ETV Bharat / technology

NASAକୁ ବଡ଼ ସଫଳତା; ଠାବ ହେଲା ପୃଥିବୀର ନୂଆ ବୈଶ୍ବିକ ବୈଦ୍ୟୁତିକ କ୍ଷେତ୍ର - Global Electric Field on Earth

Global Electric Field on Earth: ଆପଣ ପୃଥିବୀର ଚୁମ୍ବକୀୟ, ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ କ୍ଷେତ୍ର ସମ୍ପର୍କରେ ଜାଣିଥିବେ । କିନ୍ତୁ ନାସାର ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ପୃଥିବୀର ଆଉ ଏକ ନୂଆ କ୍ଷେତ୍ର ଚିହ୍ନଟ କରିଛନ୍ତି । ନାସା ରକେଟ୍‌ ପୃଥିବୀର ବୈଶ୍ବିକ ବୈଦ୍ୟୁତିକ କ୍ଷେତ୍ର ଚିହ୍ନଟ କରିଛି । ତେବେ କଣ ଏହା ଜାଣନ୍ତୁ...

Global Electric Field on Earth
Global Electric Field on Earth (NASA)
author img

By ETV Bharat Tech Team

Published : Aug 30, 2024, 10:31 AM IST

Updated : Aug 30, 2024, 11:10 AM IST

ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଆମେରିକାର ମହାକାଶ ଗବେଷଣା ସଂସ୍ଥା ନାସାକୁ ବଡ଼ ସଫଳତା । ପୃଥିବୀର ତୃତୀୟ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଚିହ୍ନଟ କଲା ନାସା ରକେଟ୍‌ । ଆମେ ସମସ୍ତେ ପୃଥିବୀର ଚୁମ୍ବକୀୟ ଓ ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ କ୍ଷେତ୍ର ସମ୍ପର୍କରେ ଜାଣିଛନ୍ତି । ହେଲେ ଠିକ ଏହି 2ଟି କ୍ଷେତ୍ର ପରି ପୃଥିବୀର ଆଉ ଏକ କ୍ଷେତ୍ର ଚିହ୍ନଟ କରାୟାଇଛି । ଯାହାର ନାମ ହେଉଛି ଗ୍ଲୋବାଲ ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ ଫିଲ୍ଡ ବା ବୈଶ୍ବିକ ବୈଦ୍ୟୁତିକ କ୍ଷେତ୍ର । ନାସାର କିଛି ବୈଜ୍ଞାନିକ ପୃଥିବୀର ନୂଆ କ୍ଷେତ୍ର ଆବିଷ୍କାର କରିଛନ୍ତି ।

NASA's Endurance Rocket lifts off from Svalbard in 2022. The results are in and the rocket successfully measured Earth's global electric field
NASA's Endurance Rocket lifts off from Svalbard in 2022. The results are in and the rocket successfully measured Earth's global electric field (NASA)

କଣ ଏହି ଗ୍ଲୋବାଲ ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ ଫିଲ୍ଡ ?

ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ନାସାର ସବ୍‌ଅର୍ବିଟାଲ୍ ରକେଟ୍ ମିଶନର ତଥ୍ୟ ବ୍ୟବହାର କରି ଏକ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଦଳ ସଫଳତାର ସହ ଏକ ବୈଦ୍ୟୁତିକ କ୍ଷେତ୍ର ଚିହ୍ନଟ କରିଛନ୍ତି । ଯାହା ପୃଥିବୀର ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ । ଆମ୍ବିପୋଲାର୍ ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ୍ ଫିଲ୍ଡ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା ଏହି ବୈଦ୍ୟୁତିକ କ୍ଷେତ୍ର, ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ଆମ ବାୟୁମଣ୍ଡଳରୁ କଣିକାକୁ ଗ୍ରହର ପୋଲ୍‌ ଉପରେ ଚଳାଇବା କାମ କରିଆସୁଛି । ସାମ୍ପ୍ରତିକ ଅନୁସନ୍ଧାନଗୁଡିକ କେବଳ ଏହି କ୍ଷେତ୍ରର ଅସ୍ତିତ୍ବକୁ ନିଶ୍ଚିତ କରେ ନାହିଁ ବରଂ ପୃଥିବୀର ଆୟନୋସାଇଫର୍ ଗଠନ ସମ୍ପର୍କରେ ମଧ୍ୟ ଆଲୋକପାତ କରେ ।

