ETV Bharat / bharat

Pitru Paksha 2022 : 11 वर्षांनंतर पितृपक्षात घडत आहे हा संयोग, जाणून घ्या पूजा करण्याचे महत्त्व - विष्णूची विधिवत पूजा

शनिवार 10 सप्टेंबरपासून श्राद्ध पक्ष (Shradh Paksha 2022 date) सुरू होत आहे. ज्योतिषांच्या मते यावेळी श्राद्ध पक्ष 15 ऐवजी 16 दिवसांचा असेल. असा योगायोग 2011 नंतर 16 वर्षांनंतर घडत आहे जेव्हा पितृ पक्ष 16 दिवसांचा असेल. पितृ पक्ष ( Pitru Paksha) आणि भाद्रपदाच्या पौर्णिमेला हिंदू धर्मात विशेष महत्त्व आहे. पौर्णिमेला कोणते शुभ मुहूर्त आणि पूजेचे विधी आहेत ते आम्ही तुम्हाला सांगत आहोत.

Pitru Paksha 2022
श्राद्ध पक्ष
author img

By

Published : Sep 10, 2022, 10:50 AM IST

हिंदू धर्मात पौर्णिमेला खूप महत्त्व आहे. श्राद्ध पक्ष (Shradh Paksha 2022 date) देखील भाद्रपद महिन्याच्या पौर्णिमेपासून सुरू होतो. या वेळी इंग्रजी कॅलेंडरनुसार श्राद्ध पक्ष ( Pitru Paksha ) शनिवार, १० सप्टेंबरपासून सुरू होईल आणि २५ सप्टेंबरला संपेल. ज्योतिषांच्या मते यावेळी श्राद्ध पक्ष 15 ऐवजी 16 दिवसांचा असेल. असा योगायोग तब्बल 16 वर्षांनंतर घडत आहे. भाद्रपदाच्या पौर्णिमेला भगवान विष्णूची विधिवत पूजा ( Vishnuchi Puja ) केली जाते. पौर्णिमेच्या दिवशी भगवान विष्णू आणि माता लक्ष्मीची पूजा केल्यास सर्व मनोकामना पूर्ण होतात.

भाद्रपद पौर्णिमेचे महत्त्व - भाद्रपद पौर्णिमा ही अनेक प्रकारे विशेष मानली जाते. गणेशोत्सवाच्या समारोपाने संपूर्ण देश उत्साहाने भरलेले आहे. दुसरीकडे, आपल्या पूर्वजांचे स्मरण करून लोक या तिथीपासून श्राद्ध पक्ष सुरू करतात. भाद्रपद पौर्णिमेच्या दिवशी सत्यनारायणाची पूजा करण्याचाही नियम आहे. असे मानले जाते की भगवान सत्यनारायणाची पूजा केल्याने उपासकाचे सर्व दुःख दूर होतात आणि घरात सुख, समृद्धी आणि ऐश्वर्य भरलेले राहते. भक्ताला आपल्या जीवनात पद आणि प्रतिष्ठा प्राप्त होते.

भाद्रपद पौर्णिमा तिथी आणि मुहूर्त - हिंदू कॅलेंडरनुसार भाद्रपद महिन्यातील शुक्ल पक्षाची पौर्णिमा तिथी शुक्रवार, ९ सप्टेंबर रोजी संध्याकाळी ६:०७ पासून सुरू होईल. भाद्रपद पौर्णिमा तिथी 10 सप्टेंबर, शनिवारी दुपारी 3:28 वाजता समाप्त होईल. त्यामुळे यंदा भाद्रपद पौर्णिमा १० सप्टेंबर रोजी साजरी होणार आहे. या दिवसापासून श्राद्धही सुरू होईल. लोक त्यांच्या पूर्वजांच्या आत्म्याच्या शांतीसाठी तर्पण आणि श्राद्ध करतील.

