ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଭାରତରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗ ଓ ଚନ୍ଦ୍ର ଗ୍ରହଣର ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ବ ରହିଛି । ବିଶ୍ବାସ କରାଯାଏ ଗ୍ରହଣ ଓ ପରାଗ ମାନବ ସମାଜ ଉପରେ ଗଭୀର ପ୍ରଭାବ ପକାଏ । ଉଭୟ ଧାର୍ମିକ ଓ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ପ୍ରତି ବର୍ଗର ଲୋକେ ଏହାକୁ ବେଶ ଗୁରୁତ୍ବ ଦିଅନ୍ତି । ତେବେ ଯଦି ଆମେ ଚଳିତ ବର୍ଷର ପ୍ରଥମ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗ ବିଷୟରେ କହିବା, ଏହା ଆସନ୍ତା ମାସ ଅର୍ଥାତ ମାର୍ଚ୍ଚ 29 ତାରିଖରେ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେବ । କିନ୍ତୁ ଏହା ଆଂଶିକ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗ ହେବ । କେଉଁ କେଉଁ ଅଞ୍ଚଳବାସୀ ଏହି ପରାଗକୁ ଦେଖିପାରିବେ ଜାଣିବା ।
ଚଳିତ ବର୍ଷର ପ୍ରଥମ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗ
- ତାରିଖ: 29 ମାର୍ଚ୍ଚ 2025
- ସ୍ଥିତି: ଆଂଶିକ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗ
- ଏହା ଭାରତରେ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେବନାହିଁ
- ସମୟ: ପୂର୍ବାହ୍ନ 8:50-12:43 ଅପରାହ୍ନ
କେଉଁଠି ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେବ ?
ଆମେରିକା ସ୍ପେଶ ଏଜେନ୍ସି ନାସାର କହିବାନୁସାରେ, ବର୍ଷର ପ୍ରଥମ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗ ଅନେକ ମହାଦେଶରେ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେବ । ୟୁରୋପବାସୀ ଏହାକୁ ଦେଖିପାରିବେ ଯେହେତୁ ଏହା ଉତ୍ତର ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧରେ ଆସିଥାଏ । ଏହାବାଦ ଉତ୍ତର ଆମେରିକା, ଗ୍ରୀନଲ୍ୟାଣ୍ଡ, ଆଇସଲ୍ୟାଣ୍ଡ, ଉତ୍ତର ଆଟଲାଣ୍ଟିକ ମହାସାଗର ଓ ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମ ଋଷିଆରେ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେବ । ନାସାର କହିବାନୁସାରେ, ଏହି ଦୃଶ୍ୟ ସବୁଠୁ ଭଲ ଭାବେ ଉତ୍ତର ଆମେରିକାର ପୂର୍ବ ଭାଗରେ ଦେଖିହେବ । ଏଠାରେ ଦେଖଣାହାରୀ ଏବଂ ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ସୂର୍ଯ୍ୟୋଦୟ ସମୟରେ ପରାଗ ଦେଖିପାରିବେ ।
ଦ୍ବିତୀୟ ବା 2025ର ଶେଷ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗ
2025ରେ ମୋଟ ଦୁଇଟି ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ । ମାର୍ଚ୍ଚ 29ରେ ପ୍ରଥମ ଓ ଦ୍ବିତୀୟ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗ ସେପ୍ଟେମ୍ବର 21 ତାରିଖରେ ଲାଗିବ । ଦ୍ବିତୀୟ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗ ବିଶେଷ କରି ଦକ୍ଷିଣ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧ ଯେପରିକି ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ, ଆଣ୍ଟାର୍କଟିକା ସମେତ ପ୍ରଶାନ୍ତ ଓ ଆଟଲାଣ୍ଟିକ୍ ମହାସାଗରୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେବ ।
ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗ କଣ ଓ କେତେ ପ୍ରକାର ?
ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗ ସେତେବେଳେ ହୋଇଥାଏ ଯେତେବେଳେ ସୂର୍ଯ୍ୟ, ଚନ୍ଦ୍ର ଓ ପୃଥିବୀ ଆଂଶିକ ବା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ଗୋଟିଏ ସରଳରେଖାକୁ ଆସିଯାଆନ୍ତି । ଏହି ଘଟଣା ସେତେବେଳେ ଘଟେ ଯେତେବେଳେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଓ ପୃଥିବୀ ମଝି ଦେଇ ଚନ୍ଦ୍ର ଗତି କରିଥାଏ । ଫଳରେ ଚନ୍ଦ୍ରର ଛାଇ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଉପରେ ପଡ଼ିବାରୁ ପୃଥିବୀର କିଛି ଅଂଶରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ କିରଣ ପଡ଼ିପାରେ ନାହିଁ । ଏହାକୁ ପରାଗ କୁହାଯାଏ । ଚନ୍ଦ୍ରର ଛାଇ ଯୋଗୁଁ ପୃଥିବୀରୁ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଉକ୍ତ ଭାଗ ଅନ୍ଧକାର ଦିଶିଥାଏ ।
ମୋଟ 4 ପ୍ରକାରର ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗ ରହିଛି:
- ପୂର୍ଣ୍ଣ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗ: ଆକାଶରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗ ସେତେବେଳେ ହୋଇଥାଏ ଯେତେବେଳେ ଚନ୍ଦ୍ରର ଛାଇ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କୁ ଆଚ୍ଛାଦିତ କରେ । ଏହି ସମୟରେ ପୃଥିବୀରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହୁଅନ୍ତି ନାହିଁ । ଏହାକୁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗ ବୋଲି କୁହନ୍ତି ।
- ବାର୍ଷିକ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗ: ବାର୍ଷିକ ବା କୁଣ୍ଡଳାକାର ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗରେ ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଥିବୀ ଓ ସୂର୍ଯ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ବହୁ ଦୂରରେ ରହି ମଝିକୁ ଆସିଯାଏ । ଅର୍ଥାତ ଚନ୍ଦ୍ର ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର କେବଳ ମଝି ଭାଗକୁ ହିଁ ନିଜ ଛାଇରେ ଆଚ୍ଛାଦିତ କରେ । ପୃଥିବୀରୁ ଦେଖିଲେ ଚନ୍ଦ୍ର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କୁ ନିଜ ଛାଇରେ ଆଚ୍ଛାଦିତ କରେ ନାହିଁ, ବରଂ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ବାହାର ପାର୍ଶ୍ବ ଉଜ୍ଜ୍ବଳ ଦିଶେ । ଫଳରେ ଏହା ଏକ ବୃତ୍ତାକାର ଭଳି ଦିଶେ । ଏଥିଲାଗି ଏହାକୁ 'ରିଙ୍ଗ ଅଫ ଫାୟାର' ବୋଲି କୁହାଯାଏ ।
- ଆଂଶିକ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗ: ଏହି ପ୍ରକାର ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗରେ ଚନ୍ଦ୍ର ସୂର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ପୃଥିବୀ ମଝିରେ ଏମିତି ସ୍ଥାନରେ ରହେ ଯେ, ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ କିଛି ଭାଗ ପୃଥିବୀକୁ ଦିଶେ ନାହିଁ । ଅର୍ଥାତ ଜହ୍ନର ଛାଇ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ କିଛି ଭାଗ ଉପରେ ପଡ଼େ । ଏହି ସମୟରେ ପୃଥିବୀରେ ଆଂଶିକ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗ ଲାଗିଥାଏ ।
- ହାଇବ୍ରିଡ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗ: ଆଂଶିକ, ପୂର୍ଣ୍ଣ ଓ କୁଣ୍ଡଳାକାର ପରାଗକୁ ହାଇବ୍ରିଡ ବା ମିଶ୍ରିତ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରାଗ ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ପରାଗ ସମୟରେ ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଥିବୀଠୁ ଦୂରର ନଥାଏ କି ପାଖରେ ବି ନଥାଏ । ଏଥିରେ ପୂର୍ବ 3ଟି ପ୍ରକାରର ପରାଗ ଦିଶିଥାଏ ।
