ETV Bharat / sukhibhava

Daytime sleepiness : दिवसा जास्त झोप येण्यावर शोधले इष्टतम उपचार... - डेना झेराटकर आणि टायलर पित्रे

हायपरसोमनिया ही झोपेशी संबंधित समस्या आहे. ज्यामध्ये (संबंधित) व्यक्ती दिवसा खूप झोपते. त्याला ईडीएस असेही म्हणतात. या समस्येने ग्रस्त व्यक्ती सामान्य व्यक्तीपेक्षा जास्त झोपते आणि दैनंदिन कामात व्यत्यय आणते. अलिकडेच संशोधकांना अडथळा आणणारा स्लीप एपनिया असलेल्या लोकांमध्ये दिवसा जास्त झोप येण्यासाठी इष्टतम उपचार शोधण्यात आले आहेत.

Daytime sleepiness
दिवसा जास्त झोप येण्यावर शोधले इष्टतम उपचार
author img

By

Published : May 10, 2023, 2:22 PM IST

हॅमिल्टन : मॅकमास्टर युनिव्हर्सिटीच्या डेना झेराटकर आणि टायलर पित्रे यांना असे आढळून आले आहे की ऑब्स्ट्रक्टिव्ह स्लीप एपनिया (OSA) असलेल्या व्यक्तींमध्ये दिवसा जास्त झोपेसाठी (EDS) हे औषध solriamfetol सर्वात प्रभावी उपचार आहे. पॉझिटिव्ह एअरवे प्रेशर (पीएपी) मास्क, जो झोपेच्या वेळी फुफ्फुसाच्या वायुमार्गाची देखभाल करण्यासाठी संकुचित हवा वापरतो, ही OSA साठी प्राथमिक थेरपी आहे. OSA असलेल्या काही रूग्णांना तरीही EDS आहे. त्यांना थकवा विरोधी औषधाचा फायदा होऊ शकतो. झेराटकर आणि पित्रे यांनी त्यांचे निष्कर्ष एनल्स ऑफ इंटरनल मेडिसिनमध्ये प्रकाशित केले.

बर्‍याच लोकांमध्ये लक्षणे दिसून येतात : ओएसए असलेल्या लोकांनी सर्वात महत्वाची गोष्ट जी केली पाहिजे ती म्हणजे त्यांचे पीएपी मशीन वापरणे, परंतु जर त्यांना झोप येत असेल तर औषधांच्या स्वरूपात पर्याय आहेत ज्यामुळे त्यांचा थकवा कमी होऊ शकतो, असे प्रथम लेखक टायलर पित्रे, अंतर्गत औषधाचे निवासी चिकित्सक म्हणाले. मॅकमास्टर युनिव्हर्सिटीमध्ये आणि टोरोंटो विद्यापीठात इनकमिंग रेस्पिरोलॉजी फेलो. उत्तर अमेरिकेतील पंधरा ते 30 टक्के लोकांना OSA चे निदान झाले आहे आणि इतर अनेकांना निदान न झाल्यामुळे त्याचे प्रमाण खूप जास्त असू शकते. बर्‍याच लोकांमध्ये लक्षणे दिसून येतात कारण ही स्थिती लठ्ठपणाशी संबंधित आहे, ज्यामुळे मोठ्या आणि वाढत्या संख्येवर परिणाम होतो. कॅनडा, युनायटेड स्टेट्स आणि इतर उच्च-उत्पन्न देशांतील लोक, असे टायलर पित्रे म्हणाले.

अनेकांना EDSचा धोका : अशा रूग्णांमध्ये, अनेकांना EDS असेल, ज्यामुळे त्यांच्या जीवनाच्या गुणवत्तेवर परिणाम होतो, ते कमी उत्पादक बनतात आणि त्यांना इतर मानसिक समस्यांचा धोका देखील असतो. ही परिस्थिती सुधारणे हे डॉक्टरांसाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे. पित्रे म्हणाले की OSA जागतिक स्तरावर जवळपास एक अब्ज लोकांना प्रभावित करते आणि त्यापैकी अनेकांना EDS चा धोका असतो. झेराटकर आणि पित्रे यांनी 3,085 लोकांचा समावेश असलेल्या थकवाविरोधी औषधांच्या 14 क्लिनिकल चाचण्यांचे पद्धतशीर पुनरावलोकन करून, तसेच विशिष्ट नेटवर्क मेटा-विश्लेषणामध्ये MEDLINE, CENTRAL, EMBASE आणि ClinicalTrials.gov कडील डेटाचे विश्लेषण करून त्यांचे निष्कर्ष काढले. त्यांनी ऑक्टोबर 2022 ते जानेवारी 2023 या कालावधीत त्यांचे संशोधन केले.

ईडीएससाठी सर्वोत्तम औषध : ज्येष्ठ लेखक झेराटकर म्हणाले की, सोल्रियाम्फेटोल हे ईडीएससाठी सर्वोत्तम औषध असले तरी आर्मोडाफिनिल-मोडाफिनिल आणि पिटोलिसंट ही औषधे थकवा दूर करण्यासाठी प्रभावी आहेत. Solriamfetol देखील रक्तदाब वाढवू शकतो, विशेषत: OSA असलेल्या लोकांसाठी धोकादायक, कारण त्यांच्यापैकी अनेकांना हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी समस्या आहेत. विभागाचे सहाय्यक प्राध्यापक झेराटकर म्हणाले, ती थकवा विरोधी औषधे क्रॉनिक फॅटीग सिंड्रोम आणि लाँग कोविड सारख्या संबंधित आजारांवर उपचार करण्यासाठी कितपत प्रभावी ठरतील हे पाहणे मनोरंजक असेल, आता आम्हाला माहित आहे की ते अशाच स्थितीसाठी कार्य करतात.

