ଭୁବନେଶ୍ବର: 2024 ବର୍ଷରେ ଓଡି଼ଶା ରାଜନୀତିରେ ଘଟିଛି ବଡ଼ ବଡ଼ ଘଟଣା । ଯାହା 24 ବର୍ଷରେ ହୋଇନଥିଲା, ତାହା 2024 ବର୍ଷରେ ହୋଇଛି । ଓଡି଼ଶାରେ ରାଜନୈତିକ ପଟ୍ଟ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଛି । 2024 ନିର୍ବାଚନର ବର୍ଷ ହୋଇଥିବାରୁ ଦଳ ବଦଳ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଚର୍ଚ୍ଚାରେ ରହିଥିଲା । ବହୁ ରାଜନେତା 2024 ବର୍ଷରେ ସବୁଦିନ ପାଇଁ ବିଦାୟ ମଧ୍ୟ ନେଇଛନ୍ତି । ଓଡ଼ିଶାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନର ବର୍ଷ ୨୦୨୪ରେ ଆଉ କଣ ସବୁ ବଡ଼ ରାଜନୈତିକ ଘଟଣା ଘଟି ଯାଇଛି, ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ।
ବଦଳିଲା 24 ବର୍ଷର ସ୍ଥିର ସରକାର:
2024 ବର୍ଷ ରାଜନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଥିଲା ବେଶ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । କାରଣ ରାଜ୍ୟରେ ଚଳିତ ବର୍ଷ ହୋଇଥିଲା କ୍ଷମତା ପରିବର୍ତ୍ତନ । ସମସ୍ତ ପୂର୍ବାନୁମାନ ଓ ଆକଳନ ଭୁଲ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥିଲା । ଅପ୍ରତ୍ୟାଶିତ ଭାବେ ତାସ ପତ୍ତା ପରି ଭୁଶୁଡ଼ି ପଡିଥିଲା ବିଜେଡି ସରକାର । 24 ବର୍ଷର ବିଜେଡି ସରକାର ହୋଇଥିଲା ଲାଇନଚ୍ୟୁତ । କ୍ଷମତା ଗାଦିରୁ ଓହ୍ଲାଇଛି ବିଜୁ ଜନତା ଦଳ(BJD) । ଓଡ଼ିଆ ଅସ୍ମିତା ବନାମ 5-t ରୂପାନ୍ତରକରଣ ଲଢେଇରେ ବାଜି ମରିଥିଲା ବିଜେପିର ଅସ୍ମିତା କାର୍ଡ । ବିଜେପିର ଅସ୍ମିତା କାର୍ଡର ଜବାବ ବିଜେଡି ପାଖରେ ନଥିଲା । ଫଳରେ କ୍ଷମତା ରାଜନୀତିରେ ପଛରେ ପଡିଯାଇଥିଲା ବିଜେଡି । ଶାସନ ଗାଦି ଅକ୍ତିଆର କରିଥିଲା ବିଜେପି (BJP) ।
ବିରୋଧୀ ଦଳ ସାଜିଲା ବିଜେଡି:
ନବୀନଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ବିଜେଡି ନିର୍ବାଚନ ହାରିଲା । ନିର୍ବାଚନରେ ପରାଜୟ ପରେ ବିରୋଧୀ ଦଳ ଆସନରେ ବସିଲା ବିଜେଡି । ନବୀନ ବିରୋଧୀ ଦଳ ନେତା ନହୋଇ ଦଳରେ ଆଉ କାହାକୁ ଦାୟିତ୍ୱ ଦେବେ ବୋଲି ଚର୍ଚ୍ଚା ହେଲା । କିନ୍ତୁ ନବୀନ ଓଡି଼ଶା ନଛାଡି ସକ୍ରିୟ ରାଜନୀତିରେ ରହିଲେ । ବିରୋଧୀ ଦଳର ନେତା ଭାବେ ନବୀନ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ସକ୍ରିୟ ଭାବେ ନହେଲେ ମଧ୍ୟ ଶାଣିତ ଭାବେ ବିରୋଧୀ ଦଳର ନେତା ଭାବେ ନବୀନ ବିଧାନସଭାରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି ।
ବିଧାନସଭାରେ ଦ୍ବିତୀୟ ମହିଳା ବାଚସ୍ପତି :
