ETV Bharat / sukhibhava

Risk of Overdose : निर्धारित एंटिडप्रेसेंट्ससह काही ओपिओइड्स घेतल्याने ओव्हरडोजचा धोका वाढतो : अभ्यास

author img

By

Published : Jul 30, 2022, 5:25 PM IST

एका नवीन अभ्यासात असे आढळून आले आहे की विशिष्ट ओपिओइड्स ( opioids ), दुरुपयोगी एक सामान्य औषध, अँटी-डिप्रेसंट्ससह घेतल्याने ओव्हरडोजचा धोका वाढतो.

Risk of Overdose
Risk of Overdose

माझ्या सहकाऱ्यांनी आणि मी प्रकाशित केलेल्या अभ्यासानुसार, विशिष्ट निवडक सेरोटोनिन रीअपटेक इनहिबिटर ( Selective Serotonin Reuptake Inhibitors ) बरोबरच ऑक्सीकोडोन घेतल्यास, सामान्यत: विहित श्रेणीतील एंटिडप्रेसस, ओपिओइड ओव्हरडोजचा धोका वाढवू शकतो. शस्त्रक्रियेनंतर मध्यम ते तीव्र वेदना आणि जखम किंवा कर्करोग यांसारख्या विशिष्ट परिस्थितींवर उपचार करण्यासाठी डॉक्टर ओपिओइड ऑक्सीकोडोन लिहून देतात. ओपिओइड्स देखील गैरवर्तनाचे एक सामान्य औषध आहे.

यूएस मध्ये, 2019 मध्ये ड्रग्जच्या ओव्हरडोजमुळे झालेल्या मृत्यूंपैकी 70 टक्क्यांहून अधिक मृत्यू ओपिओइडचा समावेश आहे. उदासीनता असलेल्या अनेक रुग्णांना दीर्घकाळापर्यंत वेदना होत असल्याने, ओपिओइड्स अनेकदा एसएसआरआय सारख्या अँटीडिप्रेसससह सह-विहित केले जातात. पूर्वीच्या संशोधनात असे दिसून आले आहे की काही SSRIs, जसे की फ्लुओक्सेटिन (प्रोझॅक किंवा सराफेम) आणि पॅरोक्सेटीन ( Paxil, Pexeva or Brisdelle ), ऑक्सिकोडोनसह शरीरातील औषधांच्या योग्य विघटनासाठी महत्त्वाच्या यकृत एंझाइमांना जोरदारपणे प्रतिबंधित करू शकतात. परिणामी रक्तातील ऑक्सिकोडोनची एकाग्रता वाढल्याने अपघाती प्रमाणा बाहेर येऊ शकते.

वेगवेगळ्या प्रकारचे SSRIs ऑक्सिकोडोनच्या ओव्हरडोजच्या रुग्णाच्या जोखमीवर परिणाम करू शकतात की नाही हे पाहण्यासाठी, मी आणि माझ्या सहकाऱ्यांनी तीन मोठ्या यूएस आरोग्य विमा दाव्यांच्या डेटाबेसमधील डेटाचे परीक्षण केले. आम्ही 2000 आणि 2020 दरम्यान SSRIs वापरताना ऑक्सीकोडोन घेण्यास सुरुवात केलेल्या 2 दशलक्षाहून अधिक प्रौढांचा समावेश केला. गटाचे सरासरी वय सुमारे 50 होते आणि 72 टक्क्यांहून थोडे अधिक महिला होत्या. 30 टक्क्यांपेक्षा किंचित जास्त SSRIs पॅरोक्सेटीन आणि फ्लूओक्सेटिन घेत होते. आम्हाला आढळले की पॅरोक्सेटीन किंवा फ्लूओक्सेटिन घेणार्‍या रूग्णांना इतर एसएसआरआय वापरणार्‍यांपेक्षा ऑक्सिकोडोन ओव्हरडोजचा धोका 23 टक्के जास्त असतो.

