାର୍ଯ୍ୟର ଯାଞ୍ଚ, ପ୍ରଗତିରେ କାର୍ଯ୍ୟ କିମ୍ବା କୌଣସି ସମାପ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟ ସହିତ ଜଡିତ ସୂଚନା ଯାଞ୍ଚ କରିବାକୁ ଦାବି କରାଯାଇପାରିବ ।ସରକାରୀ ଦଲିଲ, ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ମାନଚିତ୍ର, ରେଜିଷ୍ଟର ଏବଂ ରେକର୍ଡଗୁଡିକର ଯାଞ୍ଚ ପାଇଁ ଦାବି କରିପାରିବେ ।

15 ବର୍ଷରେ RTI ପ୍ରଭାବ
15 ବର୍ଷରେ RTI ପ୍ରଭାବ
author img

By

Published : Oct 12, 2020, 9:01 AM IST

ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଆରଟିଆଇ ଅଧିନରେ ଅନେକ ଦାବି କରାଯାଇଛି । ରାସ୍ତା, ଡ୍ରେନ୍ ଏବଂ କୋଠା ଇତ୍ୟାଦି ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ସାମଗ୍ରୀର ଯାଞ୍ଚ ପାଇଁ ଦାବି ।ଯେକୌଣସି ସାମାଜିକ ବିକାଶ କାର୍ଯ୍ୟର ଯାଞ୍ଚ, ପ୍ରଗତିରେ କାର୍ଯ୍ୟ କିମ୍ବା କୌଣସି ସମାପ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟ ସହିତ ଜଡିତ ସୂଚନା ଯାଞ୍ଚ କରିବାକୁ ଦାବି କରାଯାଇପାରିବ ।ସରକାରୀ ଦଲିଲ, ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ମାନଚିତ୍ର, ରେଜିଷ୍ଟର ଏବଂ ରେକର୍ଡଗୁଡିକର ଯାଞ୍ଚ ପାଇଁ ଦାବି କରିପାରିବେ । ଅତୀତରେ ଆପଣଙ୍କ ଦ୍ବାରା ଦାଖଲ ହୋଇଥିବା କୌଣସି ଅଭିଯୋଗ ଉପରେ ଅଗ୍ରଗତି ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସୂଚନା ଆବଶ୍ୟକ କରିପାରିବେ ।

ଆରଟିଆଇ ଦ୍ବାରା ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିବା ବଡ ଘୋଟାଲା-

ଆଦର୍ଶ ହାଉସିଂ ସୋସାଇଟି ସ୍କାମ: ଯୋଗାଚାର୍ଯ୍ୟ ଆନନ୍ଦଜୀ ଏବଂ ସିମ୍ପ୍ରିତ ସିଂଙ୍କ ଦ୍ବାରା 2008 ରେ ଦାଖଲ ହୋଇଥିବା ଆରଟିଆଇ ଆବେଦନ ଦ୍ବାରା ଆଦର୍ଶ ହାଉସିଂ ସୋସାଇଟି ସ୍କାମର ଖୁଲାସା ହୋଇଥିଲା । ଶେଷରେ ତତ୍କାଳୀନ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଅଶୋକ ଛାଭାନଙ୍କୁ ଇସ୍ତଫା ଦେବାକୁ ପଡିଥିଲା।

2G ସ୍କାମ: 2G ସ୍କାମରେ ଯେଉଁଥିରେ ତତ୍କାଳୀନ ଟେଲିକମ୍ ମନ୍ତ୍ରୀ ଏ ରାଜା ଫ୍ରିକ୍ବେନ୍ସି ଆଲୋକେସନ୍ ଲାଇସେନ୍ସ ପାଇଁ ମୋବାଇଲ୍ ଫୋନ୍ କମ୍ପାନୀ ଗୁଡିକୁ ଚାର୍ଜ କରିଥିଲେ । ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ପାଇଁ ଏହା 1.76 ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାର କ୍ଷତି କରିଥିଲା ।

କମନୱେଲଥ ଗେମ୍ସ ସ୍କାମ: କମନୱେଲଥ ଗେମ୍ସ ସ୍କାମ ଦୁର୍ନୀତିକୁ ପ୍ରକାଶ କରିବା ପାଇଁ ଆରଟିଆଇ ଆକ୍ଟ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥିଲା । ଏଥିରେ ରାଜନେତା ସୁରେଶ କଲମାଡିଙ୍କ ଦୁର୍ନୀତି କାରବାର ଦେଶକୁ ଲଜ୍ଜିତ କରିଥିଲା। ରିପୋର୍ଟରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ନନ୍-ପ୍ରଫିଟ୍ ହାଉସିଂ ଆଣ୍ଡ ଲ୍ୟାଣ୍ଡ ରାଇଟ୍ସ ନେଟୱାର୍କ ଦ୍ବାରା ଦାଖଲ ହୋଇଥିବା ଏକ ଆରଟିଆଇ ଆବେଦନରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ତତ୍କାଳୀନ ଦିଲ୍ଲୀ ସରକାର 2005-06 ରୁ 2010-11 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦଳିତଙ୍କ ପାଇଁ ସାମାଜିକ କଲ୍ୟାଣ ପ୍ରକଳ୍ପରୁ 744 କୋଟି ଟଙ୍କା ବିନିଯୋଗ କରିଥିଲେ।

ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ରେଡକ୍ରସ୍ ସୋସାଇଟି ସ୍କାମ୍: ଆରଟିଆଇ ଆକ୍ଟ ଲାଗୁ ହେବାର କିଛି ମାସ ମଧ୍ୟରେ ଏନଜିଓ ରିସର୍ଜେଣ୍ଟ ଇଣ୍ଡିଆର ମୁଖ୍ୟ ହିତେନ୍ଦ୍ର ଜୈନ ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ରେଡ୍ କ୍ରସ୍ ସୋସାଇଟିର ଅଧିକାରୀମାନେ ଅଛନ୍ତି କି ନାହିଁ ତାହା ଜାଣିବା ପାଇଁ ଏକ ମିଶନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। କାରଗିଲ ଯୁଦ୍ଧ ରିଲିଫ ପାଇଁ ସଂରକ୍ଷିତ ପାଣ୍ଠିର ଅପବ୍ୟବହାର କରି ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟରେ ବ୍ୟବହାର କରାଗଲା ।

ଓଡିଶାରେ ଜଣେ ବିଲେୟନିୟର୍ସଙ୍କ ସ୍ବପ୍ନର ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟ: 2006 ମସିହାରେ ବେଦାନ୍ତ ଗ୍ରୁପ୍‌ର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଅନିଲ ଅଗ୍ରୱାଲ ଏକ ଗ୍ରାଣ୍ଡ ୟୁନିଭର୍ସିଟି ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ଏକ ମିଶନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଯାହା ଷ୍ଟାନଫୋର୍ଡ ଏବଂ କେମ୍ବ୍ରିଜ ପରି ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟ ସହ ପ୍ରତିଦ୍ବନ୍ଦ୍ବିତା କରିବ। ଏହା ସମ୍ଭବ ହେବା ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ 15,000 ଏକର ଜମି ଆବଶ୍ୟକ ଥିଲା ଏବଂ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ସରକାର ତାଙ୍କୁ 8,000 ଏକର ଜମି ମଞ୍ଜୁର କରିଥିଲେ ଏବଂ ବାକି ମଧ୍ୟ ଯୋଗାଇଦେବାକୁ ପ୍ରତିଶୃତି ଦେଇଥିଲେ। ଜମି ମାଲିକମାନେ ଆରଟିଆଇ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରାପ୍ତ ଦଲିଲ ସାହାଯ୍ୟରେ ଏହି ଅଧିଗ୍ରହଣକୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରିଥିଲେ । ଏହା ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲା ଯେ ସରକାର ସେମାନଙ୍କୁ ଜମି ଅଧିଗ୍ରହଣ (କମ୍ପାନୀ) ନିୟମ, 1963 ଅନୁଯାୟୀ ଶୁଣିବାକୁ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ସୁଯୋଗ ଦେଇ ନାହାଁନ୍ତି।

ଦୁର୍ନୀତିର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ଆରଟିଆଇକୁ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଭାବେ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବା-

PIO ଗୁଡ଼ିକୁ ଉଭୟ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ପୂର୍ବରୁ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ମଧ୍ୟରେ ଉପଯୁକ୍ତ ତାଲିମ ଦିଆଯିବା ଉଚିତ ଯାହା ଦ୍ବାରା ସେମାନେ ନିଜକୁ ସ୍ବାଧୀନ ଭାବରେ ପ୍ରୟୋଗ କରିପାରିବେ । ଦୁର୍ନୀତିର ଖୁଲାସା ତଥା ଦେଶର ବିକାଶକୁ ତ୍ବରାନ୍ବିତ କରିବାରେ ଆଇନର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ମହତ୍ତ୍ବ ବୁଝିବା ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ।

ଆରଟିଆଇ ଅଧିନିୟମ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଆବେଦନ ଗୁଡିକର ପୃଷ୍ଠଭୂମି ହ୍ରାସ କରିବାକୁ ଉଭୟ ହାଇକୋର୍ଟ ଏବଂ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ପୃଥକ ବେଞ୍ଚ ଗଠନ କରାଯାଇପାରେ। ସରକାରୀ ବିଭାଗରେ ନିଯୁକ୍ତି ଖାଲିଥିବା ପଦବୀ ସହିତ ମେଳ ଖାଇବା ଜରୁରୀ ଅଟେ। କିଛି ଲୋକଙ୍କ କାନ୍ଧରେ କାର୍ଯ୍ୟର ଭାର ମଧ୍ୟ ସୂଚନାକୁ ବାରମ୍ବାର ଅସ୍ବୀକାର କରିବାର ଅନ୍ୟତମ କାରଣ।

ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ଇଟିଭି ଭାରତ

ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଆରଟିଆଇ ଅଧିନରେ ଅନେକ ଦାବି କରାଯାଇଛି । ରାସ୍ତା, ଡ୍ରେନ୍ ଏବଂ କୋଠା ଇତ୍ୟାଦି ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ସାମଗ୍ରୀର ଯାଞ୍ଚ ପାଇଁ ଦାବି ।ଯେକୌଣସି ସାମାଜିକ ବିକାଶ କାର୍ଯ୍ୟର ଯାଞ୍ଚ, ପ୍ରଗତିରେ କାର୍ଯ୍ୟ କିମ୍ବା କୌଣସି ସମାପ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟ ସହିତ ଜଡିତ ସୂଚନା ଯାଞ୍ଚ କରିବାକୁ ଦାବି କରାଯାଇପାରିବ ।ସରକାରୀ ଦଲିଲ, ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ମାନଚିତ୍ର, ରେଜିଷ୍ଟର ଏବଂ ରେକର୍ଡଗୁଡିକର ଯାଞ୍ଚ ପାଇଁ ଦାବି କରିପାରିବେ । ଅତୀତରେ ଆପଣଙ୍କ ଦ୍ବାରା ଦାଖଲ ହୋଇଥିବା କୌଣସି ଅଭିଯୋଗ ଉପରେ ଅଗ୍ରଗତି ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସୂଚନା ଆବଶ୍ୟକ କରିପାରିବେ ।

ଆରଟିଆଇ ଦ୍ବାରା ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିବା ବଡ ଘୋଟାଲା-

ଆଦର୍ଶ ହାଉସିଂ ସୋସାଇଟି ସ୍କାମ: ଯୋଗାଚାର୍ଯ୍ୟ ଆନନ୍ଦଜୀ ଏବଂ ସିମ୍ପ୍ରିତ ସିଂଙ୍କ ଦ୍ବାରା 2008 ରେ ଦାଖଲ ହୋଇଥିବା ଆରଟିଆଇ ଆବେଦନ ଦ୍ବାରା ଆଦର୍ଶ ହାଉସିଂ ସୋସାଇଟି ସ୍କାମର ଖୁଲାସା ହୋଇଥିଲା । ଶେଷରେ ତତ୍କାଳୀନ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଅଶୋକ ଛାଭାନଙ୍କୁ ଇସ୍ତଫା ଦେବାକୁ ପଡିଥିଲା।

2G ସ୍କାମ: 2G ସ୍କାମରେ ଯେଉଁଥିରେ ତତ୍କାଳୀନ ଟେଲିକମ୍ ମନ୍ତ୍ରୀ ଏ ରାଜା ଫ୍ରିକ୍ବେନ୍ସି ଆଲୋକେସନ୍ ଲାଇସେନ୍ସ ପାଇଁ ମୋବାଇଲ୍ ଫୋନ୍ କମ୍ପାନୀ ଗୁଡିକୁ ଚାର୍ଜ କରିଥିଲେ । ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ପାଇଁ ଏହା 1.76 ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାର କ୍ଷତି କରିଥିଲା ।

କମନୱେଲଥ ଗେମ୍ସ ସ୍କାମ: କମନୱେଲଥ ଗେମ୍ସ ସ୍କାମ ଦୁର୍ନୀତିକୁ ପ୍ରକାଶ କରିବା ପାଇଁ ଆରଟିଆଇ ଆକ୍ଟ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥିଲା । ଏଥିରେ ରାଜନେତା ସୁରେଶ କଲମାଡିଙ୍କ ଦୁର୍ନୀତି କାରବାର ଦେଶକୁ ଲଜ୍ଜିତ କରିଥିଲା। ରିପୋର୍ଟରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ନନ୍-ପ୍ରଫିଟ୍ ହାଉସିଂ ଆଣ୍ଡ ଲ୍ୟାଣ୍ଡ ରାଇଟ୍ସ ନେଟୱାର୍କ ଦ୍ବାରା ଦାଖଲ ହୋଇଥିବା ଏକ ଆରଟିଆଇ ଆବେଦନରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ତତ୍କାଳୀନ ଦିଲ୍ଲୀ ସରକାର 2005-06 ରୁ 2010-11 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦଳିତଙ୍କ ପାଇଁ ସାମାଜିକ କଲ୍ୟାଣ ପ୍ରକଳ୍ପରୁ 744 କୋଟି ଟଙ୍କା ବିନିଯୋଗ କରିଥିଲେ।

ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ରେଡକ୍ରସ୍ ସୋସାଇଟି ସ୍କାମ୍: ଆରଟିଆଇ ଆକ୍ଟ ଲାଗୁ ହେବାର କିଛି ମାସ ମଧ୍ୟରେ ଏନଜିଓ ରିସର୍ଜେଣ୍ଟ ଇଣ୍ଡିଆର ମୁଖ୍ୟ ହିତେନ୍ଦ୍ର ଜୈନ ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ରେଡ୍ କ୍ରସ୍ ସୋସାଇଟିର ଅଧିକାରୀମାନେ ଅଛନ୍ତି କି ନାହିଁ ତାହା ଜାଣିବା ପାଇଁ ଏକ ମିଶନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। କାରଗିଲ ଯୁଦ୍ଧ ରିଲିଫ ପାଇଁ ସଂରକ୍ଷିତ ପାଣ୍ଠିର ଅପବ୍ୟବହାର କରି ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟରେ ବ୍ୟବହାର କରାଗଲା ।

ଓଡିଶାରେ ଜଣେ ବିଲେୟନିୟର୍ସଙ୍କ ସ୍ବପ୍ନର ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟ: 2006 ମସିହାରେ ବେଦାନ୍ତ ଗ୍ରୁପ୍‌ର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଅନିଲ ଅଗ୍ରୱାଲ ଏକ ଗ୍ରାଣ୍ଡ ୟୁନିଭର୍ସିଟି ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ଏକ ମିଶନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଯାହା ଷ୍ଟାନଫୋର୍ଡ ଏବଂ କେମ୍ବ୍ରିଜ ପରି ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟ ସହ ପ୍ରତିଦ୍ବନ୍ଦ୍ବିତା କରିବ। ଏହା ସମ୍ଭବ ହେବା ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ 15,000 ଏକର ଜମି ଆବଶ୍ୟକ ଥିଲା ଏବଂ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ସରକାର ତାଙ୍କୁ 8,000 ଏକର ଜମି ମଞ୍ଜୁର କରିଥିଲେ ଏବଂ ବାକି ମଧ୍ୟ ଯୋଗାଇଦେବାକୁ ପ୍ରତିଶୃତି ଦେଇଥିଲେ। ଜମି ମାଲିକମାନେ ଆରଟିଆଇ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରାପ୍ତ ଦଲିଲ ସାହାଯ୍ୟରେ ଏହି ଅଧିଗ୍ରହଣକୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରିଥିଲେ । ଏହା ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲା ଯେ ସରକାର ସେମାନଙ୍କୁ ଜମି ଅଧିଗ୍ରହଣ (କମ୍ପାନୀ) ନିୟମ, 1963 ଅନୁଯାୟୀ ଶୁଣିବାକୁ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ସୁଯୋଗ ଦେଇ ନାହାଁନ୍ତି।

ଦୁର୍ନୀତିର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ଆରଟିଆଇକୁ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଭାବେ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବା-

PIO ଗୁଡ଼ିକୁ ଉଭୟ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ପୂର୍ବରୁ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ମଧ୍ୟରେ ଉପଯୁକ୍ତ ତାଲିମ ଦିଆଯିବା ଉଚିତ ଯାହା ଦ୍ବାରା ସେମାନେ ନିଜକୁ ସ୍ବାଧୀନ ଭାବରେ ପ୍ରୟୋଗ କରିପାରିବେ । ଦୁର୍ନୀତିର ଖୁଲାସା ତଥା ଦେଶର ବିକାଶକୁ ତ୍ବରାନ୍ବିତ କରିବାରେ ଆଇନର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ମହତ୍ତ୍ବ ବୁଝିବା ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ।

ଆରଟିଆଇ ଅଧିନିୟମ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଆବେଦନ ଗୁଡିକର ପୃଷ୍ଠଭୂମି ହ୍ରାସ କରିବାକୁ ଉଭୟ ହାଇକୋର୍ଟ ଏବଂ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ପୃଥକ ବେଞ୍ଚ ଗଠନ କରାଯାଇପାରେ। ସରକାରୀ ବିଭାଗରେ ନିଯୁକ୍ତି ଖାଲିଥିବା ପଦବୀ ସହିତ ମେଳ ଖାଇବା ଜରୁରୀ ଅଟେ। କିଛି ଲୋକଙ୍କ କାନ୍ଧରେ କାର୍ଯ୍ୟର ଭାର ମଧ୍ୟ ସୂଚନାକୁ ବାରମ୍ବାର ଅସ୍ବୀକାର କରିବାର ଅନ୍ୟତମ କାରଣ।

ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ଇଟିଭି ଭାରତ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.