କଟକ: କଟକ ରେଭେନ୍ସା ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟ । ବ୍ରିଟିଶ ଅଫିସରଙ୍କ ଦ୍ବାରା ନିର୍ମିତ କଟକ ଛାତି ଉପରେ ଛିଡ଼ା ହୋଇଥିବା ନାଲି ରଙ୍ଗର କୋଠା ସଦୃଶ କଲେଜରେ ପାଠ ପଢିବା ପ୍ରତିଟି ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ସ୍ବପ୍ନ । ଏହାକୁ ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଥମ କଲେଜ ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ରାଜ୍ୟ ସମେତ ରାଜ୍ୟ ବାହାର ଓ ବିଦେଶୀ ଛାତ୍ର ବର୍ତ୍ତମାନ ଏଠାରେ ଅଧ୍ୟୟନ କରୁଛନ୍ତି । ନିଜର ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପରିଚୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିବା ଏହି ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳର ନାମ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ନେଇ ଏବେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିଛି । କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ଧର୍ମେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନ ରେଭେନ୍ସା ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟର ନାମ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବା ଦରକାର ବୋଲି କହିବା ପରେ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗ ରାଜ୍ୟର ଖବର ସିରୋନାମା ପାଲଟିଛି । ଧର୍ମେନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ବୟାନକୁ ନେଇ ସରଗରମ ରହିଛି ରାଜ୍ୟ ରାଜନୀତି । ଅନ୍ୟପଟେ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ ଧର୍ମେନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ଏପରି ମତକୁ ବିରୋଧ କରିବା ସହ ରେଭେନ୍ସା ଏକ ନାମ ନୁହଁ ବରଂ ଏକ ଇମୋସନ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି । ଏହି ମଧ୍ୟରେ ଚର୍ଚ୍ଚାକୁ ଆସିଛି ଥୋମାସ ଏଡୱାର୍ଡ ରେଭେନ୍ସାଙ୍କ ନାମ । କିଏ ଏହି ରେଭେନ୍ସା ?
ଏହା ମଧ୍ୟ ପଢନ୍ତୁ-Ravenshaw Name Controversy: 'ରେଭେନ୍ସା' ନାଁ ବଦଳିବା ଦରକାର କହିଲେ ଧର୍ମେନ୍ଦ୍ର, ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ଅସନ୍ତୋଷ, ଏମିତି କହିଲେ ଉପମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ - Renaming Of Ravenshaw College
ରେଭେନ୍ସାରେ ବସିଥିଲା ବିଧାନସଭା :
ଏହା ମଧ୍ୟ ପଢନ୍ତୁ-ଆନ୍ଦୋଳନରେ ରେଭେନ୍ସା ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ, ସେମିଷ୍ଟର ପରୀକ୍ଷା ଘୁଞ୍ଚାଇବାକୁ କଲେ ଦାବି - RAVENSHAW UNIVERSITY PROTEST
କଲେଜର ନାମ ସହ ଭାବାବେଗ ଜଡ଼ିତ :
