ETV Bharat / state

विधानसभेचे कामकाज दिवसभरासाठी तहकूब, उद्या सकाळी ११ वाजता कामकाजाला होणार सुरुवात - MAHARASHTRA ASSEMBLY WINTER SESSION

देवेंद्र फडणवीस सरकारच्या मंत्रिमंडळाचा विस्तार पूर्ण झाल्यानंतर विधिमंडळाचे हिवाळी अधिवेशन आजपासून सुरू होत आहे. या अधिवेशनात पुरवणी मागण्यांसह नवीन विधेयक सादर केली जाणार आहेत.

Maharashtra Assembly winter session 2024
हिवाळी अधिवेशनाचा आज पहिला दिवस (Source- ETV Bharat)
author img

By ETV Bharat Marathi Team

Published : 2 hours ago

Updated : 20 minutes ago

मुंबई: हिवाळी अधिवेशन आजपासून 21 डिसेंबर दरम्यान नागपुरात होणार आहे. फडणवीस सरकारकडून हिवाळी अधिवेशनात 20 विधेयके मांडले जाण्याची शक्यता आहे. संख्याबळाअभावी महाविकास आघाडीला विरोधी पक्षनेतेपद मिळविणं कठीण आहे. या पार्श्वभूमीवर विधानसभेचे अध्यक्ष राहुल नार्वेकर काय निर्णय घेतात, हे पाहणं महत्त्वाचं ठणार आहे.

Live Updates

  • विधानसभेचे कामकाज दिवसभरासाठी तहकूब करण्यात आले. उद्या सकाळी ११ वाजता कामकाजाला सुरुवात होणार आहे.
  • राष्ट्रवादीचे प्रवक्ते तथा आमदार अमोल मिटकरी यांनी जयंत पाटील हे योग्यवेळी निर्णय घेतील, असा दावा केला. त्यांच्यासाठी मंत्रिपद राखीव ठेवल्याचंही त्यांनी सांगितलं.
  • विधानभवनाच्या पायऱ्यांवर विरोधकांनी 'ईव्हीएम हटाव'ची घोषणाबाजी केली आहे.

हिवाळी अधिवेशनाच्या पहिल्या दिवशी काय असेल कामकाज?

  1. विधानसभेच्या अधिवेशनात उर्वरित आर्थिक वर्षासाठी (मार्चपर्यंत) आवश्यक असणाऱ्या अतिरिक्त खर्चावर, सत्ताधारी- विरोधी पक्षांच्या विविध प्रस्तावांवर चर्चा करण्यासाठी 'पुरवणी मागणी' यावर चर्चा होणार आहे.
  2. राज्य सरकार विधानसभेत 6 पूर्णपणे नवीन विधेयके सादर करणार आहे. तर 14 अध्यादेश विधानसभेसमोर मांडले जाणार आहेत.
  3. महायुती आघाडीतील 39 नेत्यांनी रविवारी मंत्रिपदाची शपथ घेतली आहे. येत्या दोन दिवसांत मंत्र्यांना खातेवाटप केले जाणार असल्याची माहिती मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी रविवारी दिली.

52 वर्षात प्रथमच विरोक्षी पक्षनेतेपद नाही- गेल्या 52 वर्षात (1972 ते 2024) प्रथमच महाराष्ट्र विधानसभेत विरोधी पक्षनेता निवड होण्यासाठी विरोधी पक्षांकडं पुरेस संख्याबळ नाही. राज्य विधिमंडळ कायद्यानुसार विरोधी पक्षनेते पदाच्या निवडीसाठी सभागृहाच्या एकूण संख्याबळाच्या (288) 10 टक्के म्हणजे 29 एवढं संख्याबळ हवे असते. मात्र, महाविकास आघाडीतील काँग्रेस, शिवसेना (यूबीटी) आणि राष्ट्रवादी (एसपी) या तीनही पक्षांकडे प्रत्येकी आमदारांची संख्या 29 हून कमी आहे.

काय आहे विधानसभेचा नियम?: महाराष्ट्र विधानसभेचे माजी मुख्य सचिव डॉ. अनंत कळसे यांनी दिलेल्या माहितीनुसार लोकसभा असो वा राज्य विधानसभा, विरोधी पक्षनेतेपद मिळवण्यासाठी त्या पक्षाला 10% मिळणे आवश्यक आहे. त्याचा अर्थ 288 जागांपैकी 29 जागा मिळवणं आवश्यक आहे. विधानसभा निवडणुकीच्या निकालांनुसार, सर्वात मोठा विरोधी पक्ष - शिवसेनेकडं (UBT) फक्त 20 सदस्य आहेत. काँग्रेसकडे 16 आणि राष्ट्रवादी काँग्रेसकडे (एसपी) 10 आहेत. विरोधी पक्षनेतेपदासाठी पुरेसे संख्याबळ नसल्याची परिस्थिती यापूर्वीदेखील विरोधी पक्षांवर ओढवली आहे.

