हैदराबाद : कल्पना चावला या पहिल्या भारतीय वंशाच्या महिला अंतराळवीर म्हणून ओळखल्या जातात परंतु त्यांचे जीवन जगभरातील महिला आणि मुलींसाठी प्रेरणादायी आहे. कल्पना चावलाने लहानपणापासूनच उड्डाण करण्याचे स्वप्न पाहिले आणि त्यांच्या मेहनतीने आणि कौशल्याने त्यांनी सर्वसामान्यांना अशक्य वाटणारे स्थान मिळवण्याचा मार्ग शोधला. भारताच्या कर्नाल ते अमेरिकेची स्पेस एजन्सी नासा हा प्रवास त्याच्या स्वप्नांच्या यशाचे द्योतक आहे. वयाच्या अवघ्या 41 व्या वर्षी ती दुसऱ्यांदा अंतराळात जाण्यात यशस्वी ठरली. त्या म्हणाल्या की, त्यांची निर्मिती केवळ अंतराळासाठी झाली असून त्यांनी प्रत्येक क्षण अवकाशासाठी खर्च केला आहे.
कल्पना चावला यांचा जन्म : कल्पना चावला यांचा जन्म १७ मार्च १९६२ रोजी भारतातील हरियाणा राज्यातील कर्नाल जिल्ह्यात झाला. तिचे वडील बन्सरी लाल आणि आई संयोगिता यांची ती चौथी अपत्य होती. तथापि, त्याच्या वडिलांनी 10वी परीक्षेत पात्र होण्यासाठी त्यांची अधिकृत जन्मतारीख बदलून 01 जुलै 1961 केली. त्यानंतरच ती दहावीच्या परीक्षेला बसू शकली. तेव्हापासून त्याची जन्मतारीख अधिकृतरीत्या नासामध्ये 1 जुलै म्हणून दिसून येते. पण भारतात त्यांचा वाढदिवस 17 मार्चलाच साजरा केला जातो.
कल्पनाची आवड : कल्पना ही लहानपणापासूनच अतिशय हुशार आणि सक्रिय मुलगी होती. नृत्य, सायकल चालवणे आणि धावणे याशिवाय तिला कविता लिहिण्याचीही खूप आवड होती. शालेय जीवनापासून ती प्रत्येक नृत्य स्पर्धेत भाग घ्यायची. याशिवाय तिने व्हॉलीबॉल आणि रनिंगमध्येही भाग घेतला आणि मुलांसोबत बॅडमिंटन आणि डॉजबॉल खेळला. त्याला चांदण्यात सायकल चालवण्याचीही आवड होती.
कल्पना अभ्यासातही अव्वल होती : खेळाव्यतिरिक्त कल्पनाला अभ्यासातही प्रचंड रस होता आणि ती नेहमीच अव्वल विद्यार्थ्यांच्या यादीत असायची. त्यांनी पंजाब अभियांत्रिकी महाविद्यालय, चंदीगडमधून एरोनॉटिकल अभियांत्रिकीमध्ये पदवी आणि 1982 मध्ये यूएसए टेक्सास विद्यापीठातून एरोस्पेस अभियांत्रिकीमध्ये पदव्युत्तर पदवी प्राप्त केली. 1986 मध्ये त्यांनी दुसरी पदव्युत्तर पदवी देखील मिळवली आणि विद्यापीठातून पीएचडी पूर्ण केली
कल्पनाशक्तीची आवड : मला लहानपणापासूनच कल्पनाशक्तीची आवड आहे. त्यांच्या आग्रहास्तव त्यांनी पंजाब विद्यापीठात एरोनॉटिकल इंजिनीअरिंग हा विषय सामान्यतः मुले निवडतात. हा विषय निवडणारी ती कॉलेजमधील पहिली मुलगी होती. हे स्वप्न पूर्ण करण्यासाठी ती सेलप्लेन, मल्टी-इंजिन प्लेन आणि ग्लायडरसाठी प्रमाणित व्यावसायिक पायलट आणि ग्लायडर आणि विमानांसाठी प्रमाणित फ्लाइट इन्स्ट्रक्टर देखील बनली.
मार्ग शोधण्याची जिद्द : कल्पनाचे उड्डाणाचे स्वप्न विमानाने पूर्ण होण्याइतके लहान नव्हते. यासाठी तिने अमेरिकेत जाऊन नासामध्ये प्रवेश मिळवण्याचा प्रयत्न केला आणि त्यात यश मिळवत ती अंतराळवीरही झाली. तो म्हणाला, स्वप्नांपासून यशापर्यंतचा मार्ग निश्चित आहे पण तो शोधण्याची जिद्द तुमच्यात आहे का? तो शोधण्यासाठी त्या मार्गावर जाण्याची हिंमत आहे का? तुमची स्वप्ने पूर्ण करण्याचा तुमचा निर्धार आहे का? 2003 मध्ये त्याने स्पेस शटल कोलंबियावर आपले दुसरे अंतराळ उड्डाण केले. 16 जानेवारीपासून सुरू झालेली ही 16 दिवसांची मोहीम 1 फेब्रुवारीला संपणार होती. त्याच दिवशी पृथ्वीवर परतत असताना पृथ्वीच्या वातावरणात प्रवेश केल्यानंतर शटल अचानक कोसळले आणि वाहनाचा स्फोट झाला. त्यामुळे कल्पनासह अन्य ६ अंतराळवीरांचा मृत्यू झाला.
हेही वाचा : Tiktok Ban : अमेरिकेने टिकटॉकवर बंदी घालण्याची दिली धमकी; निर्बंधांना सामोरे जाण्याची मागणी
