ETV Bharat / state

कोयना धरण परिसर भूकंपाच्या सौम्य धक्क्याने हादरला, नव्या वर्षातील पहिल्या भूकंपाची झाली नोंद - KOYNA DAM EARTHQUAKE

नवीन वर्षात पहिला भूकंप सातारा जिल्ह्यातील पाटण तालुक्यात झाला आहे. रविवारी सकाळी कोयना धरण परिसर भूकंपाच्या सौम्य धक्क्यानं हादरला.

Koyna Dam earthquake
संग्रहित- कोयना धरण भूकंप (Source- ETV Bharat Reporter)
author img

By ETV Bharat Marathi Team

Published : Jan 5, 2025, 1:38 PM IST

सातारा- कोयना धरण परिसर ( Koyna Dam earthquake ) रविवारी सकाळी ६ वा.५६ मिनिटांनी भूकंपाच्या सौम्य धक्क्यानं हादरला. या भूकंपाची तीव्रता २.४ रिश्टर स्केल एवढी नोंदली गेली आहे. नव्या वर्षात राज्यात झालेला हा पहिला भूकंप आहे. भूकंपामुळे कोयना धरणाला कोणताही धोका पोहोचला नसल्याचा निर्वाळा धरण व्यवस्थापनानं दिला आहे.

नव्या वर्षातील पहिला भूकंप- पाटण तालुका हा भूकंप प्रवण मानला जातो. या तालुक्यातील कोयना धरण परिसरात सातत्यानं भूकंपाचे लहान-मोठे धक्के जाणवतात. नवीन वर्षातही पहिला भूकंप कोयना धरण परिसरात झाला. रविवारी सकाळी ६ वाजून ५६ मिनिटांनी २.४ रिश्टर स्केल तीव्रतेच्या सौम्य धक्क्यानं कोयना धरण परिसर हादरला.

  • भूकंपाचा केंद्रबिंदू ९ किमी अंतरावर- कोयना धरण परिसरात झालेल्या भूकंपाचा केंद्रबिंदू धरणापासून ९ किलो मीटर अंतरावर गोषटवाडी गावच्या हद्दीत होता. भूकंपाचा धक्का सौम्य असल्यानं तो केवळ कोयनानगर परिसरातच जाणवला. भूकंपामुळे कोयना धरणाला कोणताही धोका पोहोचला नसून धरण पूर्णपणे सुरक्षित असल्याचं धरण व्यवस्थापनानं सांगितलं.

    धरणाची सुरक्षा होणार अधिक बळकट- भूकंपाचा काय परिणाम होतो, याचा अभ्यास करण्यासाठी कोयना धरणावर विशिष्ट स्वरूपाची यंत्रणा कार्यान्वित करण्यात येत आहे. या माध्यमातून धरणाची सुरक्षा अधिक बळकट होणार आहे. धरणाच्या तळाशी, मध्यभागी आणि वरील भागात ही उपकरणे बसविण्यात येणार आहेत. त्यामुळं भूकंपाचा भूगर्भातील हालचालींवर होणाऱ्या परिणामांचा अभ्यास करता येणार आहे.

भूकंप कसे होतात?पृथ्वी ही अनेक वेगवेगळ्या थरांनी बनलेली आहे. त्याच्या सर्वात वरच्या थराला क्रेस्ट म्हणतात. हा थर लहान मोठ्या तुकड्यांमध्ये विभागलेला असतो. जेव्हा हे तुकडे एकमेकांना धडकतात, तेव्हा दबावामधून घर्षण होते. त्यातून मोठमोठे खडक तुटतात. हे खडक तुटल्यानं उर्जा तयार होते. भूकंपाच्या लाटांद्वारे ती उर्जा एका क्षेत्रातून दुसऱ्या भागात गेल्यानंतर भूकंपाचे धक्के जाणवतात. भूकंप मोजण्यासाठी वापरल्या जाणाऱ्या उपकरणाला सिस्मोग्राफ म्हटले जाते. ही उपकरणे अनेक भागात खाजगी किंवा सरकारी संस्थांद्वारे बसवण्यात आली आहेत.