संख्याबळ नसताना यापूर्वी देण्यात आले होते विरोधी पक्षनेतेपद

  • कृष्णराव धुळप यांनी 1962 ते 1972 या काळात विरोधी पक्षनेते म्हणून काम केले. 1962, 1967 आणि 1972 या तीन टर्ममध्ये कोणत्याही एका पक्षाकडे 10 टक्के सदस्य असण्याचा पात्रता निकष नव्हता. 1962 मध्ये काँग्रेसनं 264 पैकी 215 जागा जिंकल्या होत्या. शेतकरी आणि कामगार पक्ष 15 जागांसह दुसऱ्या क्रमांकाचा पक्ष होता. शेतकरी कामगार पक्षाकडे 10 टक्के सदस्य नसतानाही कृष्णराव धुळप यांनी 1962 आणि 1967 मध्ये विरोधी पक्षनेते म्हणून काम केले.
  • 1972 मध्ये काँग्रेसने 222 जागा जिंकल्या होत्या. दुसऱ्या क्रमांकाचा पक्ष ठरलेल्या पीडब्ल्यूपीने 7 जागा जिंकल्या होत्या. असे असले तरी 1972 मध्ये दिनकर पाटील विरोधी पक्षनेते होते.
  • 1977 मध्ये शेकापचे नेते गणपतराव देशमुख यांनी विरोधी पक्षनेते म्हणून काम पाहिले.
विरोधी पक्षनेतेकार्यकाळपक्ष
उत्तमराव पाटील28 मार्च 197817 जुलै 1978जनता पक्ष
प्रभा रावफेब्रुवारी 197913 जुलै 1979काँग्रेस
प्रतिभा पाटील16 जुलै 1979फेब्रुवारी 1980 काँग्रेस
शरद पवार3 जुलै 19801 ऑगस्ट 1981भारतीय काँग्रेस (समाजवादी)
बबनराव ढाकणे17 डिसेंबर 198124 डिसेंबर 1092जनता पक्ष
दिनकर पाटील4 जुलै 1972जुलै 1977शेतकरी आणि कामगार पक्ष
शरद पवार15 डिसेंबर 198314 डिसेंबर 1986भारतीय काँग्रेस (समाजवादी)
निहाल अहमद14 डिसेंबर 198626 नोव्हेंबर 1987जनता पक्ष
दत्ता नारायण पाटील27 नोव्हेंबर 198722 डिसेंबर 1988 शेतकरी आणि कामगार पक्ष
मृणाल गोरे23 डिसेंबर 198819 ऑक्टोबर 1989जनता पक्ष
दत्ता नारायण पाटील20 ऑक्टोबर 19893 मार्च 1990 शेतकरी आणि कामगार पक्ष
मनोहर जोशी22 मार्च 199012 डिसेंबर 1991शिवसेना
गोपीनाथ मुंडे12 डिसेंबर 199114 मार्च 1995भाजपा
मधुकर पिचड25 मार्च 199515 जुलै 1999काँग्रेस
नारायण राणे22 ऑक्टोबर 199912 जुलै 2005शिवसेना
रामदास कदम1 ऑक्टोबर 20053 नोव्हेंबर 2009शिवसेना
एकनाथ खडसे11 नोव्हेंबर 20098 नोव्हेंबर 2014भाजपा
एकनाथ शिंदे12 नोव्हेंबर 20145 डिसेंबर 2014शिवसेना
राधाकृष्ण विखे पाटील23 डिसेंबर 20145 जून 2019काँग्रेस
विजय वडेट्टीवार24 जून 20199 नोव्हेंबर 2019काँग्रेस
देवेंद्र फडणवीस1 डिसेंबर 201929 जून 2022भाजपा
अजित पवार4 जुलै 20222 जुलै 2023राष्ट्रवादी
विजय वडेट्टीवार3 ऑगस्ट 202326 नोव्हेंबर 2024काँग्रेस

हेही वाचा-

  1. "विरोधी पक्षनेत्याबाबतचा निर्णय..."; राहुल नार्वेकरांनी स्पष्टच सांगितलं
  2. ठाकरेंच्या शिवसेनेचा विरोधी पक्षनेते पदावर दावा? विधिमंडळ सचिवांची घेतली भेट
  3. राज्याच्या इतिहासात पहिल्यांदाच विरोधी पक्षनेत्याविना चालणार सभागृह? जाणून घ्या कारण...

