मुंबई - Rare Disease Day 2024 : दुर्मिळ रोग दिवस हा दुर्मिळ आजार आणि लोकांच्या जीवनावर होणाऱ्या परिणामांबद्दल जागरूकता निर्माण करण्यासाठी समर्पित वार्षिक जागतिक दिवस आहे. हा दिवस दरवर्षी २९ फेब्रुवारीला होतो. दरवर्षी, दुर्मिळ रोग दिन वैद्यकीय विज्ञानातील प्रगतीसाठी जागतिक प्रदर्शन म्हणून काम करतो. 2008 मध्ये पहिल्यांदा दुर्मिळ रोग दिन साजरा करण्यात आला. त्या काळात हा कार्यक्रम फक्त 18 देशांमध्ये साजरा केला जात होता. आज जगभरातील शंभरहून अधिक देश यात सहभागी होतात.
दुर्मिळ आजार म्हणजे काय?
जगभरात 30 कोटी (300 दशलक्ष) पेक्षा जास्त लोक दुर्मिळ आजारांनी ग्रस्त असल्याचे मानले जाते. पीडित लोकसंख्येच्या फक्त थोड्या टक्केवारीवर परिणाम करतात. दुर्मिळ आजारांकडे नेहमीच लक्ष वेधले जात नाही. यासोबतच हा आजार दुर्मिळ बनवणारी कारणे विचारात घेतली जात नाहीत. तो किती प्रचलित आहे - म्हणजे त्याच्यासोबत राहणाऱ्यांची संख्या. जागतिक आरोग्य संघटनेने परिभाषित केल्यानुसार, प्रति 100,000 पेक्षा कमी 65 लोकांवर याचा परिणाम होतो. दुर्मिळ आजार हा बहुधा अनुवांशिक असतो (७२ टक्के रोग अनुवांशिक असतात). इतर दुर्मिळ रोग संसर्ग किंवा ऍलर्जीचा परिणाम असू शकतात. काही कर्करोग हे दुर्मिळ आजार देखील आहेत. सुमारे 5 पैकी 1 कर्करोग दुर्मिळ आहेत.
जगात किती दुर्मिळ आजार आहेत?
एका अभ्यासानुसार, 6,172 अद्वितीय दुर्मिळ आजार आहेत. 69.9 टक्के (3,510 दुर्मिळ रोग) केवळ बालरोगात उद्भवतात. 11.9 टक्के (600 दुर्मिळ रोग) केवळ प्रौढांमध्ये सुरू होतात. 18.2 टक्के (908 दुर्मिळ रोग) बालरोग आणि प्रौढ दोन्ही गटांमध्ये उद्भवतात. जागतिक स्तरावर, दुर्मिळ आजार 3.5 टक्के ते 5.9 टक्के लोकसंख्येवर परिणाम करतात. याचा अर्थ जगात 263 दशलक्ष ते 446 दशलक्ष लोक दुर्मिळ आजाराने जगत आहेत. भारतात 72,611,605 लोक दुर्मिळ आजारांनी ग्रस्त आहेत.
हेही वाचा -
