मुंबई: या आधुनिक काळात संघाकडे उत्कृष्ट सहाय्यक प्रशिक्षक आहेत, जे संघाच्या यशात महत्त्वाची भूमिका बजावतात. बहुतेक वेळा ते खेळाडूंना प्रशिक्षण देण्यासाठी, मार्गदर्शन करण्यासाठी आणि प्रोत्साहन देण्यासाठी पडद्यामागे राहतात. लक्ष्य सेन, किदाम्बी श्रीकांत आणि सतविनसाईराज रँकीरेड्डी आणि चिराग शेट्टी या दुहेरीच्या जोडीच्या जोरावर भारतीय संघाने थॉमस कप फायनलमध्ये ( Thomas Cup Final ) इंडोनेशियाचा 3-0 असा पराभव केला. एचएस प्रणॉय, एमआर अर्जुन, कृष्णा प्रसाद गर्गा, ध्रुव कपिला, विष्णुवर्धन गौर पंजाला आणि प्रियांशू राजावत हे संघाचे इतर सदस्य होते.
थॉमस चषक विजेत्या भारतीय बॅडमिंटन संघाच्या ( Indian Badminton Team ) सदस्यांनी विजयाचा जल्लोष साजरा केला. त्याचवेळी भारतीय संघाला बॅडमिंटनमध्ये जगज्जेतेपद मिळवून देणाऱ्या थायलंडमधील बँकॉक येथील ऐतिहासिक मोहिमेत प्रशिक्षकांनी बजावलेल्या भूमिकेचा विचार केला पाहिजे. माजी इंग्लंड चॅम्पियन पुलेला गोपीचंद हे अनेक वर्षांपासून भारतीय बॅडमिंटन संघांचे मुख्य प्रशिक्षक आहेत.
गोपी, जे हैदराबादमध्ये स्वतःची अकादमी चालवतो आणि बॅडमिंटन असोसिएशन ऑफ इंडिया ( Badminton Association of India ) चे उपाध्यक्ष देखील आहेत. काही कारणास्तव ते बँकॉकमध्ये नव्हते. गोपी यांनी किदाम्बी श्रीकांतला प्रशिक्षण दिले आहे. बँकॉकमध्ये असलेल्या आणि थॉमस चषक स्पर्धेत भारताच्या पहिल्या विजेतेपदात महत्त्वाची भूमिका बजावलेल्या प्रशिक्षकांवर एक नजर टाका.
यू. विमल कुमार -
एक खेळाडू म्हणून, विमल कुमार यांची कारकीर्द चमकदार होती. त्यांनी 1988 आणि 89 मध्ये राष्ट्रीय विजेतेपदे जिंकली आणि 1986 च्या सोल येथे झालेल्या आशियाई क्रीडा स्पर्धेत कांस्यपदक जिंकणाऱ्या भारतीय संघाचाही तो सदस्य होता. विमल हे बंगळुरूमधील प्रकाश पदुकोण बॅडमिंटन अकादमीचे सह-संस्थापक आणि मुख्य प्रशिक्षक आणि भारतीय संघाचे माजी मुख्य प्रशिक्षक आहेत. भूतकाळात गोपीचंद, सायना नेहवालसारखे प्रशिक्षित खेळाडू घेतल्यानंतर, विमल सध्या अव्वल एकेरी खेळाडू लक्ष्य सेनचा वैयक्तिक प्रशिक्षक आहे.
59 वर्षीय प्रशिक्षक पदुकोण आणि सय्यद मोदी यांच्यासोबत खेळत थॉमस कप फायनलसाठी पात्र ठरलेल्या भारतीय पुरुष संघाचे सदस्य होते. तो बँकॉकमधील सर्वात वरिष्ठ प्रशिक्षक होता आणि एकेरी खेळाडूंच्या प्रशिक्षणावर देखरेख करत होता.