मुंबई: हिवाळी अधिवेशन आजपासून 21 डिसेंबर दरम्यान नागपुरात होणार आहे. फडणवीस सरकारकडून हिवाळी अधिवेशनात 20 विधेयके मांडले जाण्याची शक्यता आहे. संख्याबळाअभावी महाविकास आघाडीला विरोधी पक्षनेतेपद मिळविणं कठीण आहे. या पार्श्वभूमीवर विधानसभेचे अध्यक्ष राहुल नार्वेकर काय निर्णय घेतात, हे पाहणं महत्त्वाचं ठणार आहे.

Live Updates

  • विधानसभेचे कामकाज दिवसभरासाठी तहकूब करण्यात आले. उद्या सकाळी ११ वाजता कामकाजाला सुरुवात होणार आहे.
  • राष्ट्रवादीचे प्रवक्ते तथा आमदार अमोल मिटकरी यांनी जयंत पाटील हे योग्यवेळी निर्णय घेतील, असा दावा केला. त्यांच्यासाठी मंत्रिपद राखीव ठेवल्याचंही त्यांनी सांगितलं.
  • विधानभवनाच्या पायऱ्यांवर विरोधकांनी 'ईव्हीएम हटाव'ची घोषणाबाजी केली आहे.

हिवाळी अधिवेशनाच्या पहिल्या दिवशी काय असेल कामकाज?

  1. विधानसभेच्या अधिवेशनात उर्वरित आर्थिक वर्षासाठी (मार्चपर्यंत) आवश्यक असणाऱ्या अतिरिक्त खर्चावर, सत्ताधारी- विरोधी पक्षांच्या विविध प्रस्तावांवर चर्चा करण्यासाठी 'पुरवणी मागणी' यावर चर्चा होणार आहे.
  2. राज्य सरकार विधानसभेत 6 पूर्णपणे नवीन विधेयके सादर करणार आहे. तर 14 अध्यादेश विधानसभेसमोर मांडले जाणार आहेत.
  3. महायुती आघाडीतील 39 नेत्यांनी रविवारी मंत्रिपदाची शपथ घेतली आहे. येत्या दोन दिवसांत मंत्र्यांना खातेवाटप केले जाणार असल्याची माहिती मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी रविवारी दिली.

52 वर्षात प्रथमच विरोक्षी पक्षनेतेपद नाही- गेल्या 52 वर्षात (1972 ते 2024) प्रथमच महाराष्ट्र विधानसभेत विरोधी पक्षनेता निवड होण्यासाठी विरोधी पक्षांकडं पुरेस संख्याबळ नाही. राज्य विधिमंडळ कायद्यानुसार विरोधी पक्षनेते पदाच्या निवडीसाठी सभागृहाच्या एकूण संख्याबळाच्या (288) 10 टक्के म्हणजे 29 एवढं संख्याबळ हवे असते. मात्र, महाविकास आघाडीतील काँग्रेस, शिवसेना (यूबीटी) आणि राष्ट्रवादी (एसपी) या तीनही पक्षांकडे प्रत्येकी आमदारांची संख्या 29 हून कमी आहे.

काय आहे विधानसभेचा नियम?: महाराष्ट्र विधानसभेचे माजी मुख्य सचिव डॉ. अनंत कळसे यांनी दिलेल्या माहितीनुसार लोकसभा असो वा राज्य विधानसभा, विरोधी पक्षनेतेपद मिळवण्यासाठी त्या पक्षाला 10% मिळणे आवश्यक आहे. त्याचा अर्थ 288 जागांपैकी 29 जागा मिळवणं आवश्यक आहे. विधानसभा निवडणुकीच्या निकालांनुसार, सर्वात मोठा विरोधी पक्ष - शिवसेनेकडं (UBT) फक्त 20 सदस्य आहेत. काँग्रेसकडे 16 आणि राष्ट्रवादी काँग्रेसकडे (एसपी) 10 आहेत. विरोधी पक्षनेतेपदासाठी पुरेसे संख्याबळ नसल्याची परिस्थिती यापूर्वीदेखील विरोधी पक्षांवर ओढवली आहे.