हेही वाचा-

  1. उत्तराखंडमध्ये भूकंपाचे धक्के : कडाक्याच्या थंडीत नागरिकांनी ठोकली घराबाहेर धूम
  2. तेलंगाणाला भूकंपाचा जोरदार धक्का; 5.3 रिश्टल स्केलच्या धक्क्यानं हादरले नागरिक

सातारा- कोयना धरण परिसर ( Koyna Dam earthquake ) रविवारी सकाळी ६ वा.५६ मिनिटांनी भूकंपाच्या सौम्य धक्क्यानं हादरला. या भूकंपाची तीव्रता २.४ रिश्टर स्केल एवढी नोंदली गेली आहे. नव्या वर्षात राज्यात झालेला हा पहिला भूकंप आहे. भूकंपामुळे कोयना धरणाला कोणताही धोका पोहोचला नसल्याचा निर्वाळा धरण व्यवस्थापनानं दिला आहे.

नव्या वर्षातील पहिला भूकंप- पाटण तालुका हा भूकंप प्रवण मानला जातो. या तालुक्यातील कोयना धरण परिसरात सातत्यानं भूकंपाचे लहान-मोठे धक्के जाणवतात. नवीन वर्षातही पहिला भूकंप कोयना धरण परिसरात झाला. रविवारी सकाळी ६ वाजून ५६ मिनिटांनी २.४ रिश्टर स्केल तीव्रतेच्या सौम्य धक्क्यानं कोयना धरण परिसर हादरला.

  • भूकंपाचा केंद्रबिंदू ९ किमी अंतरावर- कोयना धरण परिसरात झालेल्या भूकंपाचा केंद्रबिंदू धरणापासून ९ किलो मीटर अंतरावर गोषटवाडी गावच्या हद्दीत होता. भूकंपाचा धक्का सौम्य असल्यानं तो केवळ कोयनानगर परिसरातच जाणवला. भूकंपामुळे कोयना धरणाला कोणताही धोका पोहोचला नसून धरण पूर्णपणे सुरक्षित असल्याचं धरण व्यवस्थापनानं सांगितलं.

    धरणाची सुरक्षा होणार अधिक बळकट- भूकंपाचा काय परिणाम होतो, याचा अभ्यास करण्यासाठी कोयना धरणावर विशिष्ट स्वरूपाची यंत्रणा कार्यान्वित करण्यात येत आहे. या माध्यमातून धरणाची सुरक्षा अधिक बळकट होणार आहे. धरणाच्या तळाशी, मध्यभागी आणि वरील भागात ही उपकरणे बसविण्यात येणार आहेत. त्यामुळं भूकंपाचा भूगर्भातील हालचालींवर होणाऱ्या परिणामांचा अभ्यास करता येणार आहे.

भूकंप कसे होतात?पृथ्वी ही अनेक वेगवेगळ्या थरांनी बनलेली आहे. त्याच्या सर्वात वरच्या थराला क्रेस्ट म्हणतात. हा थर लहान मोठ्या तुकड्यांमध्ये विभागलेला असतो. जेव्हा हे तुकडे एकमेकांना धडकतात, तेव्हा दबावामधून घर्षण होते. त्यातून मोठमोठे खडक तुटतात. हे खडक तुटल्यानं उर्जा तयार होते. भूकंपाच्या लाटांद्वारे ती उर्जा एका क्षेत्रातून दुसऱ्या भागात गेल्यानंतर भूकंपाचे धक्के जाणवतात. भूकंप मोजण्यासाठी वापरल्या जाणाऱ्या उपकरणाला सिस्मोग्राफ म्हटले जाते. ही उपकरणे अनेक भागात खाजगी किंवा सरकारी संस्थांद्वारे बसवण्यात आली आहेत.

हेही वाचा-

  1. उत्तराखंडमध्ये भूकंपाचे धक्के : कडाक्याच्या थंडीत नागरिकांनी ठोकली घराबाहेर धूम
  2. तेलंगाणाला भूकंपाचा जोरदार धक्का; 5.3 रिश्टल स्केलच्या धक्क्यानं हादरले नागरिक
ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.