ରେଭେନ୍ସା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଇତିହାସ ବିଭାଗର ବରିଷ୍ଠ ଅଧ୍ୟାପକ ଡ଼ଃ ଉମାକାନ୍ତ ମିଶ୍ରଙ୍କ କହିବା କଥା, '' 1878 ମସିହାରେ କଟକ କଲେଜର ନାମ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇ ରେଭେନ୍ସାଙ୍କ ନାମରେ ନାମିତ ହୋଇଥିଲା । ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଶାର ଇତିହାସ ସହିତ ରେଭେନ୍ସାର ଇତିହାସ ଜଡିତ । ରେଭେନ୍ସା ଥୋମାସ ଏଡୱାର୍ଡଙ୍କର କେବଳ ସରନେମ ନୁହେଁ, ଏହା ଏକ ଇମୋସନ ବା ଭାବାବେଗ । ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ ରେଭେନ୍ସା ଓଡିଶା ପାଇଁ ଗର୍ବ, ଗୌରବ ଏବଂ ଅସ୍ମିତାର ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ ଅଙ୍ଗ । କାହିଁକି ନାଁ ରେଭେନ୍ସାର ଇତିହାସ ସହିତ ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଶାର ଇତିହାସ ଅଙ୍ଗାଙ୍ଗୀ ଭାବେ ଜଡିତ। ରେଭେନ୍ସା ଆସୋସିଏଟ ହେଲା ଆଧୁନିକ ଓଡି଼ଶା ଇତିହାସ । ଏଇଠୁ 8 ଜଣ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଛନ୍ତି । କଲେଜର ନାମ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେଲେ ଇମୋସନ ପଳାଇବ । ''
ବିଧାନସଭାରେ ରେଭେନ୍ସା ନାମ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପ୍ରସଙ୍ଗ: ବିଧାନସଭା ଦ୍ବିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଅଧିବେଶନ ଜାରି ରହିଥିବା ବେଳେ ଦ୍ବାଦଶ ଦିନର ଶୂନ୍ୟକାଳରେ ଉଠିଲା ରେଭେନ୍ସା ନାମ କରଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଗୃହରେ ଶୂନ୍ୟକାଳରେ ଉଦବେଗ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ବିଜେଡି ବିଧାୟକ ଗଣେଶ୍ୱର ବେହେରା। ନାମକରଣ ପରିବର୍ତ୍ତନର ଅଭିସନ୍ଧିକୁ ନେଇ ଆଙ୍ଗୁଳି ଉଠାଇଲେ ଗଣେଶ୍ୱର। ଏହା ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀଙ୍କ ଚେତନାକୁ ଦୋହଲାଇ ଦେଇଛି, ଓଡ଼ିଆ ଅସ୍ମିତା ପ୍ରତି କୁଠାର ଘାତ। ଚିନ୍ତା ବିଭ୍ରାଟର ଢୋଲ ନ ବାଜୁ। ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ଓ ଭାଷା ପ୍ରତି ରେଭେନ୍ସାଙ୍କ ଅବଦାନ କଣ ଥିଲା ? ବିଭିନ୍ନ ନଜିର ଦେଇ ଗୃହରେ ତଥ୍ୟ ରଖିଲେ ଗଣେଶ୍ୱର। କିଛି ଦିନ ପୂର୍ବରୁ କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ଧର୍ମେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନ କଟକରେ ଏକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ରେଭେନ୍ସା ନାଁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ନେଇ କହିଥିଲେ । ତେବେ ଏହାକୁ ନେଇ ରାଜ୍ୟରେ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ତରରେ ନାପସନ୍ଦ କରାଯାଉଛି।
ରେଭେନ୍ସା ନାମ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ନେଇ ଦୋହରାଇଲେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ-
ପୁଣି ତେଜିଲା ରେଭେନ୍ସା ନାମ ପରିବର୍ତ୍ତନ ବିବାଦ । ରେଭେନ୍ସା ନାମ ପରିବର୍ତ୍ତନ ନେଇ ତର୍ଜମା ହେବା ଆବଶ୍ୟକ । ରେଭେନ୍ସା ସିଏ ନଅଙ୍କ ଦୁର୍ଭିକ୍ଷ ସମୟରେ ଯାହାଙ୍କ ପାଇଁ ଖାଦ୍ୟାଭାବ ଦେଖା ଦେଇଥିଲା । କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ମତ ପରିପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି, ସଭ୍ୟ ସମାଜ ତର୍ଜମା କରିବା ଦରକାର । କର୍ଣ୍ଣଟପ୍ୟାଲେସ ନାମ ପରିବର୍ତ୍ତନ କାହିଁକି ହୋଇଛି ବୋଲି ପଚାରିଲେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶୀ ସୁରଜ ।
ତେବେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶୀ ସୁରଜ୍ କହିଛନ୍ତି, "କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ନିଜେ କହିଛନ୍ତି ରେଭେନ୍ସା ନାମ ପରିବର୍ତ୍ତନ ତାଙ୍କ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ମତ । ଦ୍ୱିତୀୟରେ ସେ ସମାଜକୁ ଛାଡ଼ିଛନ୍ତି ତର୍ଜମା ପାଇଁ । ଗଣତନ୍ତ୍ର ରେ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ହେଉଛି ଭିନ୍ନମତ । ଚାଇନା କିମ୍ବା ଉତ୍ତର କୋରିଆ ନୁହେଁ ସରକାର ଯାହା କହିବ ତାହା ହେବ । କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ପରିପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି, ସଭ୍ୟ ସମାଜ ତର୍ଜମା କରିବା ଦରକାର । ଆଜିବି ଚିନ୍ତା କରିବା ଦରକାର କର୍ଣ୍ଣଟପ୍ୟାଲେସର ନାମ କଣ ପାଇଁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେଲା, କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପଥର ନାଁ କାହିଁକି ଆସିଲା । ରେଭେନ୍ସା ସିଏ ଯିଏ ଭୂୟାଁ ଆନ୍ଦୋଳନ ରତନା ନାୟକଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ହୋଇଥିଲା ତାକୁ ପ୍ରତ୍ୟାହୋତ କରିଥିଲେ । କେତେ ଜଣଙ୍କୁ ଫାଶୀ ଖୁଣ୍ଟରେ ଝୁଲାଇଥିଲେ , କେତେ ଜଣଙ୍କୁ ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡ ଦେଇଥିଲେ , କେତେଜଣ ଓଡ଼ିଆଙ୍କୁ କଳାପାଣି ପଠେଇଥିଲେ, ଓଡ଼ିଆଙ୍କୁ 10 ବର୍ଷ , 15 ବର୍ଷ କାରାଦଣ୍ଡ ଦେଇଥିଲେ" ବୋଲି କହିଛନ୍ତି ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ।
ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, "ନଅଙ୍କ ଦୁର୍ଭିକ୍ଷ ସମୟରେ ରେଭେନ୍ସା ସାହେବ କଣ କରୁଥିଲେ, 70 ଦିନିଆ ଟୁର ରେ ବାହାରିଥିଲେ । ରେଭିନ୍ୟୁ ବୋର୍ଡକୁ ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ମହଜୁଦ ଅଛି କହିଥିଲେ ଯେତେବେଳେ ବାଲେଶ୍ୱର, କଟକ ଆଦି ଜିଲ୍ଲାପାଳ ଏକଥାକୁ ମନା କରୁଥିଲେ । ଏସବୁ କଥା କୁ ବିଚାର କଲେ ତର୍ଜମା ର ଆବଶ୍ୟକତା ଅଛି । ମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ମୋ ମତ ସରକାରଙ୍କର ରହିବ ହେଲେ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଭାବରେ କହିବି ତର୍ଜମା ହେବାର ଆବଶ୍ୟକତା ଅଛି," ବୋଲି କହିଛନ୍ତି ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶୀ ସୁରଜ୍ ।
ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, T.E.Ravenshaw ବା ଟମାସ୍ ଏଡଵାର୍ଡ ରେଭେନ୍ସା । ଯାହାଙ୍କ ପାଇଁ କଟକ ମାଟିରେ ଠିଆ ହୋଇଛି ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରସିଦ୍ଧ ରେଭେନ୍ସା ବିଶ୍ବ ବିଦ୍ୟାଳୟ। ଆଗାମୀ ଦିନରେ ଏହାର ନାମ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯିବ କି ନାହିଁ ତାକୁ ନେଇ ଏବେଠାରୁ ତର୍ଜମା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । କାରଣ ସ୍ବାୟତ୍ବ ଶାସନ ଦିବସ ଅବସରରେ କେନ୍ଦ୍ର ଶିକ୍ଷାମନ୍ତ୍ରୀ ଧର୍ମେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନ ଏହି ଗରୀମାମୟ ବିଶ୍ବ ବିଦ୍ୟାଳୟର ନାମ ପରିବିର୍ତ୍ତନ ହେବା ଉଚିତ୍ କି ନୁହେଁ ବୋଲି ଓଡ଼ିଶାବାସୀଙ୍କ ଆଗରେ ପ୍ରଶ୍ନଟିଏ ଠିଆ କରିଛନ୍ତି ।
ଇଟିଭି ଭାରତ, କଟକ, ଭୁବନେଶ୍ବର
