मुंबई : आपल्या समाजाच्या सर्व भागांना पर्यटनाचे महत्त्व अधोरेखित करण्यासाठी संयुक्त राष्ट्रसंघ 1980 पासून दरवर्षी जागतिक पर्यटन दिनाचे आयोजन करत आहे. यामुळे, 'जागतिक पर्यटन दिन' दरवर्षी 27 सप्टेंबरला सर्व देशात साजरा केला जातो.
जागतिक पर्यटन दिन साजरा करण्याचा उद्देश की 'जागतिक विकासासाठी आणि सांस्कृतिक ज्ञानासाठी पर्यटनाचे जागतिक महत्त्व अधोरेखित करणे आहे. कोविड साथीचा प्रभाव या जागतिक पर्यटन दिनावर स्पष्टपणे दिसून येत आहे. हे सामाजिक, सांस्कृतिक, राजकीय आणि आर्थिक मूल्याद्वारे शाश्वत विकास ध्येयांमध्ये कसे योगदान देता येईल, यासह पर्यटनामुळे लोकांना एकत्र आणून, एकता आणि विश्वास वाढवून साथीच्या आजारातून पुढे जाण्यास मदत होऊ शकेल'.
आजच्या व्यस्त जीवनात लोकांकडे वेळही खूप कमी आहे. ज्यामुळे लोक आता जास्त प्रवास करू शकत नाहीत. जगातील प्रत्येक देशाच्या आर्थिक विकासासाठी पर्यटन खूप महत्वाची भूमिका बजावते. या सर्व गोष्टी लक्षात घेऊन दरवर्षी जागतिक पर्यटन दिन साजरा केला जातो. जेणेकरून लोक पर्यटनाशी संबंधित सर्व महत्वाची माहिती देऊ शकतील की ते किती महत्वाचे आहे.
जागतिक पर्यटन दिवसाचा इतिहास
या दिवसाचा इतिहास फार जुना नाही, पण तो खूप महत्वाचा आहे. 27 सप्टेंबर 1970 रोजी इंटरनॅशनल युनियन ऑफ ऑफिशियल ट्रॅव्हल ऑर्गनायझेशन्सने (IUOTO) मेक्सिको सिटीमध्ये एक विशेष बैठक आयोजित केली होती. यावेळी जागतिक पर्यटन संघटनेच्या मूर्ती दत्तक घेण्यात आल्या होत्या. त्यानंतर, UNWTO ने सप्टेंबर 1979 च्या अखेरीस जागतिक पर्यटन दिन स्थापन करण्याचा निर्णय घेतला. 27 सप्टेंबर 1980 रोजी प्रथमच जागतिक पर्यटन दिन साजरा करण्यात आला.
27 सप्टेंबरच जागतिक पर्यटन दिनासाठी का निवडला?
ही तारीख 27 सप्टेंबर 1970 रोजी यूएनडब्ल्यूटीओचे नियम स्वीकारल्याच्या वर्धापन दिनानिमित्त आहे. जागतिक पर्यटनातील एक महत्त्वाचा टप्पा, तसेच UNWTO च्या मते, ही तारीख जागतिक पर्यटन दिवसासाठी योग्य आहे कारण ती उत्तर गोलार्धातील उच्च पर्यटन हंगामाचा शेवट आणि दक्षिण गोलार्धातील पर्यटन हंगामाची सुरुवात आहे. दरवर्षी हा दिवस विविध विषयांसह पूर्ण उत्साहाने साजरा केला जातो.
जागतिक पर्यटन दिवसाचा उद्देश आणि महत्त्व
जागतिक पर्यटन दिन साजरा करण्याचा एक मुख्य हेतू आहे. या उद्देशाने जागतिक स्तरावर सामाजिक, सांस्कृतिक, राजकीय आणि आर्थिक मूल्ये वाढवण्यासाठी, विकसित करण्यास आणि वाढवण्यासाठी आणि परस्पर समज वाढवण्यासाठी पर्यटन कशी मदत करते याबद्दल जगामध्ये जागरूकता पसरवणे. केवळ गोवा, केरळ, राजस्थान, ओरिसा आणि मध्य प्रदेश यांनीच भारतातील पर्यटन क्षेत्रात उल्लेखनीय प्रगती केली नाही, तर उत्तराखंड, हिमाचल प्रदेश, उत्तर प्रदेश, झारखंड, आंध्र प्रदेश आणि छत्तीसगडमधील पर्यटनाचाही चांगला फायदा झाला आहे.
पर्यटन म्हणजे काय?
लोकांच्या जीवनात चार चंद्र आणण्याचे काम पर्यटन करते. धावपळीच्या जीवनात आनंदाचा क्षण जगण्याची संधी पर्यटन देते. पर्यटन हा एक सुखद प्रवास आहे, जो आपल्या विश्रांतीच्या क्षणांना आनंददायी आणि मनोरंजनाच्या अनुभवांनी परिपूर्ण बनवतो. पर्यटन हे मनोरंजनाचे एक महत्त्वाचे साधन मानले जाते. कारण एखाद्या व्यक्तीला एकाच ठिकाणी राहून कंटाळा येतो. त्याला नवीन ठिकाणे, प्रदेश, देशांमध्ये प्रवास करायचा असतो आणि नवीन गोष्टी पाहायच्या असतात. नवीन भागात प्रवास करून एखाद्याला चांगले वाटते.
जागतिक पर्यटन दिनाची थीम
दरवर्षी हा विशेष दिवस एका थीमसह साजरा केला जातो. यावर्षी जागतिक पर्यटन दिन 2021 ची थीम 'सर्वसमावेशक वाढीसाठी पर्यटन' (Tourism For Inclusive Growth) आहे.
हेही वाचा - World Tourism Day : कास पठारावर आच्छादला रंगीबेरंगी फुलांचा गालिचा ! जैवविविधतेचे हॉटस्पॉट, पाहा PHOTO