ରହସ୍ୟମୟ ପୃଥିବୀର ଆମ୍ବିପୋଲାର ବୈଦ୍ୟୁତିକ କ୍ଷେତ୍ର:-

ପୃଥିବୀର ଏହି କ୍ଷେତ୍ରଟି ବୈଜ୍ଞାନିକଙ୍କ ପାଇଁ ରହସ୍ୟମୟ ହୋଇ ରହିଛି । ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଏହି କ୍ଷେତ୍ର ସମ୍ପର୍କରେ ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ସ୍ପଷ୍ଟ ତଥ୍ୟ ପାଇବା ଲାଗି ଗବେଷଣା କରୁଛନ୍ତି । ଦୀର୍ଘ 60ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଆମ୍ବିପୋଲାର ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ ଫିଲ୍ଡ ସମ୍ପର୍କରେ ଜଣାପଡ଼ିଥିଲା, ଯେତେବେଳେ ପୃଥିବୀର ବାୟୁମଣ୍ଡଳରୁ କିଛି ଉପାଦାନ ସ୍ପେଶ ବା ମହାକାଶ ଦିଗରେ ପଳାୟନ କରୁଥିଲା । ଦଶନ୍ଧି ଧରି ପୋଲ୍‌ ଉପରେ ଉଡ଼ୁଥିବା ମହାକାଶଯାନ କଣିକାର ସ୍ରୋତକୁ ଚିହ୍ନଟ କଲା, ଯାହାକୁ ଆମ ଗ୍ରହରୁ ରକ୍ଷା କରି "ପୋଲାର ୱିଣ୍ଡ" କୁହାଯାଏ । ଅବଶ୍ୟ, ଏହି କଣିକାଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟତଃ ଥଣ୍ଡା ଏବଂ ସୁପରସୋନିକ୍ ବେଗ (ସୁପରସୋନିକ୍ ସ୍ପିଡ ହେଉଛି ଶବ୍ଦର ଗତି ଅପେକ୍ଷା ଏକ ବସ୍ତୁର ଗତି)ରେ ଭ୍ରମଣ କରି ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କୁ ବିସ୍ମିତ କରିଥିଲେ । ଏହା ଅନୁମାନ କରାଯାଇଥିଲା ଯେ ଏକ ଆବିଷ୍କୃତ ବୈଦ୍ୟୁତିକ କ୍ଷେତ୍ର ଏହି କଣିକାଗୁଡ଼ିକୁ ମହାକାଶ ଆଡ଼କୁ ଗତି କରିପାରେ, କିନ୍ତୁ ବହୁ ଦୂରତ୍ବରେ ଏତେ ଦୁର୍ବଳ କ୍ଷେତ୍ର ମାପିବା ବୈଷୟିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥିଲା ।

ଅନ୍ୟ ଗ୍ରହରେ ବି ରହିପାରେ ଏପରି ବୈଦ୍ୟୁତିକ କ୍ଷେତ୍ର:-

ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ବିଶ୍ବାସ କରୁଛନ୍ତି ପୃଥିବୀ ପରି ଅନ୍ୟ ଗ୍ରହଗୁଡ଼ିକରେ ଏପରି ବୈଦ୍ୟୁତିକ କ୍ଷେତ୍ର ରହିପାରେ । ଯେପରିକି ମଙ୍ଗଳ ଓ ଶୁକ୍ର ଗ୍ରହ । ତେବେ ଏହି ବୈଦ୍ୟୁତିକ କ୍ଷେତ୍ରଟି ପୃଥିବୀର ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ଥିବା କଣିକା ଉପରେ କିପରି ପ୍ରଭାବ ପକାଉଛି, ତାହା ଉପରେ ଗବେଷଣା କରାଯାଉଛି ।