मॅथियास बो (डेनमार्क) -
बो, त्याच्या काळातील अव्वल दुहेरी खेळाडूने 2012 च्या लंडन ऑलिम्पिकमध्ये रौप्य पदक जिंकले आणि 2016 थॉमस कप विजेत्या डेन्मार्क संघाचा सदस्य होता, रँकीरेड्डी-शेट्टीच्या दुहेरी संघाचे प्रशिक्षक म्हणून संघात सामील झाला. गेल्या वर्षी टोकियो ऑलिम्पिक खेळानंतर सुरुवातीचा करार संपला. BWF वर बहु-वेळचा विजेता बो, एप्रिल 2020 मध्ये वयाच्या 39 व्या वर्षी खेळातून निवृत्त झाला. बो यांनीच रँकीरेड्डी-शेट्टी यांना मोहम्मदविरुद्धच्या अंतिम सामन्यात अलीकडच्या काळातील सर्वोत्तम कामगिरी करण्यास मदत केली. एहसान आणि केविन संजय सुकामुल्जो यांनी दुसऱ्या सामन्यात चार मॅच-पॉइंट वाचवले होते.
यू योंग-सुंग (दक्षिण कोरिया) -
यू हा दक्षिण कोरियाचा माजी खेळाडू आहे. ज्याने 2000 आणि 2004 च्या खेळांमध्ये ली डोंग-सू सोबत पुरुष दुहेरीत ऑलिम्पिक रौप्य पदक जिंकले होते. ते सध्या बंगळुरू येथील प्रकाश पदुकोण बॅडमिंटन अकादमीचे मुख्य प्रशिक्षक आहेत, जेथे ते लक्ष्य सेन यांचेही प्रशिक्षक आहेत
दक्षिण कोरियाचे डांगजिनचे 47 वर्षीय प्रशिक्षक चुंगचेंगनम-डो हे दक्षिण कोरियाचे सर्वात यशस्वी दुहेरी खेळाडूंपैकी एक आहेत आणि त्यांना आंतरराष्ट्रीय जगतात खेळण्याचा प्रचंड अनुभव आहे, जागतिक स्तरावर एक रौप्य आणि दोन कांस्य पदके जिंकली आहेत. चॅम्पियनशिपमध्ये सुवर्णपदक, बुसान येथील आशियाई खेळ 2002 आणि बँकॉक येथे 1998 मध्ये रौप्य पदक जिंकले. यशस्वी कारकिर्दीनंतर त्यांनी प्रशिक्षण दिले.
सियादत उल्ला -
पुलेला गोपीचंदचा दीर्घकाळचा सहकारी सियादत गेल्या वर्षीच्या अखेरीस इंडोनेशियन अगुस डी सांतोसा पासून भारतीय एकेरी खेळाडूंना प्रशिक्षण देत आहे. तेलंगणातील महबूबनगर जिल्ह्यातील युवा बॅडमिंटनपटू, सियादतची कारकीर्द खांद्याच्या दुखापतीमुळे वयाच्या 19 व्या वर्षी अकाली संपली.
विजयदीप सिंग -
आणखी एक माजी दुहेरी खेळाडू, विजयदीपने अनेक वेळा राष्ट्रीय स्पर्धा जिंकल्या आहेत आणि एक खेळाडू म्हणून अनेक थॉमस चषक मोहिमांचा भाग होता. आता देशांतर्गत स्तरावरील प्रतिष्ठित प्रशिक्षक विजयदीपचे नाव मोठे झाले आहे. 49 वर्षीय पटियाला प्रशिक्षकाने त्यांचे वडील पितांबर सिंग यांनी पतियाळा येथील नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ स्पोर्टमध्ये मुख्य राष्ट्रीय बॅडमिंटन प्रशिक्षक म्हणून पदभार स्वीकारल्यानंतर प्रशिक्षण सुरू केले.
विजयदीप हा दुहेरीवर लक्ष केंद्रित करणार्या पहिल्या भारतीय खेळाडूंपैकी एक होता आणि त्याच्या चांगल्या फिटनेसमध्ये 90 किलोग्रॅमपेक्षा जास्त वजन असूनही तो अत्यंत यशस्वी ठरला. गेल्या अनेक वर्षांपासून तो भारतीय दुहेरी खेळाडूंसोबत काम करत आहे.