मुंबई - उपनगरीय रेल्वे मार्गावर महिला प्रवाशांची संंख्या ( Female Passengers on The Railway Line ) ज्या पटीने वाढत आहे. तेवढाच महिलांचा लोकल प्रवास देखील असुरक्षित होत आहे. इतकेच नव्हे तर आता लोकल ट्रेनचा प्रवासात महिलांवर अत्याचार होण्याचे प्रमाण दिवसेंदिवस वाढत जात आहे. त्यामुळे महिला प्रवाशांच्या सुरक्षिततेसाठी उपाययोजना म्हणून लोकल ट्रेनच्या महिला डब्यांत सीसीटीव्ही कॅमेरे ( CCTV Cameras in Women Compartments of Local Trains ) आणि टॉक बॅक यंत्रणा बसवण्याचा निर्णय मध्य रेल्वेने गेल्या काही वर्षांपूर्वीच घेतला आहे. प्रत्येक्षात सीसीटीव्ही कॅमेरे महिलांचा डब्यात अजूनही लागले नाही. मात्र आता सर्व महिला डब्यांत कॅमेरे बसविण्यासाठी रेल्वे ( Railway Department ) निविदा काढण्याचा तयारीत आहे.
जानेवारी २०२२ मध्ये निविदा प्रक्रिया सुरु
मुंबईतील लोकलने दररोज लाखो महिला प्रवास करतात. गर्दीची वेळ असो वा शुकशुकाटाची चोरी, चेन स्नॅचिंग, छेडछाड यासारख्या गुन्ह्यांनी महिला त्रस्त आहे. यासाठी महिला लोकल डब्यात सीसीटीव्ही कॅमेरे, टॉक बॅक प्रणाली असे विविध प्रयोग करण्याचे मध्य रेल्वेने ठरवले होते. काही डब्यात रेल्वेकडून सीसीटीव्ही कॅमेरे लावण्यात आले होते. मात्र, प्रत्येक्षात पुढे सर्व महिला डब्यात कॅमेरे बसविण्यात आले नाही. फक्त आतापर्यंत कागदोपत्री उपाययोजना केली जातात. परिणामी, लोकलच्या महिला डब्यात सीसीटीव्ही कॅमेरे लावण्याची प्रक्रिया अनेक कालावधीपासून सुरू आहे. ही कामे कोरोना काळात बंद झाली होती. तर, आता नवीन वर्षात पुन्हा ही कामे रेल्वे हाती घेतली जाणार आहेत. रेल्वे सुरक्षा बलाचे वरिष्ठ विभागीय सुरक्षा आयुक्त जितेंद्र श्रीवास्तव यांनी सांगितले की, मध्य रेल्वेवरील सर्व महिला डब्यात कॅमेरे लावण्यात येणार आहेत. यासाठी जानेवारी २०२२ मध्ये निविदा प्रक्रिया सुरू होणार आहे. यात सुमारे ५३९ कॅमेरे बसविण्यात येण्याचा प्रस्ताव आहे. तर, सद्यस्थितीत १८० कॅमेरे महिला डब्यात लावले जाणार आहेत.
'या' घटनेनंतर रेल्वेला आली जाग
नुकताच अंबरनाथ रेल्वे स्थानकादरम्यान अज्ञात व्यक्तीकडून लोकलच्या महिला डब्यावर काचेची बाटली फेकण्याची घटना घडली होती. यात महिलेच्या चेहऱ्यावर बाटली लागून जखमी झाली होती. तर, याआधी सप्टेंबर महिन्यात उल्हासनगर रेल्वे स्थानक परिसरात एका नराधमाने १४ वर्षीय अल्पवयीन मुलीवर अत्याचार करण्याची घटना घडली. मे महिन्यात कळवा रेल्वे स्थानकात मोबाइल चोराशी झालेल्या झटापटीत एका 35 वर्षीय महिलेचा अपघाती मृत्यू झाला होता. या घटनेतून बोध घेऊन आता मध्य रेल्वे सर्व महिला डब्यात कॅमेरे बसविण्यासाठी सज्ज झाली आहे.
लोकलमध्ये टॉक बॅक प्रणाली केव्हा?
आपत्कालीन प्रसंगी महिला प्रवाशांना लोकलमधील गार्डशी संपर्क साधता यावा, यासाठी सर्व महिला डब्यात टॉक बॅक यंत्रणा बसवण्याचा निर्णय मध्य रेल्वेने दोन वर्षांपूर्वी घेतला होता. वर्षभरात मध्य रेल्वेच्या 130 लोकलमधील महिला डब्यात टॉक बॅक प्रणाली बसविण्यात येणार असल्याची घोषणाही केली होती. मात्र प्रत्येक्षात ही सुविधा आतापर्यत महिला डब्यात ही यंत्रणा लागलेली नाही आहे. लोकल प्रवासावेळी महिला प्रवाशांवर चोरीच्या उद्देशाने हल्ले, छेडछाड असे गुन्हे घडतात. त्यामुळे महिला प्रवाशांच्या सुरक्षेसाठी ठोस उपाययोजना करण्याची मागणी अनेकदा महिला प्रवाशांकडून केली जात आहे.
