हैद्राबाद : स्वादुपिंडाचा कर्करोग हा एक प्राणघातक कर्करोग आहे. (जागतिक स्वादुपिंडाचा कर्करोग दिवस 2022) या ( World Pancreatic Cancer Day 2022 ) प्राणघातक आजारामुळे दरवर्षी लाखो लोकांचा मृत्यू ( Why We Celebrating World Pancreatic Cancer Day ) होतो. त्यामुले 17 नोव्हेंबर रोजी जागतिक स्वादुपिंडाचा कर्करोग दिवस ( Significance of Pancreatic Cancer Day ) जगभरात साजरा केला जातो. या आजाराबाबत जनजागृती करणे आणि मानवी समाजाला ( Cancer of the Pancreas ) या प्राणघातक आजाराबाबत प्रबोधन ( Learn what Pancreatic Cancer is ) करणे हा या दिवसाचा उद्देश ( 17 November The purpose of This Day ) आहे.
युनायटेड स्टेट्सच्या अहवालानुसार : हे लक्षात घेण्यासारखे आहे की, दरवर्षी यामुळे मानवी समाजाचे मोठे नुकसान होते. आकडेवारीनुसार, एकट्या युनायटेड स्टेट्समध्ये दरवर्षी सुमारे 55,000 लोक स्वादुपिंडाच्या कर्करोगाने मरतात. सर्वात वाईट गोष्ट म्हणजे, या 45,000 लोकांपैकी लाखो लोकांना अनेक प्रयत्नांनंतरही डॉक्टरांना वाचवता आले नाही. आकडेवारी दर्शवते की, स्वादुपिंडाच्या कर्करोगाचे निदान झालेले केवळ 8 टक्के लोक पाच वर्षे जगतात.
प्रारंभिक अवस्थेतील स्वादुपिंडाचा कर्करोग शस्त्रक्रियेने बरा होतो : दुसरीकडे, ज्या लोकांच्या स्वादुपिंडाचा कर्करोग प्रारंभिक अवस्थेत आढळून येतो त्यांना शस्त्रक्रियेने बरे करता येते. या आजारावर शस्त्रक्रिया हा एकमेव उपचार आहे. जगण्याची शक्यता खूपच कमी असली तरी, तज्ञ सुधारण्याच्या आशेने सर्वतोपरी प्रयत्न करतात. 1761 मध्ये, जिओव्हानी बॉटिस्टा मार्गिनी यांना प्रथम स्वादुपिंडाचा कर्करोग सापडला.
• 1858 मध्ये, जेकब जे. मेंडिस डी कोस्टा यांना स्वादुपिंडाचा कर्करोग सापडला.
• 1960 च्या दशकात, स्वादुपिंडाचा कर्करोग हे कर्करोगाच्या मृत्यूचे चौथे प्रमुख कारण होते.
• 2000 पासून जागतिक स्वादुपिंडाचा कर्करोग दिवस स्वादुपिंडाच्या कर्करोगाविषयी जागरुकता वाढवण्यासाठी आणि ग्रस्तांना मदत करण्यासाठी, त्यांचे निरीक्षण केले जाते.
जागतिक स्वादुपिंडाचा कर्करोग दिवस दरवर्षी नोव्हेंबरच्या तिसऱ्या गुरुवारी साजरा केला जातो (आम्ही जागतिक स्वादुपिंडाचा कर्करोग दिवस का साजरा करतो). स्वादुपिंडाचा कर्करोग दरवर्षी 45,000 लोकांचा मृत्यू होतो. भारतात स्वादुपिंडाच्या कर्करोगाचे प्रमाण कमी आहे, परंतु बहुतेक स्वादुपिंडाच्या कर्करोगाचे निदान चौथ्या टप्प्यावर केले जाते, जेव्हा कर्करोग आधीच संपूर्ण शरीरात आणि इतर अवयवांमध्ये, सामान्यतः यकृत किंवा फुफ्फुसांमध्ये पसरलेला असतो.
