वाराणसी : प्रत्येक श्रद्धावान त्याच्या इच्छित फळाच्या प्राप्तीसाठी भगवान शिवाची ( Lord shiva ) पूजा त्यांच्या परंपरेनुसार करतो. कारण भगवान शंकर हे देवतांच्या तेहतीस श्रेणींमध्ये देवाधिदेव महादेव मानले जातात आणि त्यांची पूजा केल्याने जीवनात अलौकिक शांती तसेच सुख-समृद्धी येते. व्रत ठेऊन नियमाचे पालन करून शंकराची पूजा करण्याचा विशेष महिमा आहे. भगवान शिवाची पूजा केव्हाही करता येत असली तरी प्रदोष व्यापिनी त्रयोदशीच्या दिवशी पूजा करण्याचे विशेष महत्त्व आहे. त्रयोदशी तिथीला प्रत्येक महिन्याच्या दोन्ही बाजूला प्रदोष व्रत करण्याची धार्मिक परंपरा चालत आलेली आहे.
व्रताशी संबंधित काही खास गोष्टी : ज्योतिषी विमल जैन यांनी या व्रताबाबत सांगितले की, प्रदोष व्रत शुक्रवार, ७ ऑक्टोबर रोजी आहे.( Shukra pradosh vrat 2022 ) कलियुगात प्रदोष व्रत अत्यंत फलदायी मानला जातो. अश्विन महिन्यातील शुक्ल पक्षातील त्रयोदशी 7 ऑक्टोबर, शुक्रवारी सकाळी 7.27 वाजता असेल, ती त्याच दिवशी शुक्रवारी, 7 ऑक्टोबर रोजी पहाटे 5:26 पर्यंत राहील, हाच प्रदोष व्रत आहे. शुक्रवार, ७ ऑक्टोबर रोजी ठेवण्यात आले आहे. जाणार आहे. प्रदोष कालाची वेळ सूर्यास्तापासून ४८ मिनिटे किंवा ७२ मिनिटे आहे. दिवसभर उपवास करून, संध्याकाळी पुन्हा स्नान करून स्वच्छ वस्त्रे परिधान करून प्रदोष काळात उत्तरेकडे तोंड करून शिवाची पूजा करण्याचा नियम आहे.
प्रदोष व्रताचे फायदे : ज्योतिषी विमल जैन यांनी व्रतांच्या फायद्यांबाबत सांगितले की प्रत्येक दिवसाच्या प्रदोष व्रताचे वेगवेगळे परिणाम होतात. जसे- रवि प्रदोष, वय आणि आरोग्य लाभ, सोम प्रदोष शांती आणि संरक्षण, भूम प्रदोष- कर्जापासून मुक्ती, बुध प्रदोष- इच्छा पूर्ण होणे, गुरु प्रदोष विजय, शुक्र प्रदोष- आरोग्य, नशीब आणि इच्छा पूर्ण होणे, शनि प्रदोषाने पुत्रप्राप्ती आनंदची मनोकामना पूर्ण होण्यासाठी 11 प्रदोष व्रत किंवा वर्षातील सर्व त्रयोदशी तिथींचे व्रत आणि मनोकामना पूर्ण होईपर्यंत प्रदोष व्रत पाळण्याची धार्मिक श्रद्धा आहे.
प्रदोष व्रताचे नियम : ज्योतिषी विमल जैन यांनी या व्रतांच्या नियमांबाबत सांगितले की, ब्रह्ममुहूर्ताला पहाटे उठून सर्व दैनंदिन कामांना थोडा वेळ थांबावावे. यानंतर स्नान, ध्यान, पूजा, पाणी, फुले, फळे, गंध आणि कुश उजव्या हातात घेऊन त्याने ग्रहण करावे. प्रदोष व्रत पाळाण्याचा संकल्प घ्यावा. दिवसभर उपवास केल्यानंतर संध्याकाळी पुन्हा स्नान करून स्वच्छ वस्त्रे परिधान करून प्रदोष काळात भगवान शंकराची पूजा पंचोपचार, दशोपचार किंवा षोडशोपचार यानुसार भक्तिभावाने करावी. भगवान शिवाला अभिषेक केल्यानंतर धूप-दीपाने वस्त्र, यज्ञोपवीत, दागिने, बेलपत्र, कणेर, धतुरा, मदार, ऋतुपुष्प, नैवेद्य इत्यादी अर्पण करून त्यांची पूजा करावी. अशी धार्मिक मान्यता आहे की उपवास करणाऱ्याने मेंदूवर भस्म आणि तिलक लावून भगवान शंकराची पूजा केली तर उपासनेचे लवकर फळ मिळते.
स्कंद पुराणात व्रताचे वर्णन : देवाधिदेव महादेव आणि प्रदोष व्रत कथा (शुक्र प्रदोष व्रत २०२२) चे महिमा स्कंद पुराणात वर्णन केले आहे. महिमतील प्रदोष स्तोत्र वाचणे किंवा ऐकणे आवश्यक आहे. प्रदोष व्रताशी संबंधित कथाही ऐकाव्यात. हे व्रत स्त्री आणि पुरुष दोघांसाठीही तितकेच फायदेशीर आहे. प्रदोष व्रतामुळे जीवनातील सर्व दोष दूर होण्यासोबतच जीवनात सुख, समृद्धी आणि आनंद मिळतो.
टीप : वर दिलेली माहिती केवळ श्रद्धा आणि माहितीवर आधारित आहे. आम्ही या लेखात समाविष्ट असलेल्या कोणत्याही माहिती/साहित्य/गणनेच्या अचूकतेची किंवा विश्वासार्हतेची हमी दिलेली नाही. आमचा उद्देश फक्त माहिती देणे हाच आहे. ईटीव्ही भारत कोणत्याही प्रकारच्या श्रद्धा, माहितीची पुष्टी करत नाही. कोणतीही माहिती किंवा श्रद्धा लागू करण्यापूर्वी संबंधित तज्ञाचा सल्ला घ्या. याव्यतिरिक्त, त्याचा कोणताही वापर वापरकर्त्याची स्वतःची जबाबदारी असेल.