हैदराबाद : सर्व धर्मांच्या समानतेची भावना भारत सोडून इतरत्र क्वचितच पाहायला मिळते. त्याचे हेच वैशिष्ट्य ते संपूर्ण जगापेक्षा वेगळे बनवते. या भावनेचे कारण म्हणजे येथे प्रत्येक जाती-धर्माचे लोक राहतात, जे सर्व सण एकत्र साजरे करतात आणि एकमेकांना शुभेच्छाही देतात. इंग्रजी कॅलेंडरनुसार नवीन वर्ष दरवर्षी 1 जानेवारी रोजी साजरे केले जाते, जे देशभरात साजरे केले जाते. या दिवशी, लोक आपल्या प्रियजनांचे अभिनंदन करण्यासाठी आणि भेटवस्तू आणि मिठाई इत्यादी देण्यासाठी एकत्र येतात. पण १ जानेवारी हा दिवस आपल्या देशात साजरे होणारे नवीन वर्ष नाही. विविधतेत एकता या तत्त्वावर विश्वास ठेवणाऱ्या या देशात वर्षातून पाच वेळा नवीन वर्ष साजरे केले जाते. होय, हे अगदी धक्कादायक वाटेल, परंतु हे अगदी खरे आहे. हे नवीन वर्ष विविध धर्म आणि पंथांच्या समजुतीनुसार साजरे केले जातात. या नववर्षांच्या दिवशीही १ जानेवारीसारखा उत्सव पाहायला मिळतो. वेगवेगळ्या पंथांचे असूनही, लोक हे नवीन वर्ष एकत्र साजरे करतात, ज्यामुळे त्यांचा उत्साह आणखी वाढतो.
भारताचे अनेक रंग आणि नवीन वर्ष : जरी सर्व धार्मिक पंथाचे लोक नवीन वर्ष वेगवेगळ्या वेळी साजरे करतात, तरीही संपूर्ण देश ते एकत्र साजरे करतो. अशा परिस्थितीत आज जाणून घेऊया, कोणत्या धार्मिक पंथाचे लोक नववर्ष कधी साजरे करतात.
- हिंदू नवीन वर्ष : खरे हिंदू नववर्ष चैत्र शुक्ल पक्षाच्या प्रतिपदेला सुरू झाले. देवयुगात ब्रह्मदेवाने याच दिवसापासून विश्वाची निर्मिती सुरू केली होती, अशी या मागची अख्यायिका आहे. म्हणूनच हा दिवस नवीन वर्ष म्हणून साजरा केला जातो. विक्रम संवत देखील याच दिवसापासून सुरू झाले.
- ख्रिश्चन नवीन वर्ष : रोमन शासक ज्युलियस सीझर याने सर्वप्रथम 1 जानेवारी हे नवीन वर्ष म्हणून साजरे केले. पण नंतर पोप ग्रेगरी यांनी यात काही सुधारणा केल्या आणि त्या काळातील सर्वोत्कृष्ट धर्मगुरू असलेल्या आपल्या धर्मगुरूशी सल्लामसलत करून लीप वर्ष जोडून नवीन ग्रेगोरियन कॅलेंडर तयार केले. त्यातही १ जानेवारीला नववर्ष साजरे करण्यात आले. तेव्हापासून आत्तापर्यंत ग्रेगोरियन कॅलेंडरनुसार नवीन वर्ष 1 जानेवारीला जगभरात साजरे केले जाते.
- पारशी नववर्ष : पारशी लोक १९ ऑगस्टला नववर्ष नवरोज म्हणून साजरे करतात. असे मानले जाते की तो 3000 वर्षांपूर्वी शाह जमशेदजींनी प्रथम नवीन वर्ष साजरं केलं होते.
- पंजाबी नवीन वर्ष : शीख नानकशाही कॅलेंडरनुसार शीख धर्माचे लोक वैशाखीच्या दिवसापासून त्यांचे नवीन वर्ष साजरे करतात.
- जैन धर्माचे नवीन वर्ष : जैन समाजातील लोक दिवाळीच्या दुसऱ्या दिवसापासून नवीन वर्ष साजरे करतात. त्याला वीर निर्वाण संवत असेही म्हणतात.
हेही वाचा :
