हैदराबाद : राष्ट्रीय बालिका दिनानिमित्त, सीरम इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडिया प्रायव्हेट लिमिटेडने महिलांमध्ये गर्भाशयाच्या कर्करोगासाठी पहिली स्वदेशी लस Cervavac लाँच केली आहे. गर्भाशयाचा कर्करोग रोखण्यासाठी Cervavac लस जवळजवळ 100 टक्के प्रभावी ठरू शकते. विशेष म्हणजे, गर्भाशयाचा कर्करोग हा महिलांमधील सर्वात प्राणघातक कर्करोगांपैकी एक आहे. गेल्या काही वर्षांत त्याची प्रकरणे झपाट्याने वाढत आहेत. आकडेवारीनुसार, भारतात दरवर्षी एक लाखाहून अधिक महिलांमध्ये गर्भाशयाचा कर्करोग आढळून येतो, त्यापैकी सुमारे 67000 महिलांचा दरवर्षी या आजारामुळे मृत्यू होतो. दुसरीकडे, इतर काही अहवालांनुसार, आपल्या देशात 30 ते 69 वयोगटातील 17% महिलांचा या कर्करोगामुळे मृत्यू होतो.
गर्भाशयाचा कर्करोग म्हणजे काय : लक्षणीयरीत्या, गर्भाशयाचा कर्करोग हा खरे तर स्त्रियांमध्ये एक प्राणघातक कर्करोग आहे, जो जगभरातील स्त्रियांमध्ये चौथ्या क्रमांकाचा कर्करोग आहे. दुसरीकडे, जर आपण भारताबद्दल बोललो, तर येथे महिलांमध्ये आढळणारा दुसरा सर्वात सामान्य कर्करोग आहे. हे मुख्यतः 30 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या महिलांमध्ये आढळते. दिल्लीचे स्त्रीरोगतज्ञ डॉ. निधी कोठारी म्हणतात की, काही प्रकारचे ह्यूमन पॅपिलोमा विषाणू यासाठी प्रामुख्याने जबाबदार असतात. येथे हे जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे की, प्रत्येक प्रकारचा ह्यूमन पॅपिलोमा विषाणू गर्भाशयाच्या कर्करोगासाठी जबाबदार नाही.
कर्करोगाचा धोका वाढवणारे इतर घटक : ह्यूमन पॅपिलोमा विषाणू हा लैंगिक संक्रमित विषाणू आहे. सहसा या संसर्गामुळे त्याची तीव्र लक्षणे लवकर दिसत नाहीत. लक्षणे दिसेपर्यंत संसर्ग खूप पसरलेला असतो. गर्भाशयाच्या कर्करोगासाठी फक्त काही प्रकारचे ह्यूमन पॅपिलोमा विषाणू जबाबदार आहेत, परंतु सुरुवातीला संबंधित विषाणूच्या प्रभावाखाली आल्यानंतर, कर्करोगाचा धोका वाढवणारे इतर काही घटक आहेत. यापैकी कमकुवत रोगप्रतिकारक शक्ती हा एक प्रमुख घटक आहे. उदाहरणार्थ, ह्यूमन पॅपिलोमा विषाणूच्या संपर्कात आल्यानंतरही सामान्य रोगप्रतिकारक शक्ती असलेल्या महिलांमध्ये गर्भाशयाचा कर्करोग होण्यास 15 ते 20 वर्षे लागतात, परंतु कमकुवत प्रतिकारशक्ती असलेल्या महिलांमध्ये हा कर्करोग केवळ 5 ते 10 वर्षांत पसरू शकतो.
कर्करोगाबद्दल डॉक्टरांचे मत : डॉ. नेहा शर्मा यांनी सांगितले की, एकापेक्षा जास्त जोडीदाराशी शारीरिक संबंध ठेवल्याने ह्यूमन पॅपिलोमा विषाणू आणि गर्भाशयाचा कर्करोग होण्याचा धोका वाढतो. गर्भाशयाचा कर्करोग आता थेट लसीद्वारे टाळता येऊ शकतो. डॉ. नेहा शर्मा सांगतात की, हा आजार टाळण्यासाठी लसीकरण केले जाते. ज्यामध्ये 2, 4 आणि 5 स्ट्रेन आहेत. ही लस महिलांना गर्भाशयाच्या कर्करोगाच्या धोक्यापासून वाचवू शकते.
हेही वाचा : भारत बायोटेकने बनवली जगातील पहिली इंट्रानझल कोविड लस, जाणून घ्या किंमत