नागपूर - परीक्षा म्हटले की मुलांना जशी भीती वाढते तसाच पालकांमध्ये वेगळाच ताण ( Exam Fever 2022 ) पाहायला मिळत आहे. पण या याकाळात मुलांना ( Study without stress ) ताण न देता कशा पद्धतीने त्यांना मदत करू शकतो, हे जाणून घेऊ.
मानसोपचार तज्ज्ञ डॉक्टर निखिल पांडे ( Psychiatrist Dr Nikhil Pandey ) म्हणाले, की परीक्षा काळात शांत झोप ही ( nights sleep during exams ) शरीरासाठी महत्त्वाची असते. तसेच तणाव घालवण्यासाठीही ( sleep for stress free exam ) झोप महत्वाची ठरते. चांगली झोप झाल्यास आपला मेंदू अधिक कार्यशील ( Sleep for active brain ) असतो. त्यामुळे परीक्षार्थींनी ( tips for students during exam ) अतिरिक्त जागरण न करता, पुरेशी झोप घेतल्यास त्याचा फायदा अधिक होऊ शकतो. त्यामुळे नियमि पणे जर सहा किंवा आठ तास झोप घेत असल्यास परीक्षाकाळातही नियमित तेवढेच तास झोप घ्यावी. हे मेंदूसाठी आणि शरीरासाठी चांगले असते. त्यामुळे परीक्षेच्या काळात रात्र रात्र जागून अभ्यास करण्यापेक्षा योग्य झोप घेऊन पेपर दिल्यास अधिक फायदा होईल. तसेच प्रत्येक विषयाचे टाईम टेबल ठरवून अभ्यास केला तर त्याचा फायदा अधिक होत असल्याचे मानसोपचार तज्ज्ञ डॉक्टर पांडे सांगतात.
वर्तमान अभ्यासावर फोकस करावा- मनस्वास्थ ठेवताना मुलांनी आनंदी राहावे. पण, त्यांना निकालाची चिंता अधिक लागली असते. त्यामुळे निकाल कसा लागेल, मार्क कमी मिळाले तर शेजारी काय म्हणतील, नातेवाईक काय म्हणतील ही भीती मुलांमध्ये मोठ्या प्रमाणात असते. कमी मार्क मिळाल्यास चांगल्या ठिकाणी प्रवेश मिळणार नाही. सोबतच मित्र पुढे जाईल, अशी भीती असते. याच वेळेत भूतकाळातील वाईट अनुभव आठवल्याने अधिक भीती वाढते. मागील वेळीही पेपर लिहताना आठवले नाही, यावेळी तसे झाले तर असा भास होतो. त्यामुळे भूतकाळात काय झाले आणि भविष्यात काय होईल याची चिंता अधिक करू नये. वर्तमानमध्ये परीक्षेच्या काळात योग्य मनस्वास्थ ठेवून आनंदी राहून परीक्षेची तयारी करावी.
पालकांनी मुलांवर ताण वाढवू नये- मुलांची परीक्षा असली की पालकांची चिंता वाढली असते. तुला वर्षभरापासून सांगितले होते. तू अभ्यास केला नाही. आता ऐन वेळेवर अभ्यास करायला बसला आहे. वेळेवर होणार का, या सगळ्या टीकात्मक शब्दांचा मारा करू नये. त्यांना मदत कशी करता येईल, असा विचार पालकांनी करावा. पालकांनी मुलांकडून रोज अभ्यास करून घ्यावा. जेणेकरून परीक्षा काळात त्यांच्यावर ताण येणार नाही. शक्यतो परीक्षा काळात त्यांना मदत म्हणून अडचण सोडवण्याकडे कल असावा. पालकांनीही उगाच चिंता वाढून घेत मुलांचा ताण वाढणार नाही याची काळजी घ्यावी.
मुलांची आवड जपावी-आपल्या मुलांची तुलना इतरांशी करू नये. त्यामुळे स्वतःचr स्वप्नs मुलांमध्ये बघून त्यांच्यावर थोपवली जातात. तसे घडू नये म्हणून पालक म्हणून चिंता करणे योग्य आहे. पण, ती प्रतिमा शोधणे मुळात चूक आहे. प्रत्येक मुलगा आणि त्याचे विचार, आवड व निवड स्वतंत्र असते. त्यामुळे आपले काही लादण्यापेक्षा त्याच्या गुणांना ओळखून त्यांच्या आवडीचे ध्येय कसे मिळवता येईल, यासाठी प्रोत्साहन देत त्यांना मदत करा. पण, आग्रह टाळावा असेही मानसोपचार तज्ज्ञ डॉ. निखिल पांडे सांगतात. काहींना गणिताची आवड असेल. पण, काहींना गणिताची आवड नसते. अशा स्थितीत नकारात्मक बोलणे टाळावे.
असा करा अभ्यास- एखादा विषय कठीण वाटत असल्यास त्यातला कठीण भाग न निवडता सुरवातीला सोप्यात सोपा भाग अभ्यासासाठी घ्यावा. त्यानंतर त्यापेक्षा थोडा कठीण भाग किंवा धडा निवडावा. एखादा धडा बिलकुल समजत नसेल तर तो पूर्णच समजणार नाही असे होत नाही. त्यातील काही सोपा भाग समजून घ्यावा. मग अगदीच कठीण असेल त्याकडे शेवटी जावे. हे केल्याने नापास होईल ही भीती दूर होते. यात मग आपली आवड असणाऱ्या विषयात जास्त मार्क घेऊन भरपाई करता येते, असेही मनोसपचार तज्ज्ञ डॉ. निखिल पांडे यांनी ईटीव्ही भारतशी बोलताना सांगितले.
हेही वाचा-Indian Army recruitment 2022; दहावी-बारावी पास उमेदवारांकरिता भारतीय सैन्यदलात 'या' पदाकरिता संधी
हेही वाचा-Exam Fever 2022 : दोन वर्षानंतर अमरावती विद्यापीठाची परीक्षा; 50 टक्केच प्रश्न सोडविण्याची मुभा
हेही वाचा-Exam Fever 2022 : बिहारमधील एकाच गावात घडले 150 आयआयटीयन्स; यशस्वी विद्यार्थीच देतात मोफत शिक्षण
