मुंबई - Pink Full Moon 2024: चैत्र महिना हा हिंदू वर्षातील पहिला महिना खगोलय प्रदर्शनाचा अद्भूत अविष्काराचा प्रत्यय देणारा असतो. या महिन्यात येणारी पहिली आणि 2024 या वर्षातील चौथी पौर्णिमा अधिक चमकदार असते. या रात्रीला गुलाबी पौर्णिमा असंही म्हणतात. आज दिसणारा चंद्र वसंत ऋतूच्या आकाशात वेगळा दिसत असतो. या दिवशी गुलाबी चंद्राच्या साक्षीनं होणारा उल्का वर्षाव याचं विशेष सिंक्रोनाइझेशन आकाश प्रेमी आणि स्टारगेझर्ससाठीही पर्वणी असते.
आज चंद्र आकाशात पांढरा नसून गुलाबी दिसणार आहे. याला खगोलीय घटना देखील म्हणतात. आज संध्याकाळी ६.२५ पासून लोकांना सुंदर चंद्र पाहता येणार आहे. यंदाची चैत्र पौर्णिमा आजच साजरी होत आहे. आज हनुमान जयंतीही आहे. याबरोबरच आज पौर्णिमेचं व्रतही पाळण्यात येणार आहे. अशा परिस्थितीत गुलाबी चंद्रासारखे दर्शन हा दिवस आणखी खास बनवेल. आज संध्याकाळपासून 24 एप्रिलच्या पहाटे 5.18 वाजेपर्यंत लोकांना गुलाबी चंद्र पाहता येणार आहे.
गोरखपूर तारांगणचे खगोलशास्त्रज्ञ अमर पाल सिंह यांनी सांगितले की, ही खगोलीय घटना आहे. हे केवळ पौर्णिमेच्या दरम्यानच होते. या दिवशी चंद्र सामान्य दिवसांपेक्षा मोठा आणि तेजस्वी दिसतो. एप्रिलमध्ये येणारा पौर्णिमा आणि रात्री चंद्रप्रकाश पसरताना दिसतो त्याला गुलाबी चंद्र म्हणतात. याला स्प्राउट मून, एग मून, फिश मून, फशाय मून, फेस्टिव्हल मून, फुल पिंक मून, ब्रेकिंग आइस मून, बडिंग मून, अवकिंग मून इत्यादी नावांनी देखील ओळखले जाते.
गुलाबी चंद्र म्हणजे काय - अमर पाल सिंह यांनी सांगितले की, पिंक मून हे नाव मूळतः उत्तर अमेरिकेत राहणाऱ्या शेतकऱ्यांनी आणि विशेषत: 1930 च्या दशकात लहान आदिवासी समुदायांमध्ये राहणाऱ्या शेतकऱ्यांनी दिले होते. एप्रिलच्या या ऋतूमध्ये अमेरिकेच्या पूर्वेकडील आणि उत्तरेकडील भागांतील जंगलांमध्ये फुलोक्स सबुलाटा किंवा क्रीपिंग फ्लॉक्स आणि मॉस फ्लॉक्स किंवा मॉस पिंक नावाच्या वनस्पतींचे एक विशेष प्रकार उगवतात, ज्यांना आकर्षक गुलाबी रंग असतो. त्यांच्या नावावरून एप्रिलच्या चंद्राला गुलाबी चंद्र असे नाव देण्यात आले आहे.
म्हणूनच चंद्र बदललेल्या स्वरूपात दिसतो - खगोलशास्त्रज्ञ म्हणाले की, पृथ्वीच्या वातावरणात, ऊर्जा आणि इतर कारणांमुळे काही वेळा अतिशय सूक्ष्म धूलिकण आणि विविध प्रकारचे वायू उपस्थित असल्यामुळे चंद्र बदलतो. पृथ्वीवर पोहोचणाऱ्या प्रकाशाच्या प्रमाणातही ते हस्तक्षेप करतात. पृथ्वीवर येणारा प्रकाश या कणांशी आदळतो आणि त्यांच्या संबंधित तरंगलांबीनुसार विखुरला जातो. या काळात निळा रंग प्रथम विखुरलेला दिसतो. लाल रंग खूप लांब जातो. जेव्हा चंद्र पृथ्वीवरून दिसतो तेव्हा तो कधीकधी तपकिरी, हलका निळा, चांदीचा, सोनेरी, हलका पिवळा दिसतो आणि भ्रमामुळे तो सामान्यपेक्षा थोडा मोठाही दिसतो. खगोलशास्त्राच्या भाषेत याला रिले स्कॅटरिंग किंवा स्कॅटरिंग ऑफ लाईट असेही म्हणतात.
यामुळे चंद्र काहीसा बदललेला दिसतो. सामान्य रात्री जेव्हा आकाश निरभ्र असते, तेव्हा चंद्राचा वास्तविक रंग पांढरा आणि चमकदार असतो. यावेळी, आपण गुलाबी चंद्र (पौर्णिमा) 23 एप्रिल 2024 रोजी 23 एप्रिल 03:25 ते 24 एप्रिल 05:18 पर्यंत पाहू शकता. मात्र, दिवसा हे दृश्य स्पष्टपणे दिसणार नाही. संध्याकाळी 6.25 पासून हे दृश्य अप्रतिम असेल.
गुलाबी चंद्र कसा पाहावा - वीर बहादूर सिंह नक्षत्र शालाचे खगोलशास्त्रज्ञ अमर पाल सिंह यांनी सांगितले की, गुलाबी चंद्र पाहण्यासाठी कोणत्याही विशेष उपकरणांची आवश्यकता नाही. फक्त सामान्य डोळ्यांनी तुम्ही हा सुंदर चंद्रा पाहू शकाल. रात्रीच्या वेळी तुम्ही शूटिंग स्टार्स (उल्कापिंड) चा आनंद देखील घेऊ शकाल. एप्रिल महिन्यात होणारा उल्कावर्षाव लिरीड मिटिअर शॉवर म्हणून ओळखला जातो. गुलाबी चंद्र जवळून पाहण्याची इच्छा असलेले लोक तारांगणात स्थित नक्षत्रात देखील येऊ शकतात.
विशेष दिवशी घडत आहे योगायोग - ज्योतिषांच्या मते गुलाबी चंद्रावर पंचग्रही योग तयार होईल. मेष राशीत बुध आणि सूर्य यांच्या संयोगामुळे बुधादित्य योगही तयार होत आहे. या क्रमाने शनि मूळ त्रिकोण राशीत असेल. त्यामुळे शश राजयोग तयार होत आहे.
हेही वाचा -