स्वादुपिंडाचा कर्करोग म्हणजे काय ते जाणून घ्या : पानपा क्रिएटिक कॅन्सर हा एक अतिशय गंभीर आजार आहे (स्वादुपिंडाचा कर्करोग दिनाचे महत्त्व). हे वयापेक्षा जास्त लोकांमध्ये अधिक सामान्य आहे जसजसे आपण वय वाढतो तसतसे आपल्या डीएनएमध्ये कर्करोग निर्माण करणारे बदल होतात. त्यामुळेच 60 वर्षे किंवा त्यापेक्षा जास्त वयाच्या लोकांना स्वादुपिंडाचा कर्करोग होण्याचा धोका वाढतो. या कर्करोगाच्या प्रारंभाचे सरासरी वय 72 वर्षे आहे. स्वादुपिंडाचा कर्करोग महिलांपेक्षा पुरुषांमध्ये अधिक सामान्य आहे. धूम्रपान करणाऱ्या पुरुषांना हा कर्करोग होण्याचा सर्वाधिक धोका असतो. जे लोक लाल मांस आणि चरबीयुक्त पदार्थ खातात त्यांना स्वादुपिंडाचा कर्करोग होण्याची शक्यता जास्त असते.
स्वादुपिंडाचा कर्करोग जोखीम घटक :
• आनुवंशिक घटक
• धूम्रपान
• लठ्ठपणा
• डीडीटी, डीडीडी आणि इथिलीन यांसारख्या विशिष्ट कीटकनाशके आणि रसायनांचा दररोज संपर्क
• स्वादुपिंडाच्या कर्करोगाची लक्षणे :
• वजन कमी होणे, ओटीपोटात किंवा पाठदुखी
• असामान्य अशक्तपणा
• फिकट तपकिरी लघवी, पाय व पाय सुजणे, मूर्च्छा येणे
• गोंधळाची लक्षणे किंवा जलद हृदयाचा ठोका
• पाचन समस्या किंवा जुनाट अतिसार किंवा बद्धकोष्ठता
• काहीही गिळण्यास त्रास होणे
• अस्वस्थ वाटणे किंवा मळमळ होणे
• थंडी वाजून ताप येणे
• रक्ताच्या उलट्या होणे, भूक न लागणे
• यकृताचा दाह
स्वादुपिंडाच्या कर्करोगाचे दोन प्रकार आहेत : स्वादुपिंडात अशा ग्रंथी असतात ज्या शरीरासाठी स्वादुपिंडाचा रस, स्वादुपिंडाचा रस, इन्सुलिन तयार करतात. कर्करोगाच्या स्वादुपिंडाचे एक्सोक्राइन आणि अंतःस्रावी भाग एक्सोक्राइन कर्करोग स्वादुपिंड किंवा टिक ग्रंथीच्या आत होतो. तर अंतःस्रावी कर्करोग हा हार्मोन्स तयार करणार्‍या शरीराच्या भागात होतो. सुरुवातीला, या कर्करोगाचे निदान करणे कठीण आहे कारण त्याची सुरुवातीची लक्षणे इतर सामान्य आजारांसारखीच असतात. रुग्ण आणि डॉक्टर दोघांनीही याची जाणीव ठेवली पाहिजे.
स्वादुपिंडाचा कर्करोग हा अत्यंत गंभीर आजार : डॉक्टरांनी सुचविलेल्या वेळेवर उपचार केल्यास रुग्णाचे प्राण वाचू शकतात. तुम्ही बायोप्सी, सीटी स्कॅनिंग, रक्त चाचण्या, अल्ट्रासाऊंड किंवा एमआरआय द्वारे या कर्करोगाचे निदान करू शकता. जास्त सिगारेट ओढल्याने स्वादुपिंडाच्या कर्करोगाचा धोका वाढतो. याव्यतिरिक्त, जे लोक जास्त धूम्रपान करतात त्यांना स्वादुपिंडाच्या कर्करोगाचा धोका वाढतो. हा आजार आनुवंशिकही आहे. लठ्ठपणाचाही धोका असतो.
तुम्ही जास्त लाल मांस का खाऊ नये याची अनेक कारणे आहेत : स्वादुपिंडाचा कर्करोग हा लाल मांस आणि चरबीयुक्त पदार्थांच्या अतिसेवनामुळे होतो. हा आजार टाळायचा असेल तर आहारात लाल मांस कमी खावे. लाल मांस आणि चरबीयुक्त पदार्थ माफक प्रमाणात खा. या प्रकारच्या पदार्थांऐवजी, आपल्या आहारात अधिक फळे आणि भाज्या खा. केवळ सामान्य लोकच नाही तर देशातील मोठे सेलिब्रिटी आणि राजकारणी देखील या आजाराचे बळी आहेत. बॉलिवूड दिग्दर्शक राकेश रोशनपासून ते अभिनेता इरफान खानपर्यंत त्यांनाही या आजाराने ग्रासले आहे. माजी संरक्षण मंत्री आणि गोव्याचे मुख्यमंत्री मनोहर पर्रीकर यांचेही कर्करोगाने निधन झाले.