हेही वाचा :

layoffs : इतरांना नोकऱ्या देणाऱ्या कंपनीनेच केली मोठी टाळेबंदी; उचलले हे मोठे पाऊल
Scientists warn of AI dangers : शास्त्रज्ञ देतात एआयच्या धोक्यांबद्दल चेतावणी; परंतु उपायांवर सहमत नाहीत
chatGPT : चॅटजीपीटी निर्माता ओपनएआयचे मोठे नुकसान...

हॅमिल्टन : मॅकमास्टर युनिव्हर्सिटीच्या डेना झेराटकर आणि टायलर पित्रे यांना असे आढळून आले आहे की ऑब्स्ट्रक्टिव्ह स्लीप एपनिया (OSA) असलेल्या व्यक्तींमध्ये दिवसा जास्त झोपेसाठी (EDS) हे औषध solriamfetol सर्वात प्रभावी उपचार आहे. पॉझिटिव्ह एअरवे प्रेशर (पीएपी) मास्क, जो झोपेच्या वेळी फुफ्फुसाच्या वायुमार्गाची देखभाल करण्यासाठी संकुचित हवा वापरतो, ही OSA साठी प्राथमिक थेरपी आहे. OSA असलेल्या काही रूग्णांना तरीही EDS आहे. त्यांना थकवा विरोधी औषधाचा फायदा होऊ शकतो. झेराटकर आणि पित्रे यांनी त्यांचे निष्कर्ष एनल्स ऑफ इंटरनल मेडिसिनमध्ये प्रकाशित केले.

बर्‍याच लोकांमध्ये लक्षणे दिसून येतात : ओएसए असलेल्या लोकांनी सर्वात महत्वाची गोष्ट जी केली पाहिजे ती म्हणजे त्यांचे पीएपी मशीन वापरणे, परंतु जर त्यांना झोप येत असेल तर औषधांच्या स्वरूपात पर्याय आहेत ज्यामुळे त्यांचा थकवा कमी होऊ शकतो, असे प्रथम लेखक टायलर पित्रे, अंतर्गत औषधाचे निवासी चिकित्सक म्हणाले. मॅकमास्टर युनिव्हर्सिटीमध्ये आणि टोरोंटो विद्यापीठात इनकमिंग रेस्पिरोलॉजी फेलो. उत्तर अमेरिकेतील पंधरा ते 30 टक्के लोकांना OSA चे निदान झाले आहे आणि इतर अनेकांना निदान न झाल्यामुळे त्याचे प्रमाण खूप जास्त असू शकते. बर्‍याच लोकांमध्ये लक्षणे दिसून येतात कारण ही स्थिती लठ्ठपणाशी संबंधित आहे, ज्यामुळे मोठ्या आणि वाढत्या संख्येवर परिणाम होतो. कॅनडा, युनायटेड स्टेट्स आणि इतर उच्च-उत्पन्न देशांतील लोक, असे टायलर पित्रे म्हणाले.

अनेकांना EDSचा धोका : अशा रूग्णांमध्ये, अनेकांना EDS असेल, ज्यामुळे त्यांच्या जीवनाच्या गुणवत्तेवर परिणाम होतो, ते कमी उत्पादक बनतात आणि त्यांना इतर मानसिक समस्यांचा धोका देखील असतो. ही परिस्थिती सुधारणे हे डॉक्टरांसाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे. पित्रे म्हणाले की OSA जागतिक स्तरावर जवळपास एक अब्ज लोकांना प्रभावित करते आणि त्यापैकी अनेकांना EDS चा धोका असतो. झेराटकर आणि पित्रे यांनी 3,085 लोकांचा समावेश असलेल्या थकवाविरोधी औषधांच्या 14 क्लिनिकल चाचण्यांचे पद्धतशीर पुनरावलोकन करून, तसेच विशिष्ट नेटवर्क मेटा-विश्लेषणामध्ये MEDLINE, CENTRAL, EMBASE आणि ClinicalTrials.gov कडील डेटाचे विश्लेषण करून त्यांचे निष्कर्ष काढले. त्यांनी ऑक्टोबर 2022 ते जानेवारी 2023 या कालावधीत त्यांचे संशोधन केले.

ईडीएससाठी सर्वोत्तम औषध : ज्येष्ठ लेखक झेराटकर म्हणाले की, सोल्रियाम्फेटोल हे ईडीएससाठी सर्वोत्तम औषध असले तरी आर्मोडाफिनिल-मोडाफिनिल आणि पिटोलिसंट ही औषधे थकवा दूर करण्यासाठी प्रभावी आहेत. Solriamfetol देखील रक्तदाब वाढवू शकतो, विशेषत: OSA असलेल्या लोकांसाठी धोकादायक, कारण त्यांच्यापैकी अनेकांना हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी समस्या आहेत. विभागाचे सहाय्यक प्राध्यापक झेराटकर म्हणाले, ती थकवा विरोधी औषधे क्रॉनिक फॅटीग सिंड्रोम आणि लाँग कोविड सारख्या संबंधित आजारांवर उपचार करण्यासाठी कितपत प्रभावी ठरतील हे पाहणे मनोरंजक असेल, आता आम्हाला माहित आहे की ते अशाच स्थितीसाठी कार्य करतात.

हेही वाचा :

layoffs : इतरांना नोकऱ्या देणाऱ्या कंपनीनेच केली मोठी टाळेबंदी; उचलले हे मोठे पाऊल
Scientists warn of AI dangers : शास्त्रज्ञ देतात एआयच्या धोक्यांबद्दल चेतावणी; परंतु उपायांवर सहमत नाहीत
chatGPT : चॅटजीपीटी निर्माता ओपनएआयचे मोठे नुकसान...
ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.