चंदीगड : नवरात्रीचे ( Navratri 2022 ) महत्त्व आणि पूजाविधी याविषयी संपूर्ण माहितीसाठी आम्ही कर्नालचे पंडित विश्वनाथ जी यांच्याशी बोललो. पंडित विश्वनाथ यांनी माहिती दिली की नवरात्रीत देवीचे स्वरूप आणि तिची शक्ती प्रकट करण्यासाठी 9 सिद्धी आहेत. लाल रंग (शारदीय नवरात्रीमध्ये लाल रंगाचे महत्त्व) शक्ती, उत्साह आणि शक्तीचे प्रतीक मानले जाते. त्यामुळे आईला लाल रंग विशेष आवडतो. जसे लाल सिंदूर, लाल चुनरी आणि शोभेच्या वस्तू. या गोष्टींमुळे आई उत्साहाच्या रूपाने प्रसन्न होते. ( Navratri 2022 Know Importance Of Red Color Shardiya Navratri 9 Color In Navratri )
आईचा आवडता लाल रंग : पंडित विश्वनाथ यांनी सांगितले की, लाल रंग हा दुर्गा मातेचा सर्वात आवडता रंग मानला जातो. आईला अर्पण केलेली चुनरी देखील लाल रंगाची असते. आई लाल रंगाचे कपडे घालते. पूजा करताना मातेला फुले अर्पण करावीत. कारण फुलांमध्ये कोमलता आणि रस दोन्ही गुण असतात. नवरात्रीच्या उपवासानंतर ( Navratri 2022 ) लाल गुळ खाणे शुभ मानले जाते. त्याचप्रमाणे पूजेत फुलांचे स्वतःचे महत्त्व आहे. फूल हे सौंदर्याचे प्रतीक आहे. म्हणूनच नवरात्रीच्या पूजेमध्ये शक्ती रूपातील मातेला लाल फुले विशेषत: हिबिस्कसचे फूल आवडते. माता पार्वतीचे शोभा रूप लाल आहे. म्हणूनच त्याला लाल रंगाच्या गोष्टी आवडतात. मातेची मूर्ती लाल रंगाने सजलेली असून तिला लाल चुनरीचा पोशाख घातला आहे. मातेच्या प्रतिमेवर लाल शृंगार लावून, कीर्तन करून, जागरण केल्याने आई प्रसन्न होते.
नवरात्रात पूजेसाठी वापरावयाचे साहित्य : दुर्गेची मूर्ती किंवा फोटो, सिंदूर, कुंकू, कापूर, उदबत्ती, कपडे, आरसा, कंगवा, बांगडी, सुगंधी तेल, चौकी, चौकीसाठी लाल कापड, पाण्यासह नारळ, दुर्गा सप्तशती. वही, बंदनवार आंब्याची पाने, फुले, दुर्वा, मेंदी, बिंदी, सुपारी अख्खा, हळद आणि पिठलेली हळद, पत्रा, आसन, पाच सुकी फळे, तूप, लोबान, गुग्गुळ, लवंग, कमल गट्टा, सुपारी, कापूर. आणि हवन कुंड, चौकी, रोळी, मोली, पुष्पहार, बेलपत्र, कमलगट्टा, दीपक, दीपबत्ती, नैवेद्य. मध, साखर, पंचमेवा, जायफळ, लाल रंगाच्या चुन्नरीलाल रेशमी बांगड्या, सिंदूर, आंब्याची पाने, लाल कापड, लांब दिवे लावण्यासाठी कापूस किंवा वात, अगरबत्ती, अगरबत्ती, माचिस, कलश, स्वच्छ तांदूळ, कुमकुम, मोली, मेकअपचे सामान , दिवा, तूप/तेल, फुले, फुलांचा हार, सुपारी, लाल ध्वज, लवंग, वेलची, बत्ताशे किंवा मिसळ, खरा कापूर, शेण, फळे आणि मिठाई, दुर्गा चालीसा आणि आरती ग्रंथ, कलव, सुका मेवा, आंब्यासाठी हवन लाकूड, बार्ली इ.
नवरात्रीमध्ये काय लक्षात ठेवावे : 9 दिवसात फक्त सात्विक अन्न खा आणि मद्य, मांस आणि मासे खाऊ नका. तसेच कांदा, लसूण आणि इतर सूडबुद्धीच्या गोष्टी खाऊ नका. कोणाचाही अपमान करू नका. नवरात्रीत दिवसा झोपू नये कारण या काळात माता पृथ्वीवर भ्रमण करते. जे भक्त 9 दिवस उपवास करतात त्यांनी ब्रह्मचर्य पाळावे.