भाद्रपद पौर्णिमेला पूजा करण्याची पद्धत - या दिवशी सकाळी लवकर उठून स्नान करावे. पवित्र नद्यांमध्ये स्नान करण्याचे खूप महत्त्व आहे. आंघोळीच्या पाण्यात गंगाजल टाकूनही स्नान करू शकता. स्नान करताना सर्व पवित्र नद्यांचे ध्यान करावे. स्नान केल्यानंतर घरातील मंदिरात दिवा लावावा. शक्य असल्यास या दिवशीही व्रत ठेवावे. देवतांना गंगाजलाने अभिषेक करा. पौर्णिमेच्या दिवशी भगवान विष्णूच्या पूजेला विशेष महत्त्व आहे. या दिवशी भगवान विष्णूसोबत लक्ष्मीचीही पूजा केली जाते. भगवान विष्णूला नैवेद्य दाखवावा. तसेच भगवान विष्णूच्या भोगामध्ये तुळशीचा समावेश करा. धार्मिक मान्यतेनुसार भगवान विष्णू तुळशीशिवाय भोग स्वीकारत नाहीत. भगवंताला फक्त सात्विक गोष्टी अर्पण केल्या जातात हे ध्यानात ठेवा. याशिवाय भगवान विष्णू आणि माता लक्ष्मीची आरती करा.

अनेक प्रकारचे दोष दूर होतात - भाद्रपद महिन्यातील पौर्णिमेच्या दिवशी भगवान विष्णू आणि माता लक्ष्मीचे जास्तीत जास्त ध्यान करावे. या दिवशी चंद्राच्या पूजेलाही विशेष महत्त्व आहे. चंद्रोदयानंतर चंद्राची पूजा करावी. असे मानले जाते की चंद्राला अर्घ्य दिल्याने दोषांपासून मुक्ती मिळते. गायीला चारा दिल्याने अनेक प्रकारचे दोष दूर होतात. चंद्र वर्षातील महिन्यांची नावे प्रत्येक महिन्याच्या पौर्णिमेच्या तारखेपासून निर्धारित केली जातात. असे मानले जाते की या महिन्याच्या पौर्णिमेच्या दिवशी चंद्र ज्या नक्षत्रात असतो त्यानुसार महिन्याचे नाव दिले जाते. सर्व 12 महिन्यांची नावे राशीच्या चिन्हांवर आधारित आहेत. या प्रकरणात भाद्रपद पौर्णिमा म्हणतात. कारण या दिवशी चंद्र उत्तर भाद्रपद किंवा पूर्वा भाद्रपद नक्षत्रात असतो.

हिंदू धर्मात पौर्णिमेला खूप महत्त्व आहे. श्राद्ध पक्ष (Shradh Paksha 2022 date) देखील भाद्रपद महिन्याच्या पौर्णिमेपासून सुरू होतो. या वेळी इंग्रजी कॅलेंडरनुसार श्राद्ध पक्ष ( Pitru Paksha ) शनिवार, १० सप्टेंबरपासून सुरू होईल आणि २५ सप्टेंबरला संपेल. ज्योतिषांच्या मते यावेळी श्राद्ध पक्ष 15 ऐवजी 16 दिवसांचा असेल. असा योगायोग तब्बल 16 वर्षांनंतर घडत आहे. भाद्रपदाच्या पौर्णिमेला भगवान विष्णूची विधिवत पूजा ( Vishnuchi Puja ) केली जाते. पौर्णिमेच्या दिवशी भगवान विष्णू आणि माता लक्ष्मीची पूजा केल्यास सर्व मनोकामना पूर्ण होतात.

