वॉशिंग्टन [यूएस] : जीवाश्म इंधनावर आधारित ( Fossil Fuels ) उर्जा प्रकल्पांद्वारे तयार ( Health Benefits ) होणारे हरितगृह वायू ( Wind Energy ) आणि वायू प्रदूषण उत्सर्जन बदलून, नूतनीकरणक्षम ऊर्जा स्त्रोताचा पर्यावरण, हवेची गुणवत्ता आणि सार्वजनिक आरोग्याला फायदा ( Health Benefits Associated with Wind Power Could More Than Quadruple ) होतो. आज ( Wind Energy Environmentally Friendly ) युनायटेड स्टेट्समध्ये वापरल्या जाणार्‍या विजेपैकी जवळपास 10 टक्के वीज वाऱ्याद्वारे म्हणजे पवन ऊर्जेपासून निर्माण होते. एमआयटीच्या एका नवीन अभ्यासात असे आढळून आले आहे की, पवन ऊर्जेमुळे ( Wind Energy ) होणारे आरोग्याचे फायदे जीवाश्म इंधनापासून मिळणाऱ्या ऊर्जेपेक्षा चौपट असतात.
जर ऑपरेटर्सने सर्वात प्रदूषित जीवाश्म इंधनआधारित पॉवर प्लांट्समधून आउटपुट कमी करण्यास प्राधान्य दिले तेव्हा पवन ऊर्जा उपलब्ध असेल. सायन्स अॅडव्हान्सेसमध्ये प्रकाशित झालेल्या अभ्यासात, संशोधकांनी 2011 ते 2017 या कालावधीत पवन टर्बाइनच्या तासाभराच्या क्रियाकलापांचे तसेच देशातील प्रत्येक जीवाश्म इंधनआधारित ऊर्जा प्रकल्पातून नोंदवलेले उत्सर्जन यांचे विश्लेषण केले. त्यांनी देशभरातील उत्सर्जनाचा शोध घेतला. आणि प्रदूषकांना प्रभावित लोकसंख्येशी मॅप केले. त्यानंतर त्यांनी प्रत्येक समुदायासाठी प्रादेशिक हवेची गुणवत्ता आणि संबंधित आरोग्य खर्चाची गणना केली.
संशोधकांना असे आढळून आले की 2014 मध्ये, राज्यस्तरीय धोरणांशी संबंधित असलेल्या पवन ऊर्जेमुळे एकूणच हवेची गुणवत्ता सुधारली. त्यामुळे देशभरात 2 अब्ज डाॅलर आरोग्य लाभ झाले. तथापि, यापैकी केवळ 30 टक्के आरोग्य लाभ वंचित समुदायांपर्यंत पोहोचले आहेत. टीमला पुढे असे आढळून आले की जर वीज उद्योगाने वाऱ्यापासून निर्माण होणाऱ्या उर्जेच्या काळात सर्वाधिक प्रदूषक जीवाश्म-इंधनआधारित ऊर्जा प्रकल्पांचे उत्पादन कमी केले, तर सर्वात जास्त खर्च वाचवणाऱ्या वनस्पतींऐवजी, एकूण आरोग्य फायदे चौपट होऊ शकतात. देशभरात 8.4 अब्ज डाॅलर होय. तथापि, परिणामांमध्ये समान लोकसंख्याशास्त्रीय विघटन असेल.
"आम्हाला आढळले की, आरोग्याला प्राधान्य देणे हा संपूर्ण यूएसमध्ये व्यापक मार्गाने जास्तीत जास्त फायदा मिळवण्याचा एक उत्तम मार्ग आहे. ही एक अतिशय सकारात्मक गोष्ट आहे. परंतु, हे असे सूचित करते की, ते विषमतेकडे लक्ष देणार नाही," असे अभ्यासाचे सह-लेखक नोएल सेलिन, एक प्राध्यापक म्हणाले. इन्स्टिट्यूट फॉर डेटा, सिस्टम्स अँड सोसायटी आणि एमआयटीमधील पृथ्वी, वातावरण आणि ग्रह विज्ञान विभाग.