ପୂର୍ବତନ ମନ୍ତ୍ରୀ ତଥା ବିଜେପିର ରଣପୁର ବିଧାୟିକା ସୁରମା ପାଢ଼ୀ ସପ୍ତଦଶ ବିଧାନସଭାର ବାଚସ୍ପତି ହୋଇଛନ୍ତି । ଅନ୍ୟ କୌଣସି ସଦସ୍ୟ ନାମାଙ୍କନ ଦାଖଲ କରି ନଥିବାରୁ ସେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ । କାମଚଳା ବାଚସ୍ପତି ରଣେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତାପ ସ୍ୱାଇଁ ସୁରମାଙ୍କୁ ବିଧାନସଭାର ବାଚସ୍ପତି ଭାବେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ । ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭାର ଦ୍ଵିତୀୟ ମହିଳା ବାଚସ୍ପତି ଭାବେ ସୁରମା ପାଢ଼ୀ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି । ପ୍ରଥମ ମହିଳା ଭାବେ ପ୍ରମିଳା ମଲ୍ଲିକ ଏହା ପୂର୍ବରୁ ବାଚସ୍ପତି ହୋଇଥିଲେ ।
ଚରମରେ ଦଳବଦଳ, ଫାଇଦାରେ ବିଜେପି:
ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ଦଳବଦଳ ରାଜନୀତି ପୂର୍ବର ସବୁ ରେକର୍ଡ ଭାଙ୍ଗିଥିଲା । 2024ରେ ରେକର୍ଡ ସଂଖ୍ୟାରେ ଦଳବଦଳ ହୋଇଛି । ଦଳବଦଳରେ ବିଜେପି ଅଧିକ ଫାଇଦାରେ ଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଲା । ବିଜେଡି ଛାଡ଼ି ଅଧିକାଂଶ ନେତା ଓ ନେତ୍ରୀ ବିଜେପିରେ ସାମିଲ ହୋଇଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ଟିକେଟ ପାଇବା ସହ ନିର୍ବାଚନ ରାଜନୀତିରେ ମଧ୍ୟ ସଫଳ ହୋଇଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ବିଜେପି ଓ କଂଗ୍ରେସ ଛାଡ଼ି ବିଜେଡିରେ ସାମିଲ ଅନେକ ନେତା ପରାଜୟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଛନ୍ତି । ବିଜେଡିରୁ ବିଦା ହୋଇଥିବା ପୂର୍ବତନ ମନ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରଦୀପ ପାଣିଗ୍ରାହୀ ବି ବିଜେପିରେ ମିଶି ନିର୍ବାଚନ ଲଢି ବ୍ରହ୍ମପୁର ସାଂସଦ ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଛନ୍ତି । ଜିଲ୍ଲାରେ ଥିବା ଦୁଇ ଲୋକସଭା ଆସନ ବିଜେପି ଖାତାକୁ ଯାଇଥିଲା । ସେହିପରି ସାନଖେମୁଣ୍ଡି ଓ ହିଞ୍ଜିଳିକୁ ଛାଡି ଦେଲେ ବାକି ସମସ୍ତ ଆସନ ବିଜେପି ଖାତାକୁ ଯାଇଛି । ନିମାପଡ଼ାରୁ ପୂର୍ବତନ ମନ୍ତ୍ରୀ ସମୀର ଦାସ, ବଡ଼ଚଣାରୁ ଅମର ପ୍ରସାଦ ଶତପଥୀ, ଜଗତସିଂହପୁରରୁ ଅମରେନ୍ଦ୍ର ଦାସଙ୍କ ଟିକେଟ କରିଦେଲେ ବିଜେଡି । ସମୀରଙ୍କ ସମର୍ଥକ ବିଦ୍ରୋହ କରିଥିଲେ । ପରେ ସମୀର ଦାସ ଦଳ ଛାଡି ବିଜେପିରେ ମିଶିଲେ । ଅମରେନ୍ଦ୍ର ମଧ୍ୟ ବିଜେଡି ଛାଡି ବିଜେପିରେ ସାମିଲ ହେଲେ । ଅମର ବିଜେଡିରେ ରହିଲେ, କିନ୍ତୁ ସୁପ୍ତପ୍ରାୟ । ପୁରୀ, ଯାଜପୁର ଓ ଜଗତସିଂହପୁରରେ ଏହି ହେଭିୱେଟଙ୍କ ପ୍ରଭାବ ଜୋରଦାର ଅନୁଭୂତ ହେଲା । ୩ ଜିଲ୍ଲାରେ ଅଧିକାଂଶ ସିଟ୍ ବିଜେଡି ହାତରୁ ଗଲା । ସିଧାସଳଖ ଫାଇଦା ବିଜେପିକୁ ମିଳିଲା ।
