रायपूर : हिंदू धर्मात जन्मापासून ते मृत्यूपर्यंतच्या शुभ मुहूर्तांचे महत्त्व मानले जाते. धर्म, अर्थ, काम, मोक्ष या सर्व कामांमध्ये मुहूर्ताचा संबंध चालू असतो. कोणत्याही विशेष कार्यासाठी पंचांगाद्वारे निश्चित केलेल्या शुभ कालावधीला 'मुहूर्त' म्हणतात. ग्रह आणि नक्षत्रांच्या गणनेच्या आधारे ज्योतिषी त्यांच्या विशेष ज्ञानाने, कोणतेही काम करण्यासाठी योग्य वेळ आहे की नाही हे सांगतात. पंचक काळात शुभ कार्य होत नाहीत, जाणून घेऊया यामागची कारणे.
पंचक शुभ का नाही : ज्योतिषी आणि वास्तुविशारद विनीत शर्मा यांनी सांगितले की, 'ज्योतिषशास्त्रात पंचक हे शुभ नक्षत्र मानले जात नाही. ते अशुभ आणि हानिकारक नक्षत्रांचा योग मानले जाते. नक्षत्रांच्या संयोगाने तयार होणाऱ्या विशेष योगाला 'पंचक' म्हणतात. जेव्हा चंद्र कुंभ आणि मीन राशीवर राहतो. तेव्हा त्या काळाला पंचक म्हणतात. घनिष्ठा ते रेवती अशी ५ नक्षत्रे आहेत (घनिष्ठ, शतभिषा, पूर्वाभाद्रपदा, उत्तराभाद्रपद आणि रेवती) त्यांना पंचक म्हणतात. ज्योतिषशास्त्रात सामान्यतः मानल्या जाणार्या काही विशेष कामांची माहिती आहे जे काम पंचक मध्ये केले जात नाही.
पंचक काळात काय करू नये : ज्योतिषी आणि वास्तुविशारद पंडित विनीत शर्मा सांगतात की, 'जे काम पंचक काळात करू नये, ते काम घनिष्ठा नक्षत्राच्या काळात करू नये, त्या वेळी गवत, लाकूड, इंधन गोळा करू नये. यामुळे आग लागणे अशी भीती असते. पंचकमध्ये एखाद्याचा मृत्यू झाल्यामुळे आणि पंचकमध्ये मृतदेहावर अंत्यसंस्कार केल्यामुळे त्या कुटुंबातील 5 लोकांचा किंवा जवळच्या व्यक्तींचा मृत्यू होतो. पंचक काळात दक्षिण दिशेला प्रवास करू नये, कारण दक्षिण दिशा ही यमाची दिशा मानली जाते. या नक्षत्रांमध्ये दक्षिण दिशेला प्रवास करणे हानिकारक मानले जाते. पंचक काळात रेवती नक्षत्र चालू असताना घराचे छत बांधू नये, असे जाणकारांचे मत आहे, त्यामुळे धनहानी व त्रास होतो. अशी घराघरात समजूत आहे. पंचक मध्ये बेड तयार करणे हे सुद्धा मोठ्या संकटाला आमंत्रण आहे, अशी मान्यता आहे.
पंचक काळात दक्षिण दिशेला प्रवास का करू नये: ज्योतिषी आणि वास्तुविशारद पंडित विनीत शर्मा सांगतात की, 'काही कारणास्तव तुम्हाला पंचक काळात दक्षिणेकडे प्रवास करावा लागला तर, हनुमान मंदिरात पाच फळे अर्पण करून प्रवास करा. गरुड पुराणात वर्णन आहे. पंचकमध्ये एखाद्या व्यक्तीचा मृत्यू झाल्यास पिठापासून बनवलेले पाच पुतळे मृतदेहासोबतच ठेवावेत आणि या पाचही मृतदेहांवर नियमानुसार अंतिम संस्कार केल्याने पंचक दोष नाहीसा होतो.
हेही वाचा : Mahashivratri 2023: धतुरा व्यतिरिक्त भोलेनाथाची पूजा 'या गोष्टींनी करा, मिळेल इच्छित फळ