ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ପ୍ରକୃତି ଆମକୁ ଅନେକ ଅଦ୍ଭୁତ ଜିନିଷ ଦେଇଛି, ଯାହା ମାନବ ଜୀବନ ପାଇଁ ଏକ ଆଶୀର୍ବାଦ ଅଟେ । ଆମ ଚାରିପାଖରେ ଏହିପରି ଅନେକ ଛୋଟ ଗଛ ଏବଂ ଉଦ୍ଭିଦ ମିଳିଥାଏ ଯାହା ଅନେକ ରୋଗ ପାଇଁ ଔଷଧ । କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ଅଭାବରୁ, ବର୍ତ୍ତମାନ ତାଙ୍କର ଅସ୍ତିତ୍ୱ ଲୋପ ପାଇବାକୁ ବସିଲାଣି । ଲୋକମାନେ ସେହି ଉଦ୍ଭିଦକୁ କୌଣସି କାମରେ ବ୍ୟବହାର ନକରି ଫିଙ୍ଗି ଦିଅନ୍ତି । ଆଜି ଆମେ ଏପରି ଗୋଟିଏ କଣ୍ଟା ଉଦ୍ଭିଦ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ଦେବାକୁ ଯାଉଛୁ, ଯଦି ଆପଣ ଏହାକୁ ସ୍ପର୍ଶ କରନ୍ତି, ଏହା ସମ୍ଭବ ଯେ ଏହାର ପତ୍ରର କଣ୍ଟା ଆପଣଙ୍କ ହାତରେ ଲାଗିଯିବ, କିନ୍ତୁ ଆୟୁର୍ବେଦ ଅନୁଯାୟୀ ଏହି ଉଦ୍ଭିଦର ବିଶେଷ ମହତ୍ୱ ରହିଛି । 'ସତ୍ୟାନାଶୀ' ଭାବେ ଜଣାଶୁଣା ଏହି କଣ୍ଟା ଜାତୀୟ ଉଦ୍ଭିଦର ୫ଟି ଜିନିଷ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।
ସତ୍ୟାନାଶୀ କ’ଣ ?
କୁହାଯାଏ ଯେ ନାମ ଯେପରି, କାମ ସେହିପରି ଅଟେ । କିନ୍ତୁ ଏହି ଉଦ୍ଭିଦର ନାମ ସତ୍ୟାନାଶୀ କିନ୍ତୁ ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟ ଏହାର ନାମର ବିପରୀତ ଅଟେ । ସତ୍ୟାନାଶୀ ଉଦ୍ଭିଦ କଣ୍ଟାଯୁକ୍ତ ଅଟେ । ଏହା ଦେଢରୁ ଦୁଇ ଫୁଟ ଉଚ୍ଚ ଏବଂ ଯେକୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ଚାରା ପରି ବଢେ । ଏହାର ହଳଦିଆ ରଙ୍ଗର ଫୁଲ ଅଛି ଏବଂ ଏହାର ଶସ୍ୟ ସୋରିଷ ମଞ୍ଜି ପରି । ଯଦି ସ୍ଥାନୀୟ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଏ, ଏହା ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ବିଭିନ୍ନ ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା, ଏହା ଏକ ମେକ୍ସିକୋର ଉଦ୍ଭିଦ ଏବଂ ଆୟୁର୍ବେଦରେ ଏହାକୁ ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଇଛି । ଆୟୁର୍ବେଦ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ ଏହାର ୫ଟି ଜିନିଷ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ । ମୂଳ, ଫୁଲ, ପତ୍ର, ଶାଖା, ମଞ୍ଜି ଆୟୁର୍ବେଦରେ ଏହାର ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱ ରହିଛି ।
ଏହି ଉଦ୍ଭିଦ ଅନେକ ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା
ଶହଡୋଲ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏହା ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କଟିଲ୍ଲି, ସିଆଲ୍ କାଟା ଏବଂ ଉଜର କାଣ୍ଟା ନାମରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଇଂରାଜୀରେ ଏହା ପ୍ରିକ୍ଲି ପପି, ମେକ୍ସିକାନ୍ ପପି ଏବଂ ୟେଲୋ ଥିଷ୍ଟଲ୍ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା ହୋଇଥିବାବେଳେ ସଂସ୍କୃତରେ ଏହା କଟୁପର୍ନି ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା । ଏହାର ବଟାନିକାଲ୍ ନାମ ହେଉଛି ଅର୍ଜିମୋନ୍ ମେକ୍ସିକାନା ଏବଂ ଏହା ପୈପୈଭରେସି ପରିବାରର ଏକ ଉଦ୍ଭିଦ ।
ସତ୍ୟାନାଶୀର ଆୟୁର୍ବେଦିକ ଗୁରୁତ୍ୱ
ସତ୍ୟାନାଶୀ ଉଦ୍ଭିଦ ବିଷୟରେ ଆୟୁର୍ବେଦ ଡାକ୍ତର ଅଙ୍କିତ ନାମଦେବ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ଉଦ୍ଭିଦରେ ଔଷଧୀୟ ଗୁଣ ଭରପୁର ମାତ୍ରାରେ ରହିଛି ଏବଂ ଏହାର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ୫ଟି ଜିନିଷ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ । ଯେଉଁମାନେ ପରିସ୍ରା କରିବାରେ ବିଳମ୍ବରେ ହୁଏ ଏବଂ ଯେଉଁମାନଙ୍କର ଷ୍ଟୋନ ହୋଇଥାଏ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଉପଯୋଗୀ । ସତ୍ୟାନାଶୀ ଉଦ୍ଭିଦର ୧୦ ମିଲି ରସ ପିଇଲେ ଏହା ତୁରନ୍ତ ଦୂର ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଉପଶମ ମିଳିଥାଏ । ଏଥିସହ କ୍ଷତ ଧୋଇବା ପାଇଁ ଏହି ଉଦ୍ଭିଦ ରସକୁ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥାଏ । ଯାହା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଲାଭଦାୟକ ଅଟେ । ଚର୍ମ ରୋଗ, ଫୁଲା, କୁଣ୍ଡେଇ ଇତ୍ୟାଦି କପ ଏବଂ ଜ୍ୱର ଜଡିତ ସମସ୍ତ ରୋଗ ପାଇଁ ସତ୍ୟାନାଶି ରସ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରେ ।