हैदराबाद : आपल्या देशात कुष्ठरोगाकडे केवळ एक रोगच नाही तर 'कलंक' म्हणूनही पाहिले जाते. हा असाध्य आजार आहे असे नाही, पण जनजागृतीच्या अभावामुळे लोकांमध्ये याविषयी अनेक गैरसमज आहेत आणि त्यामुळे पीडित लोकांना सामाजिक भेदभावाला सामोरे जावे लागते. अशा परिस्थितीत जागतिक कुष्ठरोग दिन म्हणजेच 29 जानेवारीला या आजाराविषयी जागरूकता वाढवण्याची, प्रत्येक पीडित व्यक्तीला त्याचे उपचार शक्य व्हावेत यासाठी प्रयत्न करण्याची आणि या आजाराने ग्रस्त असलेल्यांना शिक्षित करण्याची संधी आहे.
थीमचा उद्देश आणि इतिहास : राष्ट्रपिता महात्मा गांधी यांनी कुष्ठरुग्णांच्या विकासासाठी, त्यांच्यासाठी उपचार व सुविधा उपलब्ध करून देणे आणि या आजाराबाबत लोकांमध्ये जागृती करणे यासाठी प्रयत्न केले आहेत, हे सर्वांनाच माहीत आहे. त्यानंतरही आपल्या देशात सातत्याने या आजाराबाबत जनजागृती करण्यासाठी सरकारी आणि निमसरकारी स्तरावर अनेक प्रयत्न करण्यात आले आहेत. मात्र आजपर्यंत या आजाराबाबत सर्वसामान्यांच्या दृष्टिकोनात फारसा बदल झालेला नाही. हा विशेष कार्यक्रम महात्मा गांधी पुण्यतिथीच्या निमित्ताने साजरा केला जातो आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावर तो जानेवारीच्या शेवटच्या रविवारी साजरा केला जातो. या वर्षी विशेष दिवस रविवार 29 जानेवारी रोजी आहे. जागतिक कुष्ठरोग दिन 2023 'आता कृती सुरू करा, कुष्ठरोग संपवा' या थीमवर साजरा केला जात आहे.
कुष्ठरोग दिनाचे उद्दिष्टे आणि संदेश : लोकांना या दिशेने अधिक प्रयत्न करण्याची प्रेरणा मिळावी या उद्देशाने यंदाचा 'आंतरराष्ट्रीय कुष्ठरोग दिन' 'आता कृती करा, कुष्ठरोग संपवा' ही थीम घेऊन साजरा करण्यात येत आहे. काही उद्दिष्टे आणि संदेश जनतेपर्यंत पोहोचवण्यासाठी ही थीम निवडण्यात आली आहे. कुष्ठरोग निर्मूलन शक्य आहे. कारण त्याचा प्रसार थांबवून या रोगाचा पराभव करण्याची शक्ती आणि साधन आहे. आत्ताच कामाला सुरुवात करा, कारण कुष्ठरोग संपवण्यासाठी आम्हाला संसाधने आणि वचनबद्धतेची गरज आहे. कुष्ठरोग निर्मूलनाला प्राधान्य द्या. आवाक्याबाहेर असलेल्या लोकांपर्यंत पोहोचा. कुष्ठरोग टाळता येण्याजोगा आणि बरा करता येण्याजोगा आहे.
कुष्ठरोग दिवस - इन्फोग्राफिक्स : विशेष म्हणजे, जागतिक कुष्ठरोग दिनाची स्थापना 1954 मध्ये फ्रेंच पत्रकार राऊल फोलरेओ यांनी दोन उद्दिष्टांसह केली होती. प्रथम, कुष्ठरोगाने बाधित झालेल्या व्यक्तींना समान वागणूक मिळावी यासाठी वकिली करणे आणि दुसरे, या आजाराविषयी असलेल्या ऐतिहासिक गैरसमजांना दूर करून कुष्ठरोगाबद्दल लोकांना पुन्हा शिक्षित करणे. विशेषतः या कार्यक्रमासाठी त्यांनी महात्मा गांधींना आदरांजली वाहण्यासाठी हा दिवस निवडला होता. कारण कुष्ठरोग क्षेत्रातील त्यांचे कार्य जगभरात ओळखले जाते आणि मानले जाते. 30 जानेवारी रोजी त्यांची पुण्यतिथी आहे.
