मुंबई : श्रावण महिना हा भगवान शंकराच्या पूजेसाठी विशेष मानला जातो. भगवान शिव संतती, सुख, संपत्ती यासह सर्व इच्छा पूर्ण करणारे आहेत. त्यांच्या या महिन्यात पुत्रदा एकादशीला ( Putrada Ekadashi ) पुत्रप्राप्तीसाठी विशेष उपवास केले जातात ( vrat for son ). ज्यामध्ये भगवान विष्णूची पूजा केली जाते. पौराणिक मान्यतेनुसार भगवान विष्णूच्या कृपेने व्रत करणाऱ्यांना पुत्रप्राप्ती होते. पंचांगानुसार या वर्षी श्रावण पुत्रदा एकादशी 8 ऑगस्ट सोमवारी आहे.
शंकराच्या मूर्ती किंवा फोटोसमोर पारायण - पुत्रदा एकादशी व्रताच्या मुहूर्त पंचांगानुसार 7 ऑगस्टला रात्री 11.50 पासून एकादशी तिथीचा प्रारंभ होत आहे. ती दुसऱ्या दिवशी 8 ऑगस्टला रात्री 9 वाजता संपेल. मात्र श्रावण शुक्ल एकादशीचे व्रत 8 ऑगस्ट रोजी सकाळपासून ठेवण्यात येत आहे. पुत्रदा एकादशी व्रताचा मुहूर्त आचार्य कमल दुबे यांनी श्रावण पुत्रदा एकादशीचा उपवास सोमवारी ( somvar vrat katha ) केला जाणार असल्याचे सांगितले होते. सकाळी भगवान विष्णूच्या मूर्ती किंवा फोटोजवळ पारायण करावे. त्यामुळे शंकराचा कृपा भाविकांवर राहते.
पुत्र प्राप्तीसाठी व्रत करावे - श्रावण महिन्यातील दुसऱ्या एकादशीला पुत्रदा एकादशी ( ekadashi ) म्हणतात. श्रावण पुत्रदा एकादशीच्या धार्मिक श्रद्धेनुसार निपुत्रिक जोडप्याने श्रावण पुत्रदा एकादशीचे व्रत ( putrada ekadashi vrat ) करून भगवान विष्णूची विधिवत पूजा ( worship of Vishnu ) करावी. शिव चालीसाचे ( shiv chalisa ) पठन करावे. भगवान विष्णूच्या कृपेने आणि या व्रताच्या योग्यतेने त्या जोडप्याला योग्य पुत्र प्राप्त होतो. या दिवशी पूजेच्या वेळी श्रावण पुत्रदा एकादशी व्रताचा पाठही ऐकावा. याने व्रताचे पूर्ण फळ मिळते. हे व्रत केल्याने माणसाला मृत्यूनंतर मोक्षप्राप्ती होते. श्रावण पुत्रदा एकादशीचे व्रत, सकाळी लवकर उठून स्नान करून संन्यास घेणे इ. घरातील मंदिरात दिवा लावावा. भगवान विष्णूंना गंगाजलाने अभिषेक करा. भगवान विष्णूला तुळशीची डाळ अर्पण करा. भोगामध्ये देवाला फळे, फुले, मिठाई, सुपारी, सुपारी, नारळ अर्पण करा. या पवित्र दिवशी भगवान विष्णूसह देवी लक्ष्मीची पूजा करा. पारायणापूर्वी ब्राह्मणाला अन्न अर्पण करावे आणि वस्त्र, पैसा इत्यादी भेट देऊन आशीर्वाद घ्यावा.
पुत्रदा एकादशीची कथा - पुत्रदा एकादशीच्या आख्यायिकेनुसार ( putrada ekadashi vrat katha ), सुकेतुमान नावाच्या राजाने भद्रावती राज्यावर राज्य केले. त्यांच्या पत्नीचे नाव शैव्या होते. या राजाला मूलबाळ नव्हते. त्यामुळे दोघेही चिंतेत आणि दुःखी होते. या दु:खामुळे एकदा आत्महत्येचा विचार राजाच्या मनात आला. पण ते पाप समजून त्याने हा विचार सोडून दिला. एकेदिवशी राजाला राज्याच्या कामात रस नव्हता म्हणून तो जंगलाच्या दिशेने निघाला. जंगलात त्याला अनेक प्राणी-पक्षी दिसले. राजाच्या मनात वाईट विचार येऊ लागले. राजा उदास होऊन तलावाच्या काठी जाऊन बसला. या तलावाच्या काठावर ऋषीमुनींचे आश्रम बांधले गेले. राजा एका आश्रमात गेला आणि तेथे ऋषींना नमस्कार करून आसनस्थ झाला. राजाला पाहून ऋषी म्हणाले की राजाला इथे पाहून आनंद झाला आहे, मग तुमची इच्छा सांगा? तेव्हा राजाने आपली चिंता ऋषींना सांगितली. राजाचे म्हणणे ऐकून ऋषी म्हणाले की आज पुत्रदा एकादशी आहे. म्हणून ते येथे स्नान करण्यासाठी आले आहेत. ऋषींनी राजाला पुत्रदा एकादशीच्या दिवशी व्रत करण्यास सांगितले. त्या दिवसापासून राजाने एकादशीचे व्रत सुरू केले. राजाने विधीपूर्वक व्रत ठेवले आणि द्वादशीला उपवास सोडला. काही दिवसांनी राणी गरोदर राहिली आणि नऊ महिन्यांनी राजाला पुत्ररत्न प्राप्त झाले.नंतर त्या राजपुत्राने धीट होऊन जनहिताचे काम केले.
हेही वाचा - Cub Died : बिबट्याच्या पिल्लाचा संशयास्पद मृत्यू, नाहरगढ बायोलॉजिकल पार्कमधील घटना
