जळगाव - शासन दरबारी आपल्या मागण्या मान्य करून घेण्यासाठी सरकारी अधिकारी व कर्मचारी संप करत असल्याचे आजवर आपण पाहिले आहे. शेतमालाचे भाव वाढवावेत म्हणून शेतकरी संपावर गेल्याचेही उदाहरण आहे. पण कधी शेतमजूर संपावर गेल्याचे ऐकिवात नाही. जळगाव जिल्ह्यातील यावल तालुक्यातील मनवेल-दगडी या गावात मात्र, असंच काहीसं घडले आहे. महागाई गगनाला भिडली आहे. सर्वच बाबींचे दर वाढलेत. महागाईमुळे उदरनिर्वाह करणे जिकिरीचे झाल्याने आमची मजुरी वाढवावी, या मागणीसाठी येथील शेकडो शेतमजूर महिलांनी संपाचे हत्यार उपसले आहे.
यावल तालुक्यातील मनवेल-दगडी हे सुमारे तीन हजार लोकसंख्येचे गाव. शेती हा येथील गावकऱ्यांचा प्रमुख व्यवसाय. दुसरीकडे, गावातील सुमारे दीडशे ते दोनशे कुटुंबांचा उदरनिर्वाह हा शेतमजुरीवर चालतो. शेतमजुरी करणाऱ्या महिलांना गेल्या काही वर्षांपासून एका दिवसासाठी 100 रुपये रोजंदारी म्हणून मिळतात. परंतु, आता महागाई गगनाला भिडली आहे. उदरनिर्वाहासाठी लागणाऱ्या सर्वच वस्तुंचे दर आवाक्याबाहेर गेले आहेत. अशा परिस्थितीत दिवसभर शेतात राबून हाती येणारे 100 रुपये कमी पडतात. एवढ्या रकमेत संसाराचा रहाटगाडा कसा हाकायचा, मुलांचे शिक्षण, दवाखाना असा खर्च कसा करायचा, या विवंचनेत शेतमजूर महिला सापडल्या आहेत. वाढती महागाई लक्षात घेऊन मजुरी 100 रुपयांऐवजी 150 रुपये करावी, अशी मागणी गावातील शेतमजूर महिलांनी केली आहे. पण शेतकरीवर्गाने त्याला प्रतिसाद न दिल्याने शेतमजूर महिलांनी थेट संप पुकारला असून, कामावर बहिष्कार टाकला आहे.
गेल्या 5 दिवसांपासून प्रश्नावर तोडगा नाही -
गावातील शेतमजूर महिलांनी मजुरी वाढवण्याच्या मागणीसाठी संप पुकारला आहे. शेतकरी आणि मजूर महिला यांच्यात एकमत होत नसल्याने गेल्या 5 दिवसांपासून हा प्रश्न रेंगाळला आहे. खते व बियाण्यांचे वाढते दर, नैसर्गिक संकटे अशा कारणांमुळे शेती परवडत नाही. त्यात मजुरीचा वाढीव भार कसा पेलायचा? अशी भूमिका शेतकऱ्यांनी घेतली आहे. मजुरांशिवाय शेती करणे अशक्य असल्याने काही शेतकऱ्यांनी पुढाकार घेऊन दीडशे ऐवजी सव्वाशे रुपये मजुरी देण्यास सहमती दर्शवली. पण मजूर महिला दिडशेच्या मागणीवर ठाम आहेत. त्यामुळे अद्यापही या विषयावर तोडगा निघालेला नाही.
मजूर महिला धडकल्या ग्रामपंचायतीवर -
मजुरी वाढवण्याच्या मागणीसाठी गावातील शेकडो शेतमजूर महिला ग्रामपंचायतीवर धडकल्या होत्या. त्यांनी आपल्या मागण्या सरपंच जयसिंग सोनवणे यांच्याकडे मांडल्या. सोनवणे यांनी त्याच दिवशी सायंकाळी गावात दवंडी फिरवून शेतकरी व मजूर महिलांचे प्रतिनिधी म्हणून मुकादम यांना एकत्र येण्याचे आवाहन केले. मात्र, शेतकऱ्यांनी प्रतिसाद न दिल्याने तोडगा निघू शकला नाही. सरपंच हे मजूर महिला व शेतकरी यांच्यात मध्यस्थी करण्याचा प्रयत्न करत आहेत, पण अजून त्यांना दोन्ही बाजूने समझोता करण्यात यश आलेले नाही.
शेतकरी म्हणतात... दीडशे रुपये मजुरी देऊ पण कामाची वेळ वाढवा -
मजुरी वाढवण्याच्या मागणीसाठी गावातील मजूर महिलांनी संप पुकारला आहे. आता खरीप हंगामाची लगबग सुरू आहे. त्यामुळे शेतीची कामे थांबवता येणार नाहीत. अशा परिस्थितीत शेतकरी शेजारील गावातून मजुरांना आणत आहेत. गावातील मजूर महिलांनी त्यालाही विरोध केला. शेवटी काही शेतकऱ्यांनी दीडशे रुपये मजुरी देण्यास सहमती दर्शवली. पण कामाचे तास वाढवले जावेत, अशी त्यांची मागणी आहे. मजूर महिला त्याला तयार नाहीत. अशातच घोडे अडले आहे. सध्या सकाळी 8 ते दुपारी दोन-अडीच वाजेपर्यंत कामाची वेळ आहे. दीडशे रुपये मजुरी केली तर सायंकाळी 4 वाजेपर्यंत मजुरांनी काम करावे, असे शेतकऱ्यांचे म्हणणे आहे.
आता प्रशासनाने पुढाकार घ्यावा -
सध्या शेती कामाचे दिवस आहेत. अशात शेतकरी आणि मजुरांना एकमेकांची खूप गरज आहे. मात्र, मजुरी वाढवण्याच्या मुद्द्यावरून संघर्ष सुरू असून, तो सोडण्यात स्थानिक पातळीवर अपयश येत आहे. आता प्रशासनाने यावर तोडगा काढण्यासाठी पुढाकार घ्यावा, अशी मागणी सरपंच जयसिंग सोनवणे यांनी केली आहे.