"वायू प्रदूषणाच्या विषमतेचे निराकरण करण्यासाठी, तुम्ही फक्त वीज क्षेत्रावर किंवा नूतनीकरणक्षमतेवर लक्ष केंद्रित करू शकत नाही आणि या वास्तविक आणि सततच्या वांशिक आणि वांशिक असमानतेला संबोधित करणार्‍या एकूण वायू प्रदूषणाच्या फायद्यांवर विश्वास ठेवू शकत नाही. तुम्हाला इतर वायू प्रदूषण स्रोत पाहावे लागतील. तसेच, अंतर्निहित प्रणालीगत घटक जे झाडे कुठे आहेत आणि लोक कुठे राहतात हे ठरवतात." सेलिनचे सह-लेखक मुख्य लेखक आणि माजी MIT पदवीधर विद्यार्थी Minghao Qiu PhD '21, आता स्टॅनफोर्ड विद्यापीठात आणि ऑस्टिन येथील टेक्सास विद्यापीठातील कॉर्विन झिग्लर आहेत.
टर्न-डाउन सेवा यांच्या नवीन अभ्यासात, संघाने पवन ऊर्जा निर्मितीचा कालावधी आणि जीवाश्म-इंधन-आधारित ऊर्जा प्रकल्पांच्या क्रियाकलापांमधील नमुने शोधले, हे पाहण्यासाठी प्रादेशिक वीज बाजारांनी वीजनिर्मिती प्रकल्पांचे उत्पादन कसे समायोजित केले. अक्षय ऊर्जा. "तांत्रिक आव्हानांपैकी एक, आणि या कामाचे योगदान, या वाढत्या पवन उर्जेला प्रतिसाद देणारे पॉवर प्लांट कोणते आहेत हे ओळखण्याचा प्रयत्न करत आहे," किउ नोट करते.
संशोधकांनी 2011 आणि 2017 या कालावधीतील दोन ऐतिहासिक डेटासेटची तुलना केली. देशभरातील पवन टर्बाइनच्या ऊर्जा उत्पादनाचा तास-दर-तास रेकॉर्ड आणि प्रत्येक जीवाश्म-इंधन-आधारित उर्जेपासून उत्सर्जन मापनांची तपशीलवार नोंद. यूएस मधील प्लांट डेटासेटमध्ये प्रत्येक सात प्रमुख प्रादेशिक वीज बाजारांचा समावेश आहे, प्रत्येक बाजारपेठ एक किंवा अनेक राज्यांना ऊर्जा प्रदान करते. "कॅलिफोर्निया आणि न्यूयॉर्क ही प्रत्येकाची स्वतःची बाजारपेठ आहे, तर न्यू इंग्लंडची बाजारपेठ सुमारे सात राज्ये व्यापते आणि मिडवेस्ट अधिक व्यापते," किउ स्पष्ट करतात. "आम्ही यूएस मधील सर्व पवन उर्जेपैकी सुमारे 95 टक्के कव्हर करतो."
सर्वसाधारणपणे, त्यांनी असे निरीक्षण केले की, पवन ऊर्जा उपलब्ध असताना, नैसर्गिक वायू आणि सब-बिटुमिनस कोळशावर आधारित ऊर्जा प्रकल्पांचे पॉवर आउटपुट कमी करून बाजार समायोजित केले जातात. त्यांनी नमूद केले की ज्या झाडांना नाकारण्यात आले होते ते बहुधा खर्च-बचत कारणांसाठी निवडले गेले होते, कारण काही झाडे इतरांपेक्षा कमी खर्चिक होती.
त्यानंतर टीमने देशभरातील वाऱ्याचे नमुने आणि उत्सर्जनाच्या रासायनिक वाहतुकीचे अनुकरण करण्यासाठी एक अत्याधुनिक वायुमंडलीय रसायनशास्त्र मॉडेल वापरले आणि उत्सर्जन कोठे आणि कोणत्या एकाग्रतेने सूक्ष्म कण आणि ओझोन तयार केले हे निर्धारित केले - दोन प्रदूषके जे हवेची गुणवत्ता आणि मानवी आरोग्यास हानी पोहोचवतात. . शेवटी, संशोधकांनी यू.एस.च्या जनगणनेच्या डेटावर आधारित, देशभरातील सामान्य लोकसंख्येचे मॅप केले आणि त्यांच्या प्रदूषणाच्या परिणामामुळे लोकसंख्येच्या आरोग्य खर्चाची गणना करण्यासाठी एक मानक महामारीशास्त्रीय दृष्टीकोन लागू केला.
