जेव्हा तरुणांना एका महिन्यासाठी व्हिटॅमिन बी 6 चा उच्च डोस ( High doses of vitamin B6 ) देण्यात आला, तेव्हा युनिव्हर्सिटी ऑफ रीडिंग संशोधकांना असे आढळून आले की त्यांना कमी चिंता आणि उदासीनता जाणवते. हा अभ्यास मूड डिसऑर्डरच्या प्रतिबंध किंवा उपचारांमध्ये मेंदू क्रियाकलाप ( prevention or treatment of mood disorders ) पातळी बदलण्यासाठी गृहीत धरलेल्या पूरकांच्या वापरासाठी महत्त्वपूर्ण समर्थन प्रदान करतो.
युनिव्हर्सिटी ऑफ रीडिंग्ज स्कूल ऑफ सायकॉलॉजी अँड क्लिनिकल लँग्वेज सायन्सेसचे डॉ. डेव्हिड फील्ड्स, अभ्यासाचे प्रमुख लेखक, यांनी स्पष्ट केले की मेंदूची आचरण करण्याची क्षमता माहितीचे वाहतूक करणारे उत्तेजक न्यूरॉन्स आणि अतिक्रियाशीलता वाहणारे प्रतिबंधक ( Excitatory neurons and inhibitory conductance hyperactivity ) यांच्यातील नाजूक संतुलनावर अवलंबून असते. अलीकडील गृहीतकांनी या संतुलनात व्यत्यय जोडला आहे - अनेकदा मेंदूच्या क्रियाकलापांच्या वाढीव पातळीच्या दिशेने - मूड विकार आणि इतर न्यूरोसायकियाट्रिक रोगांसह.
"व्हिटॅमिन बी 6 शरीराला विशिष्ट रासायनिक संदेशवाहक तयार करण्यास मदत करते. जे मेंदूतील आवेगांना अवरोधित करते आणि आमचा अभ्यास या शांततेच्या परिणामास सहभागींमध्ये कमी झालेल्या चिंताशी जोडतो." जरी पूर्वीच्या संशोधनात असे दिसून आले आहे की मार्माइट किंवा मल्टीविटामिन तणाव पातळी कमी करू शकतात, परंतु या परिणामासाठी या उत्पादनांमध्ये कोणते विशिष्ट जीवनसत्त्वे जबाबदार आहेत, हे निर्धारित करण्यासाठी थोडे संशोधन केले गेले आहे.
सध्याचे संशोधन व्हिटॅमिन बी 6 च्या संभाव्य कार्यावर लक्ष केंद्रित करते, जे शरीरातील GABA ( Gamma-aminobutyric acid ) च्या संश्लेषणास चालना देण्यासाठी ओळखले जाते. हा पदार्थ मेंदूच्या मज्जातंतूंच्या पेशींमधील आवेगांना प्रतिबंधित करतो. सध्याच्या अभ्यासात, 300 हून अधिक स्वयंसेवकांना यादृच्छिकपणे दररोज व्हिटॅमिन बी 6 किंवा बी 12 पूरक आहार घेण्यास नियुक्त केले गेले होते. जे दररोज शिफारस केलेल्या प्रमाणापेक्षा जास्त डोसमध्ये एका महिन्यासाठी (शिफारस केलेल्या दररोजच्या सेवनाच्या अंदाजे 50 पट) जास्त होते.
संशोधनात असे आढळून आले की प्रयोगादरम्यान व्हिटॅमिन बी 12 चा प्लासेबोच्या तुलनेत कोणताही परिणाम झाला नाही, तर व्हिटॅमिन बी 6 ने सांख्यिकीयदृष्ट्या महत्त्वपूर्ण फरक निर्माण केला. चाचणीच्या शेवटी केलेल्या व्हिज्युअल चाचण्यांनी दिसले की ज्यांनी व्हिटॅमिन बी 6 सप्लिमेंट्स घेतले. त्यांच्यात GABA चे प्रमाण जास्त होते, ज्यामुळे B6 मुळे चिंता कमी होते, या सिद्धांताची पुष्टी होते. व्हिज्युअल डिस्प्लेने विनम्र, सुरक्षित बदल दाखवले जे मेंदूच्या सक्रियतेच्या व्यवस्थापित पातळीशी संबंधित होते.
डॉ. फील्ड म्हणाले: "व्हिटॅमिन बी 6 विविध खाद्यपदार्थांमध्ये असते, जसे की ट्यूना, चणे आणि इतर फळे आणि भाज्या. या प्रयोगात वापरल्या गेलेल्या मोठ्या डोसचा अर्थ असा होतो की, मूडसाठी आणखी पूरक आहार आवश्यक आहे. मे-इम्प्रोव्हिंग इफेक्ट्स ( May-improving effects ) " हे ओळखणे महत्त्वाचे आहे की हे संशोधन त्याच्या सुरुवातीच्या टप्प्यात आहे आणि आमच्या अभ्यासात चिंतेवर व्हिटॅमिन बी 6 चा परिणाम औषधाच्या अंदाजापेक्षा खूपच कमी होता. तथापि, ग्राहक भविष्यात पोषण-आधारित उपचार निवडू शकतात. कारण त्यांचे औषधांपेक्षा कमी नकारात्मक दुष्परिणाम आहेत."
हा एक वास्तववादी पर्याय बनवण्यासाठी, इतर पोषण-आधारित हस्तक्षेप ओळखण्यासाठी अधिक संशोधन आवश्यक आहे. जे मानसिक कल्याणासाठी फायदेशीर आहेत, भविष्यात अधिक परिणाम प्रदान करण्यासाठी विविध आहारातील हस्तक्षेपांना एकत्रित करण्याची परवानगी देते. "कॉग्निटिव्ह बिहेवियरल थेरपी ( Cognitive Behavioral Therapy ) सारख्या टॉकिंग थेरपीसह व्हिटॅमिन बी 6 सप्लिमेंट्स एकत्र करणे, त्यांच्या प्रभावांना चालना देण्यासाठी एक संभाव्य पर्याय आहे."
हेही वाचा - Common Sexual Health Problems : पुरुषांना भेडसावणाऱ्या 'या' 4 सामान्य लैंगिक आरोग्य समस्या
