भागलपूर ( बिहार): लोक अनेकदा आपल्या अपयशाचे श्रेय नशिबाला किंवा स्वतःला देतात. नशीब आणि वाईट परिस्थितीतूनही लोकांमध्ये स्वतःची ओळख निर्माण करणे हेच खरे यश आहे. बिहारमधील भागलपूर जिल्ह्यातील कमल किशोर मंडल हे असेच एक उदाहरण आज समोर आले Bhagalpur Man Appointed Assistant Professor आहे. भागलपूर येथील तिलकमांझी विद्यापीठाच्या Bhagalpur Tilkamanji University आंबेडकर विचार विभागात शिपाई आणि रात्री उशिरा पहारेकरी असलेले कमल किशोर मंडल यांची सहायक प्राध्यापक पदासाठी निवड झाली Assistant Professor Kamal Kishor Mandal आहे. मात्र, ते अद्याप या पदावर रुजू झालेले नाहीत.
जिथे तो शिपाई होता, तो सहाय्यक प्राध्यापक झाला: भागलपूर शहरातील मुंडीचक भागात राहणारे 42 वर्षीय कमल किशोर मंडल यांना 2003 मध्ये मुंगेरच्या आरडी आणि डीजे कॉलेजमध्ये नाईट गार्ड म्हणून नोकरी मिळाली. त्यावेळी त्यांचे वय २३ होते. तो राज्यशास्त्राचा पदवीधर होता, त्याला पैशाची नितांत गरज होती म्हणून त्याने गार्डची नोकरी धरली. किशोर मंडल यांच्या जीवनात एक टर्निंग पॉइंट आला जेव्हा त्यांना ड्युटी रुजू झाल्यानंतर महिन्याभरात टिलका मांझी भागलपूर विद्यापीठाच्या (TMBU) आंबेडकर विचार आणि सामाजिक कार्य विभागात प्रतिनियुक्तीवर पाठवण्यात आले. 2008 मध्ये त्यांचे पद बदलून शिपाई करण्यात आले.
राष्ट्रीय पात्रता परीक्षा (NET) उत्तीर्ण : आंबेडकर विचार आणि समाजकार्य विभागात आल्यानंतर त्यांनी विभागातील विद्यार्थी आणि शिक्षकांची भेट घेतली. विद्यार्थ्यांना पाहून त्यांच्या मनात पुढील अभ्यासाची उत्सुकता वाढू लागली. त्यानंतर पीजी केले. त्यांनी 2013 मध्ये पीएचडीसाठी नावनोंदणी केली आणि 2017 मध्ये प्रबंध सादर केला. त्यांना 2019 मध्ये पीएचडी पदवी प्रदान करण्यात आली. दरम्यान, त्याने राष्ट्रीय पात्रता परीक्षा (NET) देखील उत्तीर्ण केली आणि रिक्त जागा शोधत राहिले.
"2009 मध्ये पीएचडी करण्याची परवानगी मागितली पण विभागाने तीन वर्षांनंतर 2012 मध्ये संमती दिली. मी माझ्या अभ्यासात गरिबी आणि कौटुंबिक समस्या कधीच येऊ दिली नाही. मी सकाळी क्लासला जात असे आणि दुपारी ड्युटी करायचो. रात्रीच्या वेळी वर्गात केलेला अभ्यास पुन्हा करतो" - कमल किशोर मंडळ
प्राध्यापक पदासाठी निवड: 2020 मध्ये, बिहार राज्य विद्यापीठ सेवा आयोगाने (BSUSC) TMBU मधील संबंधित विभागातील सहाय्यक प्राध्यापकाच्या चार पदांसाठी रिक्त जागांसाठी जाहिरात दिली. बारा उमेदवारांना मुलाखतीसाठी बोलावण्यात आले होते, त्यांच्या निवडीचा निकाल 19 मे 2022 रोजी जाहीर करण्यात आला. ते अद्याप सहायक प्राध्यापक पदावर रुजू झाले नाहीत. कमल किशोर मंडळाने आपले यश त्यांच्या विभागातील अधिकारी आणि शिक्षकांना समर्पित केले आहे, ज्यांनी त्यांना पुढील अभ्यासासाठी प्रोत्साहित केले. किशोर मंडलचे वडील गोपाल मंडल आजही त्यांच्या कुटुंबाचा उदरनिर्वाह करण्यासाठी रस्त्याच्या कडेला एका स्टॉलवर चहा विकतात.
"माझ्यासोबत चार जणांची नियुक्ती करण्यात आली होती, आम्हाला थांबवण्यात आले होते, तीन लोक सामील झाले होते, मला का थांबवले हे समजू शकले नाही. मग मला 'अ' विभागातून कळले की आता मला हटवले गेले नाही, असे समितीने सांगितले. बसलो आहे, तपास सुरू आहे, त्यानंतर तुमच्याबाबत निर्णय घेतला जाईल. तुमची वाट पाहिली जाईल, अशी हमी आहे. तेव्हापासून मी थांबा आणि पहा अशा स्थितीत आहे."
कमल किशोर मंडल यांनी आदर्श निर्माण केला: तिलकमांझी भागलपूर विद्यापीठाचे (TMBU) प्राध्यापक रमेश कुमार यांनी कमलला शुभेच्छा दिल्या. कमल किशोर मंडळाच्या या मेहनतीने एक आदर्श निर्माण केल्याचे ते म्हणाले. त्यांच्याकडून शिकण्याची गरज आहे की, कमकुवत आर्थिक स्थितीनंतरही व्यक्ती आपल्या ध्येयापासून दूर जात नाही आणि ध्येय गाठता येते.
"टीएमबीयूसाठी अभिमानाची गोष्ट आहे की नाईट वॉचमन आणि शिपाई म्हणून काम करणारी व्यक्ती प्राध्यापक झाली आहे. रात्री ड्युटी पूर्ण करताना खरोखर अभ्यास करणे, पीएचडी करणे, बिहार राज्य विद्यापीठ सेवा आयोगासाठी पात्र होणे, हे स्वतःचे उदाहरण आहे आणि ही अभिमानाची बाब आहे.” - प्राध्यापक रमेश कुमार, तिलकमांझी भागलपूर विद्यापीठ