संख्याबळ नसताना यापूर्वी देण्यात आले होते विरोधी पक्षनेतेपद

  • कृष्णराव धुळप यांनी 1962 ते 1972 या काळात विरोधी पक्षनेते म्हणून काम केले. 1962, 1967 आणि 1972 या तीन टर्ममध्ये कोणत्याही एका पक्षाकडे 10 टक्के सदस्य असण्याचा पात्रता निकष नव्हता. 1962 मध्ये काँग्रेसनं 264 पैकी 215 जागा जिंकल्या होत्या. शेतकरी आणि कामगार पक्ष 15 जागांसह दुसऱ्या क्रमांकाचा पक्ष होता. शेतकरी कामगार पक्षाकडे 10 टक्के सदस्य नसतानाही कृष्णराव धुळप यांनी 1962 आणि 1967 मध्ये विरोधी पक्षनेते म्हणून काम केले.
  • 1972 मध्ये काँग्रेसने 222 जागा जिंकल्या होत्या. दुसऱ्या क्रमांकाचा पक्ष ठरलेल्या पीडब्ल्यूपीने 7 जागा जिंकल्या होत्या. असे असले तरी 1972 मध्ये दिनकर पाटील विरोधी पक्षनेते होते.
  • 1977 मध्ये शेकापचे नेते गणपतराव देशमुख यांनी विरोधी पक्षनेते म्हणून काम पाहिले.
विरोधी पक्षनेतेकार्यकाळपक्ष
उत्तमराव पाटील28 मार्च 197817 जुलै 1978जनता पक्ष
प्रभा रावफेब्रुवारी 197913 जुलै 1979काँग्रेस
प्रतिभा पाटील16 जुलै 1979फेब्रुवारी 1980 काँग्रेस
शरद पवार3 जुलै 19801 ऑगस्ट 1981भारतीय काँग्रेस (समाजवादी)
बबनराव ढाकणे17 डिसेंबर 198124 डिसेंबर 1092जनता पक्ष
दिनकर पाटील4 जुलै 1972जुलै 1977शेतकरी आणि कामगार पक्ष
शरद पवार15 डिसेंबर 198314 डिसेंबर 1986भारतीय काँग्रेस (समाजवादी)
निहाल अहमद14 डिसेंबर 198626 नोव्हेंबर 1987जनता पक्ष
दत्ता नारायण पाटील27 नोव्हेंबर 198722 डिसेंबर 1988 शेतकरी आणि कामगार पक्ष
मृणाल गोरे23 डिसेंबर 198819 ऑक्टोबर 1989जनता पक्ष
दत्ता नारायण पाटील20 ऑक्टोबर 19893 मार्च 1990 शेतकरी आणि कामगार पक्ष
मनोहर जोशी22 मार्च 199012 डिसेंबर 1991शिवसेना
गोपीनाथ मुंडे12 डिसेंबर 199114 मार्च 1995भाजपा
मधुकर पिचड25 मार्च 199515 जुलै 1999काँग्रेस
नारायण राणे22 ऑक्टोबर 199912 जुलै 2005शिवसेना
रामदास कदम1 ऑक्टोबर 20053 नोव्हेंबर 2009शिवसेना
एकनाथ खडसे11 नोव्हेंबर 20098 नोव्हेंबर 2014भाजपा
एकनाथ शिंदे12 नोव्हेंबर 20145 डिसेंबर 2014शिवसेना
राधाकृष्ण विखे पाटील23 डिसेंबर 20145 जून 2019काँग्रेस
विजय वडेट्टीवार24 जून 20199 नोव्हेंबर 2019काँग्रेस
देवेंद्र फडणवीस1 डिसेंबर 201929 जून 2022भाजपा
अजित पवार4 जुलै 20222 जुलै 2023राष्ट्रवादी
विजय वडेट्टीवार3 ऑगस्ट 202326 नोव्हेंबर 2024काँग्रेस

हेही वाचा-

  1. "विरोधी पक्षनेत्याबाबतचा निर्णय..."; राहुल नार्वेकरांनी स्पष्टच सांगितलं
  2. ठाकरेंच्या शिवसेनेचा विरोधी पक्षनेते पदावर दावा? विधिमंडळ सचिवांची घेतली भेट
  3. राज्याच्या इतिहासात पहिल्यांदाच विरोधी पक्षनेत्याविना चालणार सभागृह? जाणून घ्या कारण...
Last Updated : 20 minutes ago
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.