हैदराबाद : मूळव्याध ज्यात (गुदाशय आणि गुदद्वाराच्या) मध्ये किंवा तळाशी रक्तवाहिन्या सुजलेल्या असतात. मूळव्याध ही पुरुष आणि स्त्रियांमध्ये एक सामान्य स्थिती आहे जी जगभरातील मोठ्या संख्येनं लोकांना प्रभावित करते. जवळपास निम्म्या लोकांना 50 वर्षांच्या वयापर्यंत मूळव्याध दिसून येतो. तरीही या समस्येच्या नाजूक स्वरूपामुळं बरेच लोक उपचार घेण्यास किंवा त्यावर चर्चा करण्यास देखील कचरतात. जागरूकतेचा अभाव आणि मदत घेण्यास नकार दिल्यानं गंभीर समस्या आणि अनावश्यक त्रास होऊ शकतो. मूळव्याधशी संबंधित कलंक काढून टाकणं आणि लोकांना योग्य उपचार घेण्यास प्रोत्साहित करणं हे जागतिक मूळव्याध दिनाचं उद्दिष्ट आहे.
मूळव्याधची कारणं आणि लक्षणं : मूळव्याध म्हणजे गुदाशय आणि गुदद्वारातील फुगलेल्या नसा ज्यामुळं अस्वस्थता, वेदना आणि रक्तस्त्राव होऊ शकतो. यासह आतड्यांवरील ताण, गर्भधारणा, लठ्ठपणा आणि एक बैठी जीवनशैली अशा विविध कारणांमुळे हा आजार होऊ शकतो. मूळव्याधची सर्वात वारंवार दिसणारी लक्षणे आहेत:
- वेदना आणि अस्वस्थता
- रक्तस्त्राव
- खाज आणि चिडचिड
- तुमच्या गुदद्वाराभोवती वेदना, लालसरपणा आणि सूज
- सूज आणि जळजळ
- मल पास करण्यात अडचण
- श्लेष्मा स्त्राव
- अशक्तपणा
मूळव्याध साठी उपचार पर्याय : सुदैवाने, मूळव्याध साठी अनेक प्रभावी उपचार आणि आराम पर्याय उपलब्ध आहेत. यामध्ये ओव्हर-द-काउंटर क्रीम आणि मलम, सिट्झ बाथ आणि जीवनशैलीतील बदल यासारखे पर्याय आहेत. पुढील पर्यायावरही नजर टाका.
- हायड्रेटेड राहणे आणि भरपूर पाणी पिणे.
- मल मऊ करण्यासाठी आणि आतड्याची हालचाल सुलभ करण्यासाठी उच्च फायबरयुक्त आहार घेणे.
- नियमित शारीरिक हालचालींमुळे रक्ताभिसरण आणि आतड्याची हालचाल सुधारते.
- बराच वेळ बसणे टाळणे.
- टॉयलेट पेपरऐवजी ओलसर वाइप वापरणे आणि आतड्याची हालचाल झाल्यानंतर हळूवारपणे पुसणे ही चांगल्या स्वच्छता पद्धतींची उदाहरणे आहेत.
- औषधे: टॉपिकल लोशन आणि मलम, उदाहरणार्थ, आराम करण्यास मदत करू शकतात. मूळव्याधांशी संबंधित खाज सुटणे, दुखणे आणि सूज येणे. अस्वस्थता दूर करण्यासाठी, एसिटामिनोफेन किंवा इबुप्रोफेन सारखी वेदना औषधे दिली जाऊ शकतात.
- योग्य निदान आणि उपचारांसाठी डॉक्टरांचा सल्ला घेणे अत्यावश्यक आहे.
जागरुकता पसरवणं : जागतिक मूळव्याध दिनानिमित्त अनेक संस्था आणि आरोग्यसेवा व्यावसायिक शैक्षणिक माध्यमातून मूळव्याध बद्दल जनजागृती करण्यासाठी सहकार्य करतात. मोहिमा, मोफत चाचण्या आणि सोशल मीडिया प्रयत्न या प्रयत्नांचे उद्दिष्ट व्यक्तींना लवकर ओळखणं आणि उपचारांच्या गरजेबद्दल शिक्षित करणं, तसेच मूळव्याध होण्यापासून कसं टाळावं याबद्दल माहिती प्रदान करणं हे आहे. व्यक्ती मूळव्याधीबद्दल जागरूकता वाढवण्यासाठी आणि उत्कृष्ट आरोग्यास प्रोत्साहन देण्यासाठी कृती देखील करू शकतात. यामध्ये निरोगी आहार आणि जीवनशैलीचं पालन करणं, शारीरिकरित्या सक्रिय राहणं आणि काही लक्षणं आढळल्यास वैद्यकीय मदत घेणं यांचा समावेश आहे. जागतिक मूळव्याध दिनाविषयी संदेश देण्यासाठी आणि इतरांना सहभागी होण्यासाठी आणि त्यांच्या आरोग्याला प्राधान्य देण्यासाठी सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मचा वापर करू शकतो. जागतिक मूळव्याध दिन हे एक स्मरणपत्र आहे की मूळव्याध हा एक सामान्य आणि उपचार करण्यायोग्य आजार आहे ज्याकडे दुर्लक्ष किंवा उपहास केला जाऊ नये.
हेही वाचा :