तीव्र वेदना असलेल्या सुमारे 30 टक्के रूग्णांना ओपिओइड्स घेताना औषधांच्या प्रतिकूल संवादाचा अनुभव येतो. इतर प्रकारची औषधे प्रमाणा बाहेर आणि इतर हानिकारक परस्परसंवादाचा धोका वाढवतात. यात सामान्यतः वेदनांवर उपचार करण्यासाठी वापरले जाणारे काही स्नायू शिथिल करणारे, सामान्यतः चिंता किंवा खराब झोपेवर उपचार करण्यासाठी वापरल्या जाणार्‍या बेंझोडायझेपाइन्स आणि सामान्यतः स्किझोफ्रेनिया किंवा द्विध्रुवीय विकारांवर उपचार करण्यासाठी वापरल्या जाणार्‍या काही अँटीसायकोटिक्स यांचा समावेश होतो.

त्याचप्रमाणे, 2019 मध्ये, अन्न आणि औषध प्रशासनाने ( Food and Drug Administration ) औषध उत्पादकांना गॅबापेंटिनॉइड्स, सामान्यतः एपिलेप्सी आणि वेदनांवर उपचार करण्यासाठी वापरल्या जाणार्‍या औषधांचा एक वर्ग, तसेच ओपिओइड्स आणि मध्यवर्ती मज्जासंस्थेला उदास करणारी इतर औषधे वापरण्याबाबत नवीन चेतावणी समाविष्ट करणे आवश्यक होते. हा आदेश धोकादायकरीत्या कमी श्वासोच्छ्वास दराच्या वाढीव जोखमीमुळे होता, ज्यामुळे ही औषधे एकत्र घेतल्यास ओव्हरडोज आणि मृत्यू होऊ शकतो. आमच्या अभ्यासाचे निष्कर्ष सर्वात सामान्यपणे वापरल्या जाणार्‍या अँटीडिप्रेसंट्समुळे ओपिओइड ओव्हरडोज कसे होऊ शकतात याबद्दल अंतर्दृष्टी प्रदान करते. इतर औषधे ओपिओइड्सशी कशी संवाद साधतात याचा पुढील तपास डॉक्टर आणि रुग्णांना एकाच वेळी कोणती औषधे घेणे सुरक्षित आहे. हे अधिक चांगल्या प्रकारे समजून घेण्यास मदत करू शकते. (इस्माईल युनुसा, क्लिनिकल फार्मसी आणि परिणाम विज्ञान, युनिव्हर्सिटी ऑफ साउथ कॅरोलिना-दक्षिण कॅरोलिनाचे सहाय्यक प्राध्यापक; संभाषणात दिल्याप्रमाणे)

हेही वाचा - Ultra-Processed foods : अधिक प्रक्रिया केलेले पदार्थ खाल्ल्याने स्मृतिभ्रंश होण्याचा धोका वाढतो - अभ्यास

माझ्या सहकाऱ्यांनी आणि मी प्रकाशित केलेल्या अभ्यासानुसार, विशिष्ट निवडक सेरोटोनिन रीअपटेक इनहिबिटर ( Selective Serotonin Reuptake Inhibitors ) बरोबरच ऑक्सीकोडोन घेतल्यास, सामान्यत: विहित श्रेणीतील एंटिडप्रेसस, ओपिओइड ओव्हरडोजचा धोका वाढवू शकतो. शस्त्रक्रियेनंतर मध्यम ते तीव्र वेदना आणि जखम किंवा कर्करोग यांसारख्या विशिष्ट परिस्थितींवर उपचार करण्यासाठी डॉक्टर ओपिओइड ऑक्सीकोडोन लिहून देतात. ओपिओइड्स देखील गैरवर्तनाचे एक सामान्य औषध आहे.

यूएस मध्ये, 2019 मध्ये ड्रग्जच्या ओव्हरडोजमुळे झालेल्या मृत्यूंपैकी 70 टक्क्यांहून अधिक मृत्यू ओपिओइडचा समावेश आहे. उदासीनता असलेल्या अनेक रुग्णांना दीर्घकाळापर्यंत वेदना होत असल्याने, ओपिओइड्स अनेकदा एसएसआरआय सारख्या अँटीडिप्रेसससह सह-विहित केले जातात. पूर्वीच्या संशोधनात असे दिसून आले आहे की काही SSRIs, जसे की फ्लुओक्सेटिन (प्रोझॅक किंवा सराफेम) आणि पॅरोक्सेटीन ( Paxil, Pexeva or Brisdelle ), ऑक्सिकोडोनसह शरीरातील औषधांच्या योग्य विघटनासाठी महत्त्वाच्या यकृत एंझाइमांना जोरदारपणे प्रतिबंधित करू शकतात. परिणामी रक्तातील ऑक्सिकोडोनची एकाग्रता वाढल्याने अपघाती प्रमाणा बाहेर येऊ शकते.