ଏହା ବି ପଢନ୍ତୁ- 2025ରେ ମହାକାଶରୁ ଫେରିବେ ସୁନୀତା; 8 ଦିନ ପାଇଁ ଯାଇଥିଲେ, 8 ମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କେମିତି ବଞ୍ଚିବେ !

ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଆମେରିକାର ମହାକାଶ ଗବେଷଣା ସଂସ୍ଥା ନାସାକୁ ବଡ଼ ସଫଳତା । ପୃଥିବୀର ତୃତୀୟ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଚିହ୍ନଟ କଲା ନାସା ରକେଟ୍‌ । ଆମେ ସମସ୍ତେ ପୃଥିବୀର ଚୁମ୍ବକୀୟ ଓ ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ କ୍ଷେତ୍ର ସମ୍ପର୍କରେ ଜାଣିଛନ୍ତି । ହେଲେ ଠିକ ଏହି 2ଟି କ୍ଷେତ୍ର ପରି ପୃଥିବୀର ଆଉ ଏକ କ୍ଷେତ୍ର ଚିହ୍ନଟ କରାୟାଇଛି । ଯାହାର ନାମ ହେଉଛି ଗ୍ଲୋବାଲ ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ ଫିଲ୍ଡ ବା ବୈଶ୍ବିକ ବୈଦ୍ୟୁତିକ କ୍ଷେତ୍ର । ନାସାର କିଛି ବୈଜ୍ଞାନିକ ପୃଥିବୀର ନୂଆ କ୍ଷେତ୍ର ଆବିଷ୍କାର କରିଛନ୍ତି ।

NASA's Endurance Rocket lifts off from Svalbard in 2022. The results are in and the rocket successfully measured Earth's global electric field
NASA's Endurance Rocket lifts off from Svalbard in 2022. The results are in and the rocket successfully measured Earth's global electric field (NASA)

କଣ ଏହି ଗ୍ଲୋବାଲ ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ ଫିଲ୍ଡ ?

ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ନାସାର ସବ୍‌ଅର୍ବିଟାଲ୍ ରକେଟ୍ ମିଶନର ତଥ୍ୟ ବ୍ୟବହାର କରି ଏକ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଦଳ ସଫଳତାର ସହ ଏକ ବୈଦ୍ୟୁତିକ କ୍ଷେତ୍ର ଚିହ୍ନଟ କରିଛନ୍ତି । ଯାହା ପୃଥିବୀର ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ । ଆମ୍ବିପୋଲାର୍ ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ୍ ଫିଲ୍ଡ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା ଏହି ବୈଦ୍ୟୁତିକ କ୍ଷେତ୍ର, ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ଆମ ବାୟୁମଣ୍ଡଳରୁ କଣିକାକୁ ଗ୍ରହର ପୋଲ୍‌ ଉପରେ ଚଳାଇବା କାମ କରିଆସୁଛି । ସାମ୍ପ୍ରତିକ ଅନୁସନ୍ଧାନଗୁଡିକ କେବଳ ଏହି କ୍ଷେତ୍ରର ଅସ୍ତିତ୍ବକୁ ନିଶ୍ଚିତ କରେ ନାହିଁ ବରଂ ପୃଥିବୀର ଆୟନୋସାଇଫର୍ ଗଠନ ସମ୍ପର୍କରେ ମଧ୍ୟ ଆଲୋକପାତ କରେ ।

