नवी दिल्ली - चित्रपट क्षेत्रात केलेल्या महत्त्वपूर्ण योगदानाबद्दल दिला जाणारा सर्वोच्च दादासाहेब फाळके पुरस्काराची घोषणा करण्यात आली आहे. यंदा हा पुरस्कार ज्येष्ठ अभिनेत्री आशा पारेख यांना जाहीर झाला आहे.
ज्येष्ठ अभिनेत्री आशा पारेख यांना 2020 चा दादासाहेब फाळके पुरस्काराने सन्मानित करण्यात येणार आहे. भारतीय चित्रपट क्षेत्रातील सर्वोच्च मान्यता असलेल्या या पुरस्काराची घोषणा केंद्रीय माहिती आणि प्रसारण मंत्री अनुराग ठाकूर यांनी मंगळवारी केली आहे. 79 वर्षीय अभिनेत्री आशा पारेख या "दिल देके देखो", "कटी पतंग", "तीसरी मंझील" आणि "कारवां" यांसारख्या चित्रपटांसाठी प्रसिद्ध आहेत. त्या चित्रपटसृष्टीतील आतापर्यंतच्या सर्वात प्रभावशाली अभिनेत्रींपैकी एक मानल्या जातात.
केंद्रिय माहिती आणि प्रसारण मंत्री अनुराग ठाकूर म्हणाले, ''दादासाहेब फाळके पुरस्कार समितीमध्ये आशा भोसले, हेमा मालिनी, पुनम ढिल्लों, उदित नारायण आणि टी एस नागाबर्ना यांचा समावेश आहे. या सर्वांनी यंदाच्या पुरस्कारासाठी आशा पारेख यांची निवड केली आहे. त्या प्रख्यात अभि्नेत्री आहेत. त्यांनी वयाच्या दहाव्या वर्षी सिनेमात काम करण्यास सुरुवात केली. सर्वात पहिल्यांदा बिमलजी रॉय यांनी त्यांना संधी दिली होती. ९५ हून अधिक चित्रपटात त्यांनी काम केले आहे. १९९८ ते २००१ पर्यंत त्या सेन्सॉर बोर्डाच्या अध्यक्षादेखील होत्या आणि त्यांना पद्मश्रीनेही सन्मानित करण्यात आले आहे. हा आमच्यासाठी अभिमानाचा विषय आहे की सूचना आणि प्रसरण मंत्रालयामार्फत राष्ट्रीय फिल्म पुरस्कार दरवर्षी दिले जातात, यंदाच्या या सोहळ्यात हा दादासाहेब पुरस्कार आशा पारेख यांना दिला जाणार आहे.'', असे अनुराग ठाकूर पुरस्काराची घोषणा करताना म्हणाले.
गेल्या वर्षी रजनीकांत यांना 2019 चा दादासाहेब फाळके पुरस्कार प्रदान करण्यात आला होता.
बाल कलाकार म्हणून कारकिर्दीला आरंभ - आशा पारेख यांनी बाल कलाकार म्हणून बेबी आशा पारेख या नावाने आपल्या करिअरची सुरुवात केली. प्रसिद्ध चित्रपट दिग्दर्शक बिमल रॉय यांनी एका स्टेज समारंभात तिचा नृत्य पाहिला आणि वयाच्या दहाव्या वर्षी तिला मा (1952) मध्ये घेतले आणि नंतर बाप बेटी (1954) मध्ये तिची पुनरावृत्ती केली. या चित्रपटाच्या अपयशाने त्याची निराशा झाली आणि त्याने आणखी काही बाल भूमिका केल्या तरीही त्याने आपले शालेय शिक्षण पुन्हा सुरू ठेवले.
वयाच्या सोळाव्या वर्षी त्यांनी पुन्हा अभिनय करण्याचा प्रयत्न केला आणि नायिका म्हणून पदार्पण केले. पण आशाजींना विजय भट्टच्या गुंज उठी शहनाई (1959) मध्ये अभिनेत्री अमिता साठी नाकारण्यात आले कारण त्या प्रसिद्ध अभिनेत्री होण्यासाठी योग्य नाही असा चित्रपट निर्मात्याने दावा केला होता. बरोबर आठ दिवसांनंतर, चित्रपट निर्माते सुबोध मुखर्जी आणि लेखक-दिग्दर्शक नासिर हुसैन यांनी त्यांना शम्मी कपूरसोबत दिल देके देखो (1959) मध्ये नायिका म्हणून कास्ट केले. यामुळे त्या मोठ्या स्टार बनल्या.
नासिर हुसेन यांच्याशी त्यांचा या चित्रपटाशी दीर्घ आणि फलदायी संबंध होता. त्यांनी सहा चित्रपटांमध्ये आशा पारेख यांना नायिका म्हणून कास्ट केले; जब प्यार किसी से होता है (1961), फिर वही दिल लाया हूं (1963), तीसरी मंझिल (1966), बहारों के सपने (1967), प्यार का मौसम (1969) आणि कारवां (1971) आणि मंझिल (1984) मध्येही त्यांनी पाहुण्या कलाकाराची भूमिका केली होती.
आशा पारेख प्रामुख्याने त्यांच्या बहुतेक चित्रपटांमध्ये ग्लॅमर गर्लसह उत्कृष्ट नृत्यांगना म्हणून ओळखल्या जात होत्या. त्यानंतर दिग्दर्शक राज खोसला यांनी तीन चित्रपटांमध्ये वेगवेगळ्या भूमिका देऊ केल्या त्यामध्ये दो बदन (1966), चिराग (1969) आणि मैं तुलसी तेरे आंगन की (1978) या चित्रपटांमुळे त्यांच्या अभिनय कौशल्याचे अधिक महत्त्व जाणवले. दिग्दर्शक शक्ती सामंत यांनी त्यांना त्यांच्या इतर चित्रपट, पगला कहें का (1970) आणि कटी पतंग (1970) मध्ये अधिक नाट्यमय भूमिका दिल्या. नंतरच्या चित्रपटासाठी त्यांना सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्रीचा फिल्मफेअर पुरस्कार मिळाला.
हेही वाचा - आशा पारेख, वहीदा रहमान आणि हेलन यांनी घेतला तारुण्याचा पुनःप्रत्यय
