पितृपक्षात मस्कऱ्या गणेशोत्सव; विदर्भात 237 वर्षांची ऐतिहासिक परंपरा, बंगालवरील विजयानंतर केली स्थापना, जाणून घ्या इतिहास आणि महत्व - Maskarya Ganesh Festival In Nagpur

Maskarya Ganesh Festival In Nagpur : समशेर बहाद्दर श्रीमंत राजे खंडोजी महाराज भोसले ऊर्फ चिमणाबापू यांनी वर्ष 1787 मध्ये बंगाल जिंकून आल्यानंतर 'मस्कऱ्या' ( हाडपक ) गणपतीची स्थापना केली. तेव्हापासून आतापर्यंत पितृपक्षात हाडपक्या गणपतीची स्थापना केली जाते.

नागपूर Maskarya Ganesh Festival In Nagpur : राज्यात गणेशोत्सव जरी आता संपला असला, तरी विदर्भात मात्र, पुढील काही दिवस हाडपक म्हणजेच 'मस्कऱ्या' गणपतीचा उत्सव साजरा केला जाणार आहे. लाडक्या गणरायाला निरोप दिल्यानंतर 'हाडपक' गणपतीची स्थापना केली जाते. महत्वाचं म्हणजे पितृपक्षात 'हाडपक्या' गणपतीची स्थापना केली जाते. पितृपक्षात जेव्हा शुभकार्य निषिद्ध मानलं जाते, त्यावेळी विदर्भातील 'हाडपक' गणेशोत्सव साजरा केला जातो. विदर्भात गेल्या 237 वर्षांपासून हाडपक गणेशोत्सव साजरी करण्याची परंपरा आहे. विदर्भात मस्कऱ्या गणपतीची परंपरा 237 वर्षे जुनी आहे. 'मस्कऱ्या' गणपतीची स्थापना ही समशेर बहाद्दर श्रीमंत राजे खंडोजी महाराज भोसले ऊर्फ चिमणाबापू यांनी वर्ष 1787 मध्ये केल्याचे ऐतिहासिक दाखले आढळतात.

मस्कऱ्या गणेशोत्सव (Reporter)

मस्कऱ्या गणेशोत्सवाचा इतिहास : इ स 1787 मध्ये श्रीमंत राजे खंडोजी महाराज भोसले (उर्फ चिमणाबापू) यांनी मस्कऱ्या (हडपक्या) या उत्सवाचं आयोजन केलं. या मागील थोडक्यात इतिहास असा, की शूर लढवय्ये सरकार समशेर बहाद्दूर श्रीमंत राजे खंडोजी महाराज भोसले (उर्फ चिमणाबापू) हे अन्याया विरोधात लढत असताना ते बंगालच्या स्वारीवर होते. बंगालवर विजय मिळवून परत येईस्तोवर कुळाचारी गणपतीचं विसर्जण झालं होतं. बंगालवर विजय मिळवण्याचा आनंद साजरा करण्याकरता 'मस्कऱ्या' (हडपक्या) गणपतीची स्थापना करुन त्यात विविध नकला लावण्या, खडी गम्मत या सारख्या कार्यक्रमाचं आयोजन करुन हा आनंदोत्सव सार्वजनिक स्वरूपात साजरा करण्यात आला.

237 वर्षांची ऐतिहासिक परंपरा : श्रीमंत राजे खंडोजी महाराजांनी पितृपक्षात 'मस्कऱ्या' (हडपक्या) गणपतीची चालु केलेली ही परंपरा आजपर्यंत कायम आहे. श्रीमंत राजे मुधोजी महाराज भोसले हे महाराजा ऑफ नागपूर ट्रस्टच्या व्यवस्थापनात हा उत्सव मोठया प्रमाणात साजरा करतात. या उत्सवास यावर्षी या उत्सवाला 237 वर्ष पूर्ण होत आहेत.

मस्कऱ्या गणेशोत्सव (Reporter)

मस्कऱ्या गणपतीची वैशिष्ट्ये : श्रीमंत राजे खंडोजी महाराजाच्या काळात या गणपतीची 12 हाताची, 21 फुटाची मूर्ती स्थापन केली जात होती. त्या अनुषंगानं तसीच मूर्ती 12 हाताची 5 फुटाची गणेशाची मूर्ती स्थापित केली जाणार आहे. या गणपतीचं विशेष महत्व म्हणजे हा नवसाला पावणारा गणपती आहे. आजही बऱ्याच भक्तांना याची प्रचिती होत आहे, असं भाविक सांगतात.

मस्कऱ्या गणेशोत्सव (Reporter)

हेही वाचा :