वेगवेगळ्या प्रकारचे SSRIs ऑक्सिकोडोनच्या ओव्हरडोजच्या रुग्णाच्या जोखमीवर परिणाम करू शकतात की नाही हे पाहण्यासाठी, मी आणि माझ्या सहकाऱ्यांनी तीन मोठ्या यूएस आरोग्य विमा दाव्यांच्या डेटाबेसमधील डेटाचे परीक्षण केले. आम्ही 2000 आणि 2020 दरम्यान SSRIs वापरताना ऑक्सीकोडोन घेण्यास सुरुवात केलेल्या 2 दशलक्षाहून अधिक प्रौढांचा समावेश केला. गटाचे सरासरी वय सुमारे 50 होते आणि 72 टक्क्यांहून थोडे अधिक महिला होत्या. 30 टक्क्यांपेक्षा किंचित जास्त SSRIs पॅरोक्सेटीन आणि फ्लूओक्सेटिन घेत होते. आम्हाला आढळले की पॅरोक्सेटीन किंवा फ्लूओक्सेटिन घेणार्‍या रूग्णांना इतर एसएसआरआय वापरणार्‍यांपेक्षा ऑक्सिकोडोन ओव्हरडोजचा धोका 23 टक्के जास्त असतो.

तीव्र वेदना असलेल्या सुमारे 30 टक्के रूग्णांना ओपिओइड्स घेताना औषधांच्या प्रतिकूल संवादाचा अनुभव येतो. इतर प्रकारची औषधे प्रमाणा बाहेर आणि इतर हानिकारक परस्परसंवादाचा धोका वाढवतात. यात सामान्यतः वेदनांवर उपचार करण्यासाठी वापरले जाणारे काही स्नायू शिथिल करणारे, सामान्यतः चिंता किंवा खराब झोपेवर उपचार करण्यासाठी वापरल्या जाणार्‍या बेंझोडायझेपाइन्स आणि सामान्यतः स्किझोफ्रेनिया किंवा द्विध्रुवीय विकारांवर उपचार करण्यासाठी वापरल्या जाणार्‍या काही अँटीसायकोटिक्स यांचा समावेश होतो.

त्याचप्रमाणे, 2019 मध्ये, अन्न आणि औषध प्रशासनाने ( Food and Drug Administration ) औषध उत्पादकांना गॅबापेंटिनॉइड्स, सामान्यतः एपिलेप्सी आणि वेदनांवर उपचार करण्यासाठी वापरल्या जाणार्‍या औषधांचा एक वर्ग, तसेच ओपिओइड्स आणि मध्यवर्ती मज्जासंस्थेला उदास करणारी इतर औषधे वापरण्याबाबत नवीन चेतावणी समाविष्ट करणे आवश्यक होते. हा आदेश धोकादायकरीत्या कमी श्वासोच्छ्वास दराच्या वाढीव जोखमीमुळे होता, ज्यामुळे ही औषधे एकत्र घेतल्यास ओव्हरडोज आणि मृत्यू होऊ शकतो. आमच्या अभ्यासाचे निष्कर्ष सर्वात सामान्यपणे वापरल्या जाणार्‍या अँटीडिप्रेसंट्समुळे ओपिओइड ओव्हरडोज कसे होऊ शकतात याबद्दल अंतर्दृष्टी प्रदान करते. इतर औषधे ओपिओइड्सशी कशी संवाद साधतात याचा पुढील तपास डॉक्टर आणि रुग्णांना एकाच वेळी कोणती औषधे घेणे सुरक्षित आहे. हे अधिक चांगल्या प्रकारे समजून घेण्यास मदत करू शकते. (इस्माईल युनुसा, क्लिनिकल फार्मसी आणि परिणाम विज्ञान, युनिव्हर्सिटी ऑफ साउथ कॅरोलिना-दक्षिण कॅरोलिनाचे सहाय्यक प्राध्यापक; संभाषणात दिल्याप्रमाणे)

हेही वाचा - Ultra-Processed foods : अधिक प्रक्रिया केलेले पदार्थ खाल्ल्याने स्मृतिभ्रंश होण्याचा धोका वाढतो - अभ्यास

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.