या विश्लेषणातून असे दिसून आले की, 2014 मध्ये, पवन ऊर्जेच्या काळात जीवाश्म-इंधन-आधारित ऊर्जेचे विस्थापन करण्यासाठी सामान्य खर्च-बचतीच्या दृष्टिकोनामुळे देशभरात $2 अब्ज आरोग्य फायदे किंवा बचत झाली. या फायद्यांचा एक छोटासा वाटा वंचित लोकसंख्येला गेला, जसे की अल्पसंख्याक आणि कमी उत्पन्न असलेल्या समुदायांना, जरी ही असमानता राज्यानुसार बदलली.
"आम्ही सुरुवातीला विचार केला त्यापेक्षा ही एक अधिक जटिल कथा आहे," किउ म्हणतात. "काही लोकसंख्या गट उघडकीस येत आहेत. वायू प्रदूषणाच्या उच्च पातळीपर्यंत, आणि ते कमी उत्पन्न असलेले लोक आणि वांशिक अल्पसंख्याक गट असतील. आपण जे पाहतो ते म्हणजे, पवन उर्जा विकसित केल्याने काही राज्यांमध्ये हे अंतर कमी होऊ शकते परंतु जीवाश्म-इंधन वनस्पती विस्थापित होतात यावर अवलंबून, इतर राज्यांमध्ये ते आणखी वाढू शकते."
ट्विकिंग पॉवर: संशोधकांनी नंतर उत्सर्जनाची पद्धत आणि संबंधित आरोग्य फायदे कसे बदलतील याचे परीक्षण केले, जर त्यांनी पवन-उत्पादित शक्तीच्या काळात भिन्न जीवाश्म-इंधन-आधारित वनस्पती नाकारण्यास प्राधान्य दिले. त्यांनी अनेक पर्यायी परिस्थिती प्रतिबिंबित करण्यासाठी उत्सर्जन डेटामध्ये चिमटा काढला: एक ज्यामध्ये सर्वात आरोग्यास हानीकारक, प्रदूषित ऊर्जा संयंत्रे प्रथम नाकारली जातात; आणि इतर दोन परिस्थिती ज्यामध्ये अनुक्रमे सर्वात जास्त सल्फर डायऑक्साइड आणि कार्बन डाय ऑक्साईड निर्माण करणार्‍या वनस्पती प्रथम त्यांचे उत्पादन कमी करतात.
त्यांना असे आढळून आले की प्रत्येक परिस्थितीमुळे एकूणच आरोग्य लाभ वाढतात आणि विशेषत: पहिल्या परिस्थितीमुळे आरोग्य लाभ चौपट होऊ शकतात, मूळ असमानता कायम राहिली: अल्पसंख्याक आणि कमी उत्पन्न असलेल्या लोकसंख्येने अजूनही अधिक समृद्ध समुदायांपेक्षा लहान आरोग्य फायदे अनुभवले आहेत. "आम्ही रस्त्याच्या शेवटी पोहोचलो आणि म्हणालो, कोणती झाडे विस्थापित करायची हे ठरवण्यात हुशार होऊन ही विषमता दूर करण्याचा कोणताही मार्ग नाही," सेलिन म्हणाले. "या क्षेत्राबद्दल मला आशावादी बनवणारी एक गोष्ट म्हणजे, पर्यावरणीय न्याय आणि इक्विटी समस्यांकडे अधिक लक्ष दिले जाते," सेलिनने निष्कर्ष काढला. "आमची भूमिका ही त्या आव्हानांना तोंड देण्यासाठी सर्वात प्रभावशाली धोरणे शोधण्याची आहे."