ପ୍ରଦୀପ, ଭୃଗୁ, ଲେଖାଶ୍ରୀ, ସୁକାନ୍ତଙ୍କୁ ମିଳିଲାନି ଦଳ ବଦଳ ଫାଇଦା :
ଭାଙ୍ଗିଲା ଗଡ଼, ହାରିଲେ ମାଆ-ପୁଅ :
ଚଳିତ ବର୍ଷ ଅନୁଷ୍ଠିତ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନରେ ଅନେକ ରୋଚକ ଚିତ୍ର ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା । ପାରମ୍ପରିକ ଆସନ ଛାଡି ପଶ୍ଚିମ ଓଡିଶାରୁ ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ିଥିଲେ ତତ୍କାଳୀନ ବିଜେଡିର ସଂଗଠନ ସମ୍ପାଦକ ପ୍ରଣବ ପ୍ରକାଶ ଦାସ । ଯାଜପୁର ବିଧାନସଭା ବଦଳରେ ସମ୍ବଲପୁର ଲୋକସଭା ଆସନରୁ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦୀତା କରିଥିଲେ ପ୍ରଣବ । ଦୀର୍ଘ ବର୍ଷ ପରେ ଓଡି଼ଶାରୁ ନିର୍ବାଚନ ଲଢୁଥିବା କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ଧର୍ମେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନଙ୍କଠାରୁ ତାଙ୍କୁ ପରାଜୟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡିଥିଲା । ସେହିପରି ପ୍ରଣବଙ୍କ ମା' ସନ୍ଧ୍ୟାରାଣୀ ଦାସଙ୍କୁ ଦଳ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ରାଜନୀତିକୁ ଓହ୍ଲାଇ କୋରେଇ ବିଧାନସଭା ଆସନରୁ ଟିକେଟ ଦେଇଥିଲା । କୋରେଇ ପରିବାରର ପାରମ୍ପରିକ ଆସନ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସଂଧ୍ୟାରଣୀଙ୍କୁ ପରାଜୟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡିଥିଲା । ବିଜେଡି ଛାଡି ବିଜେପିରେ ସାମିଲ ହୋଇ ନିର୍ବାଚନ ଲଢୁଥିବା ଅଭିନେତା ଆକାଶ ଦାସନାୟକ ସନ୍ଧ୍ୟାରାଣୀଙ୍କୁ ପରାସ୍ତ କରିଥିଲେ ।
ଦଳ ବଦଳ: ଜିତିଲେ ଜୁନିୟର ବିଜୟ , ହାରିଲେ ଜୁନିୟର ନଳିନୀ -
ଓଡି଼ଶା ରାଜନୀତିରେ ବିଜୟ ମହାପାତ୍ର ଓ ନଳିନୀ ମହାନ୍ତି, ଦୁଇଟି ଜଣାଶୁଣା ନାଁ । ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କର ଏକାନ୍ତ ସହଯୋଗୀ । ବିଜୁଙ୍କ ଅବର୍ତ୍ତମାନରେ ଗଠନ ହୋଇଥିବା ବିଜେଡିର ଉଭୟ ଥିଲେ ବିନ୍ଧାଣି । ଉଭୟଙ୍କୁ ବିଜେଡି ଦଳରୁ ଦୂରେଇ ଦେଇଥିଲା । ନଳିନୀଙ୍କ ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ବିଜୟ ରାଜନୈତିକ ଭବିଷ୍ୟତ ସନ୍ଧାନରେ ବିଫଳ ହୋଇଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ବିଜେଡିକୁ ଫେରିନଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଚଳିତ ବର୍ଷ ବାପା ନହେଲେ ବି ପୁଅମାନେ ବିଜେଡିରେ ସାମିଲ ହୋଇଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି । ନଳିନୀଙ୍କ ପୁଅ ଅଂଶୁମାନ ମହାନ୍ତି କଂଗ୍ରେସ ଛାଡି ବିଜେଡିରେ ସାମିଲ ହୋଇଥିଲେ । ସେହିପରି ବିଜୟଙ୍କ ପୁଅ ଅରିନ୍ଦମ ମହାପାତ୍ର ମଧ୍ୟ ବିଜେଡିରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ଉଭୟ ବିଜେଡିରୁ ନିର୍ବାଚନ ରାଜନୀତିରେ ଭାଗ୍ୟ ପରୀକ୍ଷା କରିଥିଲେ । ଅରିନ୍ଦମ ପାଟକୁରା ବିଧାନସଭା କ୍ଷେତ୍ରରୁ ବିଜୟ ହୋଇଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଅଂଶୁମାନଙ୍କୁ କେନ୍ଦ୍ରାପଡା ଲୋକସଭା କ୍ଷେତ୍ରରୁ ପରାଜୟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡିଥିଲା ।
ଓଲିଉଡରୁ ରାଜନୀତି: ସିଦ୍ଧାନ୍ତ-ଆକାଶ ପାସ୍ , ଅରିନ୍ଦମ-ବର୍ଷା ଫେଲ୍ -
ବିଜେଡିରେ କମିଲା ସିନେ ତାରକାଙ୍କ ଚମକ । ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ଜଣକ ପରେ ଜଣେ ଓଲିଉଡ କଳାକାର ବିଜେଡି ଛାଡିଥିଲେ । ଅରିନ୍ଦମ ରାୟ, ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର, ଓଲିଉଡ ମେଗାଷ୍ଟାର ଅନୁଭବ ମହାନ୍ତି ଓ ଆକାଶ ଦାସନାୟକ । ସେହିପରି ବିଜେଡିରେ ସାମିଲ ହୋଇଥିଲେ ଓଲିଉଡ କୁଇନ ବର୍ଷା ପ୍ରିୟଦର୍ଶିନୀ ଓ ଜିନା ସାମଲ । ସିଦ୍ଧାର୍ଥ ଦିଗପହଣ୍ଡି ଓ ଆକାଶ କୋରେଇ ଆସନରୁ ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ି ବିଜୟ ହୋଇ ବିଧାନସଭା ଆସିଛନ୍ତି । ଅରିନ୍ଦମ ସାଲେପୁର ଓ ବର୍ଷା ବଡ଼ଚଣାରୁ ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ି ପରାଜିତ ହୋଇଛନ୍ତି ।
ରାଜ୍ୟସଭାକୁ ଗଲେ ଲକି ଓ ଋଷି, ଦଳ ଛାଡିଲେ ମମତା ଓ ସୁଜିତ :
ଚଳିତବର୍ଷ ରାଜ୍ୟସଭାକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଛନ୍ତି ଦେବାଶିଷ ସାମନ୍ତରାୟ ଓ ଶୁଭାଶିଷ ଖୁଣ୍ଟିଆ । ସେହିପରି ବିଜେଡି ସମର୍ଥନରେ ପୁନର୍ବାର ରାଜ୍ୟସଭା ଯାଇଥିଲେ ରେଳମନ୍ତ୍ରୀ ଅଶ୍ୱିନୀ ବୈଷ୍ଣବ । ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ପରେ ବିଜେଡି ଛାଡି ବିଜେପିରେ ସାମିଲ ହୋଇଥିବା ମମତା ମହନ୍ତ ଓ ସୁଜିତ କୁମାର ମଧ୍ୟ ରାଜ୍ୟସଭାର ସଦସ୍ୟ ହୋଇଛନ୍ତି ।
ଇଟିଭି ଭାରତ, ଭୁବନେଶ୍ବର
