ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ନାଗରିକତ୍ବ ଅଧିନିୟମ, 1955 ର ଧାରା 5 କିମ୍ବା ଧାରା 6 ଦ୍ବାରା ଭାରତୀୟ ନାଗରିକତା ପ୍ରଦାନ କରିଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ରେକର୍ଡ ଗୁଡିକ ନାଗରିକତ୍ବ ଅଧିନିୟମ, 1955 ଦ୍ବାରା ପରିଚାଳିତ ହୋଇଥାଏ । ଏହାକୁ ଧର୍ମ ଆଧାରରେ ରେକର୍ଡ କରାଯାଇ ନାହିଁ ।
ଜନ୍ମ, ବଂଶଗତ କିମ୍ବା ପଞ୍ଜୀକରଣ କିମ୍ବା ପ୍ରାକୃତିକରଣ ଦ୍ବାରା ଭାରତରେ ନାଗରିକତା ହାସଲ କରାଯାଇପାରିବ । ଭାରତୀୟ ନାଗରିକତ୍ବ ଅଧିନିୟମ, 1955 ଅନୁଯାୟୀ ସମସ୍ତ ନିୟମାବଳୀ ପରିଚାଳିତ । ଭାରତରେ ଶରଣାର୍ଥୀଙ୍କୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରୁଥିବା କୌଣସି ଆଇନ ନାହିଁ। ଏହା ପରିବର୍ତ୍ତେ ଶରଣାର୍ଥୀ ଏବଂ ଆଶ୍ରୟ ଖୋଜୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଢାଞ୍ଚା ଏକ ଅସାଧାରଣ ଦାୟିତ୍ବ ପ୍ରଣାଳୀ ସହିତ ରହିଛି ।
ପଡୋଶୀ ଦେଶରୁ ଆଶ୍ରୟ ଖୋଜୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି, ମୁଖ୍ୟତଃ ତିବ୍ଦତୀୟ ଏବଂ ଶ୍ରୀଲଙ୍କା, ସିଧାସଳଖ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ବାରା ପରିଚାଳିତ । ସମସ୍ତ ପଡୋଶୀ ଦେଶ ଯେଉଁମାନେ ଭାରତ ସୀମାବର୍ତ୍ତୀ, ସେମାନେ ଶରଣାର୍ଥୀ ସ୍ଥିତି ଏବଂ ଆନୁସଙ୍ଗିକ ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟେସନ୍ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପାଇଁ UNHCR ନିକଟକୁ ଯିବା ଆବଶ୍ୟକ । UNHCR ଅଧୀନରେ ଥିବା ଅଧିକାଂଶ ଶରଣାର୍ଥୀ ମିଆଁମାର କିମ୍ବା ଆଫଗାନିସ୍ତାନର ।
2016 ପରଠାରୁ ବାଂଲାଦେଶରୁ ପ୍ରବାସୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ହ୍ରାସ ପାଇଛି। 1971 ରେ ବାଂଲାଦେଶରୁ ସର୍ବାଧିକ ଶରଣାର୍ଥୀ ଭାରତ ଆସିଥିଲେ । 2015 ରୁ ପାକିସ୍ତାନରୁ ପ୍ରବାସୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିବାବେଳେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନର ମାମଲା ମଧ୍ୟ ହ୍ରାସ ପାଇଛି। 2019 ରେ ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ କହିଛି ଯେ ପାକିସ୍ତାନ, ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ଏବଂ ବାଂଲାଦେଶର ପ୍ରାୟ 4000 ଲୋକଙ୍କୁ ଭାରତର ଧାର୍ମିକ ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଭାରତୀୟ ନାଗରିକତ୍ବ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି। ଗତ ଛଅ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ 2,830 ଲୋକଙ୍କୁ ପାକିସ୍ଥାନରୁ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକତା, ଆଫଗାନିସ୍ତାନରୁ 912 ଏବଂ ବାଂଲାଦେଶରୁ 172 ଜଣଙ୍କୁ ନାଗରିକତ୍ବ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି।
2020 ବଜେଟ୍ ଅଧିବେଶନରେ ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ 2010 ମସିହାରୁ ଗତ 10 ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରାୟ 21,408 ଜଣ ବିଦେଶୀଙ୍କୁ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକତା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି। ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଦ୍ବାରା ପ୍ରକାଶିତ ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ, 2019 ରେ 987 ଜଣ ବିଦେଶୀ ନାଗରିକତ୍ବ ପାଇଛନ୍ତି । 2018 ରେ 628, 2017 ରେ 817, 2016 ରେ 1106, 2015 ରେ 15470, 2014 ରେ 617, 2013 ରେ 563, 2012 ରେ 553, 2011 ରେ 425 ଏବଂ 2010 ରେ 232ଜଣ ନାଗରିକତା ପାଇଛନ୍ତି ।
2020ରେ ଭାରତରେ ଆଶ୍ରୟ ସନ୍ଧାନକାରୀ ଏବଂ ଶରଣାର୍ଥୀ-
ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ଇଟିଭି ଭାରତ
