नवी दिल्ली : राष्ट्रीय पक्षी दिन हा वन्य आणि पाळीव पक्षी वाचवण्याची मोहीम म्हणून साजरा केला जातो. ( National bird day 2023 ) जेणेकरून त्यांचे अस्तित्व टिकवून ठेवता येईल. राष्ट्रीय पक्षी दिन उत्सव या पर्यावरणीय समस्यांबद्दल जागरूकता निर्माण करण्यासाठी आणि जगभरातील पक्ष्यांचे संरक्षण आणि संवर्धन करण्यासाठी लोकांना शिक्षित करण्यासाठी एक व्यासपीठ आणि संधी प्रदान करतो. ( National Bird Day Celebration ) जगात असे अनेक पक्षी आहेत जे नामशेष होण्याच्या मार्गावर आहेत. भारतातच अनेक पक्षी जपण्याचे प्रयत्न सुरू आहेत.
राष्ट्रीय पक्षी दिवस कसा साजरा केला जातो ? राष्ट्रीय पक्षी दिवस खास साजरा केला जातो. पक्षी निरीक्षणाव्यतिरिक्त इतर कार्यक्रमांमध्ये लोक सहभागी होतात. ज्यामध्ये लोकांना पक्ष्यांबाबत जागरूक केले जाते. पक्ष्यांचा उपयोग इतरांना शिकण्यासाठी आणि अभ्यास करण्यासाठी केला जातो. नामशेष होत चाललेल्या प्रजातींबद्दल लोकांना जागरूक केले जाते. त्यांचे संरक्षण कसे करावे याबद्दल सांगितले आहे. (National Bird Day is celebrated)
भारताचा मोर राष्ट्रीय पक्षी: मोर हा भारताचा राष्ट्रीय पक्षी ( National bird of India ) आहे. मोर हा अतिशय सुंदर आणि आकर्षक पक्षी आहे. हे भारतातील सर्व प्रदेशात आढळते. मोराच्या डोक्यावर मुकुटासारखा सुंदर मुकुट असतो. त्याच्या लांब मानेवर एक सुंदर निळा मखमली रंग आहे. मोराच्या अप्रतिम सौंदर्यामुळे भारत सरकारने २६ जानेवारी १९६३ रोजी त्याला राष्ट्रीय पक्षी म्हणून घोषित केले. मोर हा आपल्या शेजारील देश म्यानमार आणि श्रीलंकेचा देखील राष्ट्रीय पक्षी आहे. भारतात मोराच्या शिकारीवर पूर्णपणे बंदी आहे. भारतीय वन्यजीव (संरक्षण) अधिनियम, 1972 अंतर्गत याला पूर्ण संरक्षण दिले गेले आहे.
पक्ष्यांबद्दल मजेदार तथ्ये : जगात पक्ष्यांच्या 10,000 पेक्षा जास्त प्रजाती आहेत? जगातील सर्वात मोठा पक्षी शहामृग आहे. त्याचे वजन 150 kg (330 lb) पर्यंत असू शकते आणि त्याची अंडी कोणत्याही पक्ष्यापेक्षा सर्वात मोठी आहेत - ते 15 सेमी (6 इंच) पर्यंत लांब असू शकतात. जगातील सर्वात लहान पक्षी बी हमिंगबर्ड आहे. त्याचे वजन फक्त 2 ग्रॅम (0.07 औंस) आहे आणि ते फक्त 6 सेमी (2.4 इंच) लांब आहे. पक्ष्यांना आपल्यासारखा घाम येत नाही, म्हणून ते थंड होण्यासाठी धडपडतात. पक्ष्यांच्या समूहाला कळप, संघ किंवा संसद असे म्हणतात. पक्षी त्यांच्या चोचीचा वापर वेगवेगळ्या गोष्टींसाठी करतात - खाणे, पिणे, त्यांची पिसे उघडणे आणि अगदी घरटे बांधणे. बहुतेक पक्षी उडू शकतात, परंतु सर्वच नाहीत - काही, पेंग्विन आणि शहामृग सारखे, त्यांचे शरीर खूप जड असल्यामुळे अजिबात उडू शकत नाहीत. इतर, गिधाड आणि किवी सारखे, पुन्हा लँडिंग करण्यापूर्वी फक्त कमी अंतरासाठी सरकतात.