भाद्रपद पौर्णिमेचे महत्त्व - भाद्रपद पौर्णिमा ही अनेक प्रकारे विशेष मानली जाते. गणेशोत्सवाच्या समारोपाने संपूर्ण देश उत्साहाने भरलेले आहे. दुसरीकडे, आपल्या पूर्वजांचे स्मरण करून लोक या तिथीपासून श्राद्ध पक्ष सुरू करतात. भाद्रपद पौर्णिमेच्या दिवशी सत्यनारायणाची पूजा करण्याचाही नियम आहे. असे मानले जाते की भगवान सत्यनारायणाची पूजा केल्याने उपासकाचे सर्व दुःख दूर होतात आणि घरात सुख, समृद्धी आणि ऐश्वर्य भरलेले राहते. भक्ताला आपल्या जीवनात पद आणि प्रतिष्ठा प्राप्त होते.

भाद्रपद पौर्णिमा तिथी आणि मुहूर्त - हिंदू कॅलेंडरनुसार भाद्रपद महिन्यातील शुक्ल पक्षाची पौर्णिमा तिथी शुक्रवार, ९ सप्टेंबर रोजी संध्याकाळी ६:०७ पासून सुरू होईल. भाद्रपद पौर्णिमा तिथी 10 सप्टेंबर, शनिवारी दुपारी 3:28 वाजता समाप्त होईल. त्यामुळे यंदा भाद्रपद पौर्णिमा १० सप्टेंबर रोजी साजरी होणार आहे. या दिवसापासून श्राद्धही सुरू होईल. लोक त्यांच्या पूर्वजांच्या आत्म्याच्या शांतीसाठी तर्पण आणि श्राद्ध करतील.

भाद्रपद पौर्णिमेला पूजा करण्याची पद्धत - या दिवशी सकाळी लवकर उठून स्नान करावे. पवित्र नद्यांमध्ये स्नान करण्याचे खूप महत्त्व आहे. आंघोळीच्या पाण्यात गंगाजल टाकूनही स्नान करू शकता. स्नान करताना सर्व पवित्र नद्यांचे ध्यान करावे. स्नान केल्यानंतर घरातील मंदिरात दिवा लावावा. शक्य असल्यास या दिवशीही व्रत ठेवावे. देवतांना गंगाजलाने अभिषेक करा. पौर्णिमेच्या दिवशी भगवान विष्णूच्या पूजेला विशेष महत्त्व आहे. या दिवशी भगवान विष्णूसोबत लक्ष्मीचीही पूजा केली जाते. भगवान विष्णूला नैवेद्य दाखवावा. तसेच भगवान विष्णूच्या भोगामध्ये तुळशीचा समावेश करा. धार्मिक मान्यतेनुसार भगवान विष्णू तुळशीशिवाय भोग स्वीकारत नाहीत. भगवंताला फक्त सात्विक गोष्टी अर्पण केल्या जातात हे ध्यानात ठेवा. याशिवाय भगवान विष्णू आणि माता लक्ष्मीची आरती करा.

अनेक प्रकारचे दोष दूर होतात - भाद्रपद महिन्यातील पौर्णिमेच्या दिवशी भगवान विष्णू आणि माता लक्ष्मीचे जास्तीत जास्त ध्यान करावे. या दिवशी चंद्राच्या पूजेलाही विशेष महत्त्व आहे. चंद्रोदयानंतर चंद्राची पूजा करावी. असे मानले जाते की चंद्राला अर्घ्य दिल्याने दोषांपासून मुक्ती मिळते. गायीला चारा दिल्याने अनेक प्रकारचे दोष दूर होतात. चंद्र वर्षातील महिन्यांची नावे प्रत्येक महिन्याच्या पौर्णिमेच्या तारखेपासून निर्धारित केली जातात. असे मानले जाते की या महिन्याच्या पौर्णिमेच्या दिवशी चंद्र ज्या नक्षत्रात असतो त्यानुसार महिन्याचे नाव दिले जाते. सर्व 12 महिन्यांची नावे राशीच्या चिन्हांवर आधारित आहेत. या प्रकरणात भाद्रपद पौर्णिमा म्हणतात. कारण या दिवशी चंद्र उत्तर भाद्रपद किंवा पूर्वा भाद्रपद नक्षत्रात असतो.

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.