ରହସ୍ୟମୟ ପୃଥିବୀର ଆମ୍ବିପୋଲାର ବୈଦ୍ୟୁତିକ କ୍ଷେତ୍ର:-

ପୃଥିବୀର ଏହି କ୍ଷେତ୍ରଟି ବୈଜ୍ଞାନିକଙ୍କ ପାଇଁ ରହସ୍ୟମୟ ହୋଇ ରହିଛି । ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଏହି କ୍ଷେତ୍ର ସମ୍ପର୍କରେ ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ସ୍ପଷ୍ଟ ତଥ୍ୟ ପାଇବା ଲାଗି ଗବେଷଣା କରୁଛନ୍ତି । ଦୀର୍ଘ 60ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଆମ୍ବିପୋଲାର ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ ଫିଲ୍ଡ ସମ୍ପର୍କରେ ଜଣାପଡ଼ିଥିଲା, ଯେତେବେଳେ ପୃଥିବୀର ବାୟୁମଣ୍ଡଳରୁ କିଛି ଉପାଦାନ ସ୍ପେଶ ବା ମହାକାଶ ଦିଗରେ ପଳାୟନ କରୁଥିଲା । ଦଶନ୍ଧି ଧରି ପୋଲ୍‌ ଉପରେ ଉଡ଼ୁଥିବା ମହାକାଶଯାନ କଣିକାର ସ୍ରୋତକୁ ଚିହ୍ନଟ କଲା, ଯାହାକୁ ଆମ ଗ୍ରହରୁ ରକ୍ଷା କରି "ପୋଲାର ୱିଣ୍ଡ" କୁହାଯାଏ । ଅବଶ୍ୟ, ଏହି କଣିକାଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟତଃ ଥଣ୍ଡା ଏବଂ ସୁପରସୋନିକ୍ ବେଗ (ସୁପରସୋନିକ୍ ସ୍ପିଡ ହେଉଛି ଶବ୍ଦର ଗତି ଅପେକ୍ଷା ଏକ ବସ୍ତୁର ଗତି)ରେ ଭ୍ରମଣ କରି ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କୁ ବିସ୍ମିତ କରିଥିଲେ । ଏହା ଅନୁମାନ କରାଯାଇଥିଲା ଯେ ଏକ ଆବିଷ୍କୃତ ବୈଦ୍ୟୁତିକ କ୍ଷେତ୍ର ଏହି କଣିକାଗୁଡ଼ିକୁ ମହାକାଶ ଆଡ଼କୁ ଗତି କରିପାରେ, କିନ୍ତୁ ବହୁ ଦୂରତ୍ବରେ ଏତେ ଦୁର୍ବଳ କ୍ଷେତ୍ର ମାପିବା ବୈଷୟିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥିଲା ।

ଅନ୍ୟ ଗ୍ରହରେ ବି ରହିପାରେ ଏପରି ବୈଦ୍ୟୁତିକ କ୍ଷେତ୍ର:-

ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ବିଶ୍ବାସ କରୁଛନ୍ତି ପୃଥିବୀ ପରି ଅନ୍ୟ ଗ୍ରହଗୁଡ଼ିକରେ ଏପରି ବୈଦ୍ୟୁତିକ କ୍ଷେତ୍ର ରହିପାରେ । ଯେପରିକି ମଙ୍ଗଳ ଓ ଶୁକ୍ର ଗ୍ରହ । ତେବେ ଏହି ବୈଦ୍ୟୁତିକ କ୍ଷେତ୍ରଟି ପୃଥିବୀର ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ଥିବା କଣିକା ଉପରେ କିପରି ପ୍ରଭାବ ପକାଉଛି, ତାହା ଉପରେ ଗବେଷଣା କରାଯାଉଛି ।

ଏହା ବି ପଢନ୍ତୁ- 2025ରେ ମହାକାଶରୁ ଫେରିବେ ସୁନୀତା; 8 ଦିନ ପାଇଁ ଯାଇଥିଲେ, 8 ମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କେମିତି ବଞ୍ଚିବେ !

Last Updated : Aug 30, 2024, 11:10 AM